هراس سعودی‌ها از نشست مالزی؛ ریاض مانع حضور «عمران خان» شد

رهبران و نمایندگان بیش از ۲۰ کشور اسلامی امروز (چهارشنبه) برای شرکت در نشست سران کشورهای اسلامی در مالزی حضور یافته‌اند. نشستی که با عدم حضور دولت سعودی و عقب‌نشینی «عمران خان» در لحظات آخر برای سفر به کوالالامپور، برگزار می‌شود.

در اجلاس مالزی «رجیب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه، «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران و «تمیم بن حمد» امیر قطر حضور دارند و قرار است در خصوص مسائل دنیای اسلام از جمله مسأله فلسطین، سوریه، یمن، مبارزه با تروریسم و اوضاع مسلمانان میانمار و استان سین کیانگ چین، بحث و گفت‌وگو شود.

اما عدم حضور «عمران خان» نخست‌وزیر پاکستان در این نشست در حالیکه که او از طراحان این اجلاس بود، توجهات را به خود جلب کرده است. به خصوص اینکه تصمیم به عدم حضور در مالزی پس از آن صورت گرفت که عمران خان در ریاض با مسئولان سعودی دیدار و گفت‌وگو کرده بود.

چند تن از مسئولان پاکستانی که خواستار عدم افشای نامشان شده‌اند به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که فشارهای دولت سعودی باعث شد تا عمران خان در اجلاس مالزی شرکت نکند.

دولت سعودی نیز در پاسخ به عدم حضور خود، گفته است که نشست مالزی محل مناسبی برای طرح مسائل مورد اهتمام ۱.۷۵ میلیارد مسلمان نیست. اما تحلیلگران معتقدند که عربستان سعودی از اینکه در نشست مالزی که با حضور ایران، ترکیه و قطر برگزار می‌شود در عزلت قرار گیرد، هراس داشت.

خبرگزاری رسمی سعودی (واس) شب گذشته از تماس تلفنی «ماهاتیر محمد» نخست‌وزیر مالزی با شاه سعودی خبر داد. سلمان بن عبدالعزیز در این تماس تلفنی آشکارا از اینکه سازمان همکاری‌ اسلامی (مستقر در جده) تحت الشعاع اجلاس مالزی قرار گیرد ابراز نگرانی کرد و در پاسخ نیز ماهاتیر محمد گفت که اجلاس مالزی قرار نیست جایگزین سازمان همکاری اسلامی شود.

منابع سعودی گفته‌اند که دولت ریاض دعوت حضور در مالزی را دریافت کرده اما گفته است که فقط در صورتی در این نشست شرکت می‌کند که تحت نظر سازمان همکاری اسلامی برگزار شود.

یک منبع عربستانی نیز گفته است که دولت سعودی به شدت در خصوص اجلاس مالزی نگران است.

به نوشته رویترز، نشست مالزی می‌تواند دو دستگی میان کشورهای اسلامی را بیش از پیش آشکار کند. «جیمز دورسی» پژوهشکر دانشگاه سنگاپور در این خصوص گفت: «دو جریان وجود دارد. جریان سعودی-اماراتی و جریان ترکی-قطری و در این میان پاکستان تلاش دارد هر دو جریان را راضی نگه دارد.»

دفتر ماهاتیر محمد اعلام کرده است که برای ۵۶ کشور برای شرکت در نشست مذکور دعوتنامه فرستاده اما مسئولان مالزی می‌گویند که ۲۰ کشور این دعوت را پذیرفته و تعداد کمتری از کشورها در سطح سران شرکت کرده‌اند.

دفتر نخست‌وزیر مالزی در بیانیه‌ای با دفاع از برگزاری این نشست، تأکید کرده است که مالزی قصد تشکیل جریان جدیدی را که برخی منتقدان نشست به آن اشاره کرده‌اند را ندارد. همچنین اینکه این نشست محلی برای مناقشه در خصوص دین و امور دینی نیست و صرفا در خصوص مسائل کشورهای اسلامی بحث و تبادل نظر خواهد شد.

نخست‌وزیر مالزی چندی پیش در گفت‌وگو با رویترز از اینکه سازمان همکاری اسلامی قدرت ایجاد اتحاد میان کشورهای اسلامی را ندارد؛ ابراز تأسف کرده بود.