اگر حافظه یاری کند و تبعید بگذارد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، کتاب «اگر حافظه یاری کند‮‬‏‫: چهار جستار از زبان و خاطره در سال‌های تبعید‮‏‫» به قلم جوزف برودسکی و با ترجمه طهورا آیتی‏‫ منتشر شد.

«اگر حافظه یاری کند»، هشتمین جلد از مجموعه‌ «جستار روایی» نشر اطراف است.

ایوسیف الکساندروویچ برودسکی، مشهور به جوزف برودسکی، شاعر و نویسنده روسی (‏‫۱۹۴۰ - ‏۱۹۹۶م) است که در سال ۱۹۷۲ از شوروی اخراج شد! پس از چند سال سرگردانی در اروپا و آمریکا، در ۱۹۷۷ شهروند آمریکا شد و ده سال بعد، در ۱۹۸۷ برنده‌ نوبل ادبیات شد. از مضمون‌های رایج آثارش می‌توان به تبعید،‌ فقدان، خاطره، وطن، و معنای مرگ و زندگی اشاره کرد.

به گزارش کتاب‌نیوز، ناشر در شرح کتاب نوشته است:

«تبعید هر آدمی را به خصوص هر نویسنده‌ای را دوپاره می‌کند. یک پاره گذشته‌ای است که با زبان خودت به آن فکر می‌کردی و بخشی از هویت توست و دیگری اکنونی که در آن سرگشته و با لکنت می‌کوشی که زندگی کنی و به یاد آوری. جوزف برودسکی، برنده‌ نوبل ادبیات ۱۹۷۸ در چنین جایی ایستاده است. او هر چند زندگی‌اش حتی در تبعید هم به روسیه گره خورده بود، هیچ وقت حکومت شوروی را نپذیرفت؛ هرچند به آمریکا رفت، اسیر غرب‌گرایی نشد؛ هرچند می‌گفت به زبان روسی تعلق دارد، به انگلیسی می‌نوشت. همین بی‌درکجایی بود که سکوی پرش جستارهایش شد تا در زبان جدید از چنگال بی‌رحم خاطرات نجات یابد و بتواند باز به چنگ‌شان بیاورد. تا خانه‌ای نو برای خودش بسازد؛ این‌بار درون زبانی تازه، با خشت ادبیات و زیر سقف حافظه‌ای نویافته.

اهمیت جستار در زمانه‌ انتقالی برودسکی از یک سو و سبک کم‌نظیر نثرش که با معیارهای خود او خوبی‌اش را مرهون دقت، سرعت، و چگالی و ایجاز بیانِ شاعرانه است (دو جستار)، از سوی دیگر، مجموعه‌جستارهای برودسکی را درخور تأمل و تأثیرگذار کرده‌اند. جستارهای او هم ما را با فضای یکی از دوران‌های انتقالی از نگاه متفکری که همراه خاطرات سنگینش از یک دنیای فرهنگی به دیگری کوچ کرد، آشنا می‌کنند و هم با هویت جست‌وجوگری که آن‌ها را روی کاغذ آورده است. همان‌طور که خودش باور داشت، «آدم‌ همان است که از او در یادها مانده. آنچه زندگی‌ می‌نامیم نهایتاً چهل‌تکه‌ای از خاطرات دیگران است که با مرگ‌مان از هم شکافته می‌شود و به دست هر کس فقط بخشی از تکه‌های اتفاقی و از هم‌گسیخته‌اش می‌رسد.»

«اگر حافظه یاری کند» برای نخستین بار در ۱۹۸۶ منتشر شد و اکنون با ترجمه طهورا آیتی‏‫ در ۱۷۶ صفحه و با قیمت ۲۸هزار تومان توسط نشر اطراف منتشر شده است.

۵۷۵۷