شوک تهران و کاراکاس به ترامپ؛ ایران اقتدارش را به رخ کشید

مهسا مژدهی: بسیاری معتقدند که تهران و کاراکاس ترامپ را آچمز کرده اند. حضور نفت کش های ایرانی حامل بنزین در دریای کارائیب ایالات متحده را خشمگین کرده است و رسانه های جهان معتقدند که دو کشوری که از سوی کاخ سفید تحریم شده اند، چنان به هم نزدیک اند که توانسته اند آمریکا را شوکه کنند. با همه اینها ایالات متحده که انتظار می رفت اقداماتی جهت توقیف نفت کش ها کند، آنها را تهدید کرده است.

ماجرا از این جا شروع شد که دوازدهم اردیبهشت ماه، بلومبرگ طی گزارشی تایید نشده نوشت ونزوئلا در قبال کمک ایران به احیای پالایشگاه های بنزین این کشور ۹ تن طلا به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار را در اختیار ایران قرار داده است. بر اساس این گزارش مقامات دولت ونزوئلا ۹ تن طلا معادل ۵۰۰ میلیون دلار را در همین ماه در هواپیماهایی به مقصد تهران بارگیری کرده اند تا هزینه کمک این کشور به احیای پالایشگاه های بنزین ونزوئلا را بپردازند. ارسال این محموله ها که باعث کاهش ناگهانی ذخایر خارجی ونزوئلا شده، تنها ۶.۳ میلیارد دلار سرمایه ارزی برای این کشور به جای گذاشته که پایین‌ترین حد طی سه دهه گذشته است. در مقابل سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه با رد ادعای مسئول امور ونزوئلا در دولت آمریکا، اظهارات بیان شده را بی اساس و در جهت زمینه سازی برای اعمال فشار بیشتر از سوی آمریکا بر دولت ونزوئلا و ایجاد اخلال و دخالت در روابط تجاری میان دو کشور ایران و ونزوئلا ارزیابی کرد.

هشدار ها به آمریکا

دو هفته بعد تصاویری از یک نفت کش حامل محموله بنزین، منتشر شد که در راه ونزوئلا بود.در همان روز وزارت امور خارجه به تحرکات آمریکا در ایجاد مزاحمت برای تانکرهای ایرانی حامل سوخت به ونزوئلا واکنش نشان داد.  ظریف در این نامه تهدیدات غیرقانونی،خطرناک و تحریک آمیز آمریکا را نوعی دزدی دریایی و خطری بزرگ برای صلح و امنیت بین المللی دانسته و تاکید کردکه آمریکا باید از زورگویی درعرصه جهانی دست برداشته و به حاکمیت قوانین بین‌المللی بویژه آزادی کشتیرانی در دریاهای آزاد احترام بگذارد. یک روز بعد از این نامه،سید عباس موسوی تهدید مقامات آمریکایی را بی‌شرمانه دانست و عنوان کرد:اگر آمریکایی‌ها اقدامی علیه رفت و آمدآزاد و قانونی کشتی‌های ما انجام دهند،مورد برخورد قاطع ما قرار می‌گیرد. اگر آمریکا از کشوری خوش‌شان نمی‌آید، دلیلی نمی‌شود که مانع از مبادله قانونی میان کشورها و تحریم و ایجاد مزاحمت میان کشورها شوند. 

روز اول خرداد سفیر ایران در لندن از ارسال نامه رسمی به سازمان بین‌المللی دریانوردی و ابراز نگرانی عمیق از تهدید اخیر آمریکا در قبال تانکرهای حامل سوخت ایران خبر داد. از سوی دیگر در همان روز معاون نمایندگی دائم روسیه در سازمان ملل متحد به واشنگتن هشدار داد که خطرات ناشی از حوادث را هنگام استقرار ناوهای خود در منطقه‌ای که نفتکش‌های ایران در نزدیکی ونزوئلا فعالیت‌های قانونی دارند، کاملا درک کند.

با رسیدن اولین نفت کش به ونزوئلا مشاور امنیت ملی سابق آمریکا با دخالت آشکار در امور داخلی کشورهای مستقل ارسال محموله سوختی ایران برای ونزوئلا را خطری برای واشنگتن توصیف کرد!

تلاش آمریکا نتیجه بخش نشد

خبرگزاری رویترز، بیست و نهم اردیبهشت ماه نوشت: علیرغم فشار آمریکا برای ممانعت از ارسال محموله های بنزین ایران به ونزوئلا، مردم ونزوئلا در پایتخت این کشور منتظر پر شدن باک خودروهایشان هستند. روز سی و یکم اردیبهشت ماه هم روزنامه وال استریت ژورنال افشا کرد که تحریم های جدید آمریکا علیه برخی از نهادها و مقامات ایران به امید توقف روند فروش نفت این کشور به ونزوئلا بوده است.

در آمریکا بولتون یکی از نخستین کسانی بود که نسبت به حرکت نفت کش ها به سوی ونزوئلا واکنش نشان داد. مشاور امنیت ملی سابق آمریکا خواستار برخورد «قاطعانه» با تلاش‌های ایران در مخالفت با اولویت‌های آمریکا شد. سپس روز اول خرداد منابع خبری از عزیمت کشتی جنگی آمریکایی به سمت ونزوئلا خبر دادند. دوم خرداد روزنامه واشنگتن‌پست نوشت دولت آمریکا درباره مبادله ایران با ونزوئلا هشدار داده اما مقام‌های این کشور لحن خود درباره احتمال درگیری مستقیم با نفت‌کش‌های ایران را تلطیف کرده‌اند. «جاناتان هافمن»، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا پیش از این وجود هر گونه برنامه برای توقیف نفت‌کش‌های ایران را رد کرد. 

رویترز یک روز قبل از رسیدن اولین نفت کش به سواحل ونزوئلا  در گزارشی نوشت: بر اساس داده‌های به دست آمده از شرکت‌های رصد اطلاعات دریانوردی منتشر کرده و مدعی شده ایران در حال انتقال ۱.۵۳ میلیون بشکه بنزین به ونزوئلا است.  انتقال این محموله به ایجاد تنش‌های دیپلماتیک بین آمریکا با ایران و نزوئلا شده است. آمریکا این اقدام را نقض قوانین تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران و ونزوئلا می‌داند و گفته در حال بررسی گزینه‌های خود برای پاسخ به آن است. 

روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» پنجم خرداد و بعد از رسیدن اولین نفت کش به ونزوئلا پس از نزدیک به چهل وپنج روز، نزدیکی روزافزون روابط ایران و ونزوئلا و مراوده تجاری میان دو کشور را که هدف شدیدترین تحریم‌های اقتصادی آمریکا بوده‌اند، موجب نگرانی دشمن مشترک آنها توصیف کرد.

رای الیوم بعد از پهلوگرفتن نفت کش اول در نزدیکی کاراکاس، با تمجید از اقدام شجاعانه ایران در ارسال فرآورده‌های نفتی به ونزوئلا، این اقدام را بزرگترین شکست برای استکبار آمریکا قلمداد کرد. روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست» در واکنش به پهلوگیری نفتکش ایرانی در بندر ونزوئلا نوشت تحریم ها و هشدارهای آمریکا هم نتوانسته است مانع تجارت آزاد میان ایران و ونزوئلا شود.

نشریه آلمانی «یونگه ولت» با اشاره به همکاری‌های نفتی و اقتصادی ایران و ونزوئلا طی سال‌های اخیر، آن را اتحادی موفق در راستای درهم‌ شکستن تلاش آمریکا برای محاصره اقتصادی دو کشور توصیف کرد.رسانه‌ روسی اسپوتینیک هم با اشاره به ورود نفتکش‌های ایرانی به قلمرو ونزوئلا علیرغم فشارهای ایالات متحده، نوشت که ایران بیخ گوش آمریکا به تحریم‌های نفتی غلبه کرد. بعد از رسیدن نفت کش چهارم، مقام سابق کاخ سفید انتقال نفت به ونزوئلا را اقدامی مهم در سرپیچی از آمریکا توسط ایران دانست و تاکید کرد که انتقال نفت ایران به ونزوئلا نشان دهنده بی‌نتیجه بودن تحریم‌های آمریکاست.

استقبال ونزوئلا

روز اول خرداد وزیر دفاع ونزوئلا هم در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که ارتش این کشور به استقبال نفتکش‌های حامل بنزین ایران رفته و آن‌ها را اسکورت خواهد کرد تا از مردم ایران برای همبستگی و همکاری با ونزوئلا قدردانی شود. همان روز ویدئویی از مادورو منتشر شد که به فارسی می گفت: ایران سلام علیکم.

رویترز در گزارشی که در زمان رسیدن اولین نفت کش منتشر کرد نوشت داده‌های ردگیری کشتی ها که شرکت رفینیتو ایکان جمع آوری کرده، نشان می‌دهد که نفتکش «فورچون» که با پرچم ایران حرکت می‌کند ساعت و هفت و نیم عصر به وقت محلی وارد آب‌های سرزمینی ونزوئلا شد.  همزمان تصاویر اعزام اسکورت محموله‌های نفتی صادر شده ایران به ونزوئلا در تلویزیون این کشور پخش شد. سفیر ایران در کاراکاس با اشاره به ورود اولین نفتکش حامل سوخت ایران به ونزوئلا گفت که پیوندهای دوستی و برادری بین دو کشور قوی تر و عمیق تر شده است.

مادورو از مردم این دو کشور به عنوان «مردمی انقلابی که هرگز در مقابل ستمگری آمریکا زانو نخواهند زد» یاد کرد.کمی بعد خبرنگار شبکه«تله سور» گزارش کرد دومین نفتکش ایرانی با نام Forest وارد آب‌های ونزوئلا شده است و همانند نفتکش Fortune توسط نیروی دریایی ونزوئلا تا رسیدن به مقصد اسکورت می‌شود.

رییس مجلس ملی موسس ونزوئلا که پس از نیکولاس مادورو قدرتمندترین مرد این کشور محسوب می‌شود، به دنبال ورود نخستین محموله سوخت ایران به سواحل شمالی کشورش گفت: تهران و کاراکاس در جهت عزت گام برداشته‌اند. روز ششم خرداد هم تصاویری از اهتراز پرچم ایران در ونزوئلا در شبکه های مجازی این کشور منتشر شد. سومین نفت کش صبح هفتم خرداد به سواحل ونزوئلا رسید و غروب همان روز نفت کش چهارم وارد شد. در همان روز سفیر ایران در ونزوئلا از دریافت تمامی وجه بنزین صادراتی به ونزوئلا علیرغم تحریم‌های ظالمانه آمریکا خبر داد.  «ولادیمیر پادرینو لوپز» وزیر دفاع ونزوئلا روز (چهارشنبه)،گفت که با ورود نفتکش «پتونیا»، سومین نفتکش از مجموعه ناوگان اعزام ایران به ونزوئلا که حامل سوخت برای این کشور آمریکای جنوبی است، کشور ایران و ونزوئلا الگوی اتحاد و همبستگی را به جهان عرضه کردند.

منابع خبری روز پنجشنبه گزارش داده‌اند دولت آمریکا نفتکش‌های حامل سوخت ایران را به اعمال تحریم‌های اقتصادی تهدید کرده‌اند.مقام‌های آمریکایی برای جلوگیری از شکل‌گیری ائتلاف اقتصادی میان ایران و ونزوئلا نفتکش‌های حامل سوخت ایران را به تحریم تهدید کرده‌اند. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال مدعی شده دو کشتی تحت مالکیت یونان که با پرچم لیبریا حرکت می‌کردند و حامل محصولات نفتی ایران به مقصد ونزوئلا بودند برنامه خود برای تحویل محموله‌های خودشان را متوقف کردند. 

هنوز مشخص نیست که تصمیم آمریکایی ها در مورد نفت کش چه تاثیری بر روند کار آن بگذارد اما رسانه های این کشور می گویند، ترامپ قصد درگیری با نفت کش ها را ندارد.

برخی معتقدند ایران به خوبی از چنین فرصتی برای به رخ کشیدن اقتدارش استفاده کرد تا نشان دهد حالا که در تولید بنزین خودکفا شده، می تواند هر طور که بخواهد نفتکش های خود را راهی کشوری کند که زیرگوش آمریکاست و از این اتفاق سربلند بیرون آمده است.

23/ 312 310