در حالی که خبرها حکایت از برداشته شدن گام‌هایی جدی در تشکیل کابینه وحدت ملی در لبنان داشت، اعلام موضع ولید جنبلاط رهبر دروزی‌های این کشور و رئیس حزب سوسیالیست ترقی‌خواه، مبنی بر جدایی از جبهه 14 مارس شوک بزرگی بر فضای سیاسی لبنان وارد کرد. اینکه اساساً وزن جنبلاط در معادلات سیاسی لبنان چقدر است و آیا این اعلام جدایی می‌تواند تأثیر چندانی در معادلات و تعاملات آینده دولت لبنان با جریانهای سیاسی داشته باشد بحث‌های مهم روز در خصوص کشوری است که ملقب به عروس خاورمیانه است. خبر در گفت‌وگو با حسن هانی‌زاده کار شناس مسائل خاورمیانه این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
*برخی از اقدام اخیر ولید جنبلاط در جدایی از جریان 14 مارس به‌عنوان زلزله سیاسی در لبنان نام بردند، شما از این حرکت چه تحلیلی دارید؟
اقدام اخیر ولید جنبلاط رهبر دروزی‌های لبنان در جدایی از گروه 14 مارس در آستانه تشکیل دولت وحدت ملی از سوی سعد حریری نخست‌وزیر پیشنهادی لبنان یک تاکتیک سیاسی برای سهم‌خواهی بیشتر تلقی می‌شود. اصولاً در لبنان ولید جنبلاط به عنوان یک سیاستمدار سهم‌خواه، فرصت‌طلب و بازیگر شناخته می‌شود که هیچ‌گاه ثبات فکری و عقیدتی ندارد به همین دلیل تلاش می‌کند تا با تضعیف جبهه 14 مارس سعد حریری را وادار کند که پست‌های کلیدی بیشتری به دروزی‌ها در کابینه آینده اختصاص بدهد. با اینکه ولید جنبلاط اعلام کرده که به مجموعه 8 مارس نخواهد پیوست با این حال تلاش می‌کند تا به نوعی خود را هوادار مقاومت اسلامی نشان دهد. جنبلاط اعلام کرده است که ضرورتها اقتضا کرده از گروه 14 مارس خارج شود ولی به نظر می‌رسد این حرکت تاکتیک سیاسی جدیدی است که البته مجموعه 14 مارس به خوبی با تحرکات سیاسی رهبر دروزی‌های لبنان آشنایی کامل دارند و اهمیت زیادی به جدایی ولید جنبلاط از این مجموعه نمی‌دهند.
*چطور گروه 14 مارس اهمیت چندانی به جدایی جنبلاط نمی‌دهد در حالی که بخشی از کرسی‌های کابینه متعلق به این جریان است؟
در مجموع می‌توان گفت دروزی‌ها در رتبه‌بندی طایفه‌ای در لبنان در رده چهارم قدرت قرار دارند یعنی اول مسیحیان، بعد اهل تسنن، سپس شیعیان و بعد دروزی‌ها. از آنجا که مرحوم کمال جنبلاط پدر ولید جنبلاط از احترام ویژه‌ای در طایفه دروزی‌ها برخوردار است لذا ولید جنبلاط هم با استفاده از جایگاه پدر خود موقعیت دروزی‌ها را در جامعه سیاسی لبنان مستحکم کرد. اما از آنجایی که ولید جنبلاط از موضع سیاسی پایداری برخوردار نیست، جریانهای سیاسی لبنان همواره در ائتلاف با ولید جنبلاط به پایداری این ائتلاف با دیده شک و تردید نگاه می‌کنند و از آنجایی که رئیس جبهه سوسیالیست ترقی‌خواه در یک فرایند زمانی خاص به مجموعه 14 مارس پیوست این مجموعه به طور تاکتیکی با ولید جنبلاط ائتلاف کردند و به خوبی می‌دانستند که ولید جنبلاط ممکن است تحت شرایطی خاص از این ائتلاف خارج شود.
*عموم گروه‌های سیاسی داخلی لبنان متحدان منطقه‌ای برای خود دارند، آیا جنبلاط نیز از چنین حمایتی برخوردار است؟
ولید جنبلاط عقبه خارجی و جبهه قدرتمند منطقه‌ای و خارجی ندارد به همین دلیل هم به صورت تاکتیکی برخورد می‌کند. معمولاً رهبرانی از این دست هر زمان با یک بخش همکاری تاکتیکی می‌کنند.
*نبیه بری و برخی دیگر از چهره‌های 8 مارس از جنبلاط بدلیل مواضع اخیرش ستایش کردند، این در حالی است که خود می‌دانند که جنبلاط متحدی دایمی برای آنها نخواهد بود. تحلیل شما از مواضع رهبران 8 مارس در این باره چیست؟
اینها تعارفات سیاسی است. آنها می‌دانند جنبلاط بعد از مدت زمان کوتاهی بار دیگر به 14 مارس برمی‌گردد. جبهه 8 مارس آقایان میشل عون و نبیه بری سعی می‌کنند به نحوی جبهه مقابل خود را تضعیف کنند. هر چه جبهه 14 مارس بیشتر تضعیف شود به سود 8 مارس است و لذا جدایی ولید جنبلاط که یکی از شخصیت‌های تأثیر گذار14 مارس است، به سود جبهه 8 مارس است.
*با توجه به اینکه جنبلاط گفته است به جبهه 8 مارس نخواهد پیوست آیا ممکن است آرایش نیروهای سیاسی لبنان دستخوش تغییراتی شود؟
ممکن است آرایش سیاسی لبنان بعد از تشکیل کابینه وحدت ملی و مشخص شدن وزرا دچار تغییر شود. جدا شدن ولید جنبلاط نشان می‌دهد که فضا خیلی شفاف نیست و سهم‌خواهی‌ها زیاد است و درون کابینه وحدت ملی هنوز پایدار نیست باید دید سعد حریری چگونه کابینه خود را تشکیل می‌دهد. اگر سعد حریری بخواهد همچنان نگاه خود را به غرب و آمریکا و عربستان بدوزد قطعاً کابینه پایدار نخواهد بود.
*برخی انتقادات وارده به سعد حریری درباه جوان بودن وی برای تصدی پست نخست‌وزیری بود. این موضوع در تصمیم جنبلاط تأثیری داشته است؟
ایده آل جنبلاط این است که نخست‌وزیر کم‌تجربه باشد تا بتواند اهداف خود را به این نخست‌وزیر دیکته کند. کل تجربه سیاسی حریری 4 سال است ولی از آنجا که میشل سلیمان سیاستمدار و نظامی کارکشته و مورد احترام همه شخصیت‌های لبنان است، جنبلاط نمی‌توانست خواسته‌های خود را به کرسی بنشاندبه همین دلیل اختلافات بر سر سهم‌خواهی به انشقاق در جبهه 14 مارس منجر شد.
نظر شما