روایت نیم قرن تاریخ ایران در «جاده جنگ»

منصور انوری نویسنده کتاب «جاده جنگ» در خصوص نگارش این کتاب گفت: همه انقلاب‌ها رمان دارند. از جمله رمان «بینوایان» که درباره انقلاب فرانسه، رمان «ناآرام» درباره جنگ داخلی روسیه و «برباد رفته» درباره جنگ داخلی آمریکاست. من هم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی احساس کردم که نیاز به نوشتن رمان انقلابی احساس می شود. منتظر بودم شاید شخصی دیگر این کار را بکند، ولی کسی نویسندگی رمان تاریخی انقلابی را انجام نداد و خودم تصمیم به نوشتن گرفتم.

او درباره موضوع رمان خود چنین گفت: رمان «جاده جنگ» دوازده جلد است. زمان روایت «جاده جنگ» از سحرگاه سوم شهریور ماه ۱۳۲۰ (همزمان با حمله متفقین از شمال، جنوب و غرب) آغاز شده و تا ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به پایان می‌رسد.  مجموعه دوم این کتاب هم با نام «گذرگاه» در ۱۲ جلد به زودی چاپ می‌شود. فعلاً نگارش سه جلد این کتاب به پایان رسیده و نگارش ۹ جلد «گذرگاه» هنوز تمام نشده است. زمان روایت «گذرگاه» از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شروع شده و تا پیروزی انقلاب، پایان جنگ تحمیلی، رحلت حضرت امام خمینی (ره) و آغاز رهبری آیت الله خامنه‌ای را در بر می گیرد.

نویسنده کتاب «جاده جنگ» درباره شخصیت‌های قصه اش تصریح کرد: شخصیت‌های این کتاب ۷۰ تا ۸۰ درصد مستند هستند؛ خصوصاً حضور نیروهای بیگانه کاملاً منطبق با واقعیت بازتعریف شده است. قهرمانان رمان یکی نیستند و برخی از این قهرمانان واقعی بوده و بعضی دیگر ریشه در واقعیات داشته اند و فقط تغییر نام داده اند. در کل «جاده جنگ»، رمان تاریخی با ۷۰ درصد واقعیت گرایی است.

وی درباره دلیل نامگذاری این کتاب به این شکل، گفت: جاده نقشِ تاریخی در جنگ دارد. متفقین برای آنکه بتوانند آذوقه را به شوروی برسانند، از جاده استفاده می‌کردند. آذوقه را از طریق دریا و به وسیله کشتی به بنادر جنوبی ما منتقل کرده و سپس از طریق قطار تا شاهرود آورده و سپس با کامیون به عشق‌آباد منتقل می‌کردند. «جاده جنگ» هم اشاره به آن جاده دارد که روزانه صدها کامیون، آذوقه‌های متفقین را به شوروی می‌فرستاد.

انوری درباره میزان استقبال از این کتاب اظهار کرد: فکر می‌کنم از جلد دوازدهم «جاده جنگ»، به خوبی استقبال شود. هر یک از فصل‌های دوازده‌گانه «جاده جنگ» بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ صفحه است. فصل‌های قبلی «جاده جنگ»، به چاپ ششم تا هفتم هم رسیده است و این نشان‌دهنده آن است که مخاطبان «جاده جنگ» را پسندیده‌اند. به عقیده من اگر کتابی جذاب باشد، مخاطب آن را تا جلد شصتم هم می‌خواند؛ ولی اگر جذاب نباشد، حتی ده صفحه‌اش هم خوانده نمی‌شود.