سعید نوایی: به نظر می‌رسد با توجه به اتفاقات دو ماه گذشته و برخی تصمیمات احمدی‌نژاد که حتی انتقاد نزدیکترین حامیانش را برانگیخت، برخی از نمایندگان انتظار دارند او کابینه‌ای قویتر از دولت نهم برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس معرفی کند. اما بنا بر آنچه از شواهد پیداست، همین مسئله - یعنی توانایی اعضای کابینه - به موضوع چالش‌برانگیز دولت دهم و مجلس هشتم تبدیل خواهد شد چراکه احمدی‌نژاد با اولین تصمیم‌اش درباره کابینه آینده - یعنی انتصاب مشایی به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور - در واقع پس‌زمینه‌ای از کسانی که به مجلس معرفی خواهد کرد را برای نمایندگان به تصویر کشید.
در حالی که کمتر از دو هفته فرصت باقی است تا محمود احمدی‌نژاد اسامی همکاران آینده‌اش در دولت دهم را به مجلس شورای اسلامی ارائه کند، هنوز هم گمانه‌زنی‌ها درباره نوع ترکیب کابینه آینده به موضوع بحث نمایندگان مجلس و دولت ادامه دارد.از سوی دیگر، ساکنان بهارستان نیز در حال رایزنی با پاستورنشینان هستند تا کابینه‌ای متفاوت از دولت فعلی تشکیل شود. اما مشکل آنها اینجاست که دولت تاکنون مشورتی با نمایندگان درباره افرادی که معرفی خواهند شد نداشته است و به همین دلیل دست نمایندگان برای هرگونه اقدام پیشگیرانه بسته شده است. آنچه بر سر مشایی آمد تجربه‌ای برای احمدی‌نژاد شد که نام افراد مورد نظرش را زودتر از موعد اعلام نکند. شاید به همین دلیل است که برخی از نمایندگان از عدم تعامل دولت با مجلس در انتخاب وزرا پیش از رأی اعتماد گله‌مند هستند. با این وجود نمایندگان حامی دولت بیکار ننشسته‌اند و یک «حلقه واسط» برای رایزنی با دولت تشکیل داده‌اند. این کمیته وظیفه دارد با جمع‌آوری نظر نمایندگان، پیشنهادهای آنان را به دولت انتقال دهد. دولت نخست احمدی‌نژاد در تشکیل کابینه دچار مشکلاتی شد که برخی آن را ناشی از عدم تعامل و مشورت با نمایندگان درباره افراد معرفی شده می‌دانند. این مسئله موجب شد تا رأی اعتماد به وزیر نفت حدود 4 ماه به تأخیر بیفتد و در جریان رأی اعتماد نیز 4 وزیر نتوانند نظر مثبت مجلس را کسب کنند.
علاوه بر این، استیضاح وزیران کشور و کشاورزی هم نتیجه این عدم تعامل بود. همین تجربه برای مجلس باعث شده تا پیش از معرفی کابینه دهم، نظرات خود را درباره گزینه‌های احتمالی به رئیس‌جمهور منتقل کنند. حال باید دید احمدی‌نژاد چه کسانی را برای جلب نظر موافق نمایندگان راهی جلسه رأی اعتماد خواهد کرد؟ او پس از چهار سال کسب تجربه در اداره کشور، به خوبی می‌داند که نام برخی افراد برای نمایندگان حساسیت‌آور است. به عنوان مثال می‌‌توان به کردان، رحیمی، مشایی، محرابیان و زاهدی اشاره کرد که در طول دوران دولت نهم بارها مورد انتقاد نمایندگان مردم قرار گرفته‌اند. به همین دلیل یکی از راههایی که فعالان سیاسی برای موفقیت دولت در جلسه رأی اعتماد بر آن تأکید می‌کنند، جلب اعتماد نمایندگان است؛ اما تصمیماتی که پس از انتخابات اتخاذ شد و سکوت درباره انتقادها و توصیه‌ها نه تنها این فضای اعتماد مورد نیاز را برای نمایندگان ایجاد نکرد، بلکه افزایش بی‌اعتمادی را موجب شد تا جایی که برخی نمایندگان از روز سخت دولت دهم در جلسه رأی اعتماد سخن بگویند. حرف و حدیث‌هایی که درباره ولایت‌پذیری احمدی‌نژاد به وجود آمد موجب شد تا او در جمع اساتید بسیجی دانشگاهها رابطه خود با مقام معظم رهبری را رابطه پدر و فرزندی قلمداد کند تا به فاصله چند روز مانده به جلسه رأی اعتماد، تا حدی فضا را معتدل کرده و از شدت انتقادات احتمالی در روز رأی اعتماد بکاهد. برخی فعالان سیاسی معتقدند که این قبیل اعتمادسازی‌ها در حرف کافی نیست و رئیس‌جمهور باید برای جلب نظر مساعد نمایندگان مجلس اقدامات جدی‌تری از خود نشان دهد.
شاید انتصاب مشایی به عنوان رئیس دفتر و مشاور ویژه و انتصاب رحیمی به عنوان معاون اول نتواند آن طور که شایسته است روز موفقی را برای دولت رقم بزند. علاوه بر این افشای تخلف وزیر صنایع در ثبت اختراع یک مخترع به نام خود و انتشار حکم دادگاه در این باره و همچنین انتقادها به عملکرد او در دوران ریاست بر ستاد تبصره 13 و سپس وزارت صنایع و احتمال انتصاب کردان در یکی از معاونت‌های ریاست جمهوری، برگ منفی دیگری را به پرونده دولت نزد مجلسیان اضافه کرده است. حوادث سقوط هواپیماها در یک ماه گذشته و نقش وزارت راه و ترابری نیز اوضاع سختی را برای وزیر راه کنونی رقم زده و وزیر آینده نیز روزهای سختی پیش رو دارد. ماجرای استیضاح کردان نیز سبب شده تا دقت نمایندگان به سطح تحصیلات وزرای پیشنهادی افزایش یابد. هرچند در این مسیر پر پیچ و خم، نمایندگان دولت در مجلس نیز بیکار نیستند و با وعده‌هایی به نمایندگان سعی دارند تا آنها را با نظر دولت همراه کنند. بهترین نمونه آن در استیضاح کردان وشایعه اهدای چک 5 میلیون تومانی به نمایندگان از سوی دفتر دولت در مجلس بود که همین موضوع اوضاع را برای دولت نهم سخت‌تر کرد.
سفرهای استانی دولت در طول چهار سال گذشته طبیعتاً توقعاتی برای نمایندگان به وجود آورده و عدم رفع این توقعات و وعده‌هایی که در جمع مردم و جلسات هیأت دولت داده شده نیز مانع دیگری در مسیر جلب نظر مساعد نمایندگان است؛ چراکه هر یک به نوبه خود سعی می‌کنند عمل نکردن به وعده‌های داده شده در حوزه‌های انتخابیه خود را دستمایه‌ای برای مخالفت با وزرای پیشنهادی کنند. با این توضیح در صورتی که محمود احمدی‌نژاد تحولی جدی در گزینش همکاران آینده‌اش ایجاد نکند و همچنان افراد کم و یا بی‌تجربه را در سطح وزارتخانه‌ها به کار بگمارد، سرنوشتی مشابه کابینه قبلی در انتظار دولت دهم خواهد بود و طبیعتاً عزل و نصب‌های گسترده و تعویض وزرا پس از یک یا دوسال گریزناپذیر است. تحلیلگران سیاسی معتقدند برای فرار از این وضعیت، تنها کسی که می‌تواند در شرایط ملتهب سیاسی و اقتصادی کنونی با اقداماتش آرامش را برگرداند و اوضاع را عادی کند، کسی نیست جز محمود احمدی‌نژاد. به عقیده آنها نخستین گام در این مسیر برای پرهیز از بروز شکاف در دایره اصولگرایان، دقت نظر در معرفی افراد مورد نظر و دور از حاشیه به مجلس است. با توجه به اینکه برخی نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس نیز اعلام کرده‌اند در اعتراض به آنچه روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و اتفاقات پس از آن می‌خوانند در جلسه رأی اعتماد حضور نخواهند داشت، وظیفه رئیس‌جمهور در بازسازی اعتماد نمایندگان مجلس به دولت بیش از پیش سنگین به نظر می‌رسد. به هر حال باید منتظر ماند و دید که در روزهای باقیمانده به معرفی افراد مورد نظر برای حضور در کابینه دهم، چه اتفاقات دیگری رخ خواهد داد و آیا محمود احمدی‌نژاد موفق خواهد شد رأی اکثریت مجلس را با خود همراه کند؟ و یا اینکه اقدامات و تصمیمات پیش‌بینی نشده دیگری در راه است تا مسیر رأی اعتماد نمایندگان به وزرا را تغییر دهد؟ و اینکه آیا احمدی‌نژاد قادر خواهد بود اعتماد از دست رفته برخی نمایندگان حامی خود را برگرداند؟ گذشت زمان پاسخ این پرسش‌ها را مشخص خواهد کرد.
نظر شما