کتاب «شیوه‌نامه روزنامه‌نگاری» به عنوان منبعی جامع، قواعد کاربردی فرم‌های روزنامه‌نگاری از خبرنویسی، گزارش، مصاحبه تا تیتر و فتوژورنالیسم را با ذکر نمونه و تمرین، به گونه‌ای که برای خبرنگاران مبتدی تا حرفه‌ای قابل استفاده باشد، به گونه‌ای آموزشی، مطرح کرده است.
مجید رضاییان، استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیسم، درباره رویکرد و محتوای کتاب جدیدش گفت: «ما به یک شیوه‌نامه جدید در روزنامه‌نگاری نیاز داشتیم. در روزنامه‌نگاری امروز ما ـ چه در فضای وب و چه در مطبوعات ـ «تولید» به حداقل رسیده و همه چیز به «وی گفت» ـ «وی افزود» متکی شده است. ما سراغ این پژوهش رفتیم تا به نوعی از شر «وی گفت» ـ «وی افزود» راحت شویم. در واقع این کتاب در پی تبیین قواعد کاربردی تولید محتوا در روزنامه‌نگاری در همه فرم‌های مورد نیاز است؛ چه خبری و چه غیرخبری یا اصطلاحا تحلیلی و فرآیندی.
به گفته این استاد روزنامه نگاری و ارتباطات، خبرنویسی ـ گزارش خبری ـ گزارش توصیفی، تحلیلی و تحقیقی ـ مصاحبه خبری و عمقی ـ یادداشت نویسی ـ مقاله نویسی و نقد نویسی ـ و عکاسی خبری، شش فرم تولید در روزنامه‌نگاری هستند که در کتاب «شیوه‌نامه روزنامه‌نگاری» به دستورالعمل‌های تولید آنها ـ به همراه تیتر نویسی و فتوژورنالیسم حرفه‌ای ـ پرداخته شده است تا در قالب ۱۱ فصل و ۱۹۲ صفحه، یک منبع منسجم و کاربردی برای آموزش فرم‌های یادشده روزنامه‌نگاری داشته باشیم.
نویسنده کتاب‌های «تیتر نویسی» و «تیتر نویسی در وب»، افزود: «تمام پژوهش‌هایی که قبلا در همه فرم‌های روزنامه‌نگاری صورت گرفته ـ چه داخلی و چه خارجی ـ در حد نیاز در فهرست منابع این کتاب آمده است. اما قرار نبوده این کتاب هر چه که وجود داشته را بگوید، بلکه کوشش کرده است تا دستورالعمل‌ها و قواعد حرفه‌ای پژوهشی را ارایه کند.
رضاییان با بیان اینکه کتاب «شیوه نامه روزنامه نگاری» برای خبرنگاران و روزنامه‌نگاران با سابقه ای کمتر نیز، قابل استفاده است، در این زمینه توضیح داد: «در پایان هر فصل پرسش ها و تمریناتی وجود دارد که حل کردن آنها به تثبیت آموخته‌های همان فصل به شکل کاربردی کمک خواهد کرد.»
کتاب «شیوه نامه روزنامه نگاری» در ۱۱ فصل و ۱۹۲ صفحه به چاپ رسیده و سرفصل های آن به شرح زیراست:
فصل اول: شیوه نامه ارزش خبری؛ از تشخیص تا به کار گیری
دراین فصل شما یاد می گیرید که چگونه ارزش های خبری را تشخیص داده و سپس آنها را در نگارش خبر به کار ببرید.
فصل دوم: شیوه نامه عنصر شناسی؛ از کاربرد عناصر اطلاعاتی تا چیدمان اطلاعات در خبر
آنچه در این فصل آموزش می بینید این است که ابعاد رویداد را باید چگونه دید و چگونه باید به سراغ اطلاعات رفت همچنین لایه دوم اطلاعات هم در قالب اطلاعات افقی و عمودی توضیح داده شده است.
فصل سوم: شیوه‌نامه خبر نویسی؛ از سبک های سنتی و نوین تا کاربرد واژگان
اگر هنگام کاربرد واژگان در سر پاراگرافها دچار تردید می شوید این فصل به شما کمک می کند تا جایگاه درست ترکیباتی همچون با این وجود، در حالیکه و امثال آن را آموخته و در سرپاراگراف ها به درستی به کار ببرید و قالب کنید. سبک های خبر نویسی نیز از تاریخی تا بلوک نویسی ـ رویترز ـ با قواعد آن آموخته شوید.
فصل چهارم: شیوه نامه گزارش خبری؛ دو سبک نوین به همراه دستورالمل های نوشتن
دو سبک نوین گزارش خبری از سوی پژوهشگر تحت عنوان فوکوس نویسی و سناریو نویسی با ذکر نمونه در این کتاب پیشنهاد و آموزش داده شده و نیز در مورد سبک گیلاس، ساعت شنی و سبک روایی داستانی هم به اختصار قواعد آن توضیح داده شده است.
فصل پنجم: شیوه نامه گزارش نویسی توصیفی، تحلیل، تحقیقی
گزارش نویسی سهل ممتنع است. تصور این که ساده می توان قلم فرسایی کرد ما را گزارش نویس نخواهد کرد. گزارش توصیفی قواعدی دارد که با گزارش تحلیلی و تحقیقی هر کدام به طور جداگانه متفاوت است که در این کتاب مطرح و تبیین شده است.
فصل ششم: شیوه نامه مصاحبه؛ خبری، عمقی
اگر در مصاحبه خبری دنبال کسب اطلاعات، تعقیب خبری و تکمیل رویداد هستید در مصاحبه عمقی در پی اخذ دیدگاه خواهید بود که مصاحبه شما را پر از چالش می کند. چگونه به چنین مصاحبه هایی چه در انجام جه در تنظیم دست پیدا کنیم؟ رابطه پرسش و پاسخ در مصاحبه چیست و از این رابطه چه استفاده ای می توان کرد؟
فصل هفتم: شیوه نامه یادداشت‌نویسی
فصل هشتم: شیوه‌نامه مقاله‌نویسی
فصل نهم: شیوه نامه نقد نویسی
در فصل های یادداشت، مقاله و نقد نویسی با اصولی مواجه می شویم که ما را در این فرم های فرآیندی و غیرخبری به گونه ای آشنا کند تا به یک نمونه تولیدی اثرگذار دست یابیم.
فصل دهم: شیوه‌نامه تیترنویسی؛ تکنیک‌ها
در این فصل از کتاب تیترنویسی به قلم خود نویسنده قواعد و تکنیک های نگارش تیتر به اختصار آورده شده است.
فصل یازدهم: شیوه‌نامه فتوژورنالیسم
همه موبایل به دست شده اند؛ اما قواعدِ حرفه ایِ عکاسی خبری، چیز دیگری است. در این فصل، به ارزش کار عکاسان حرفه ای ایران و جهان ـ در قالب قواعد فتوژورنالیسم حرفه ای ـ بیشتر پی خواهیم برد.
دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها، ناشر کتاب «شیوه‌نامه روزنامه‌نگاری» است. این کتاب سال گذشته منتشر شده، اما به خاطر شیوع بیماری کرونا، معرفی آن به تعویق افتاده است.
۵۷۵۷
نظر شما