در حالی که بررسی نمونه‌های مختلف در روابط بین‌الملل صرفا طی سال‌های پس از پایان جنگ سرد نشان می‌دهد که اولا امریکا دنبال حل مشکلات با کشورها و بازیگرانی که آنها را دشمن تعریف کرده نیست ثانیا برخی کشورها و بازیگران بین‌المللی چون هزینه‌های ایستادگی در مقابل امریکا را در مقایسه با کوتاه آمدن و تسلیم شدن مناسب‌تر یافته‌اند در نتیجه چاره‌ای جز انتخاب گزینه ایستادگی و مقاومت در مقابل امریکا نداشته‌اند.
راه تسلیم شدن ایران در مقابل امریکا طبق شروط 12 گانه پمپئو کاملا واضح و روشن است؛ دست کشیدن از توانمندی هسته‌ای، دست کشیدن از توانمندی‌های دفاعی و گروه‌های مقاومت در منطقه یا به عبارتی دست کشیدن از تمامی عناصر قدرت و بازدارندگی نظامی ایران در مقابل دشمنان جهانی و منطقه‌ای. متقابلا امتیازاتی هم که قرار است به ایران داده شود کاملا مبهم و نامعلوم است. پمپئو با لحنی بی‌ادبانه در جایی گفته بود، ایران باید صرفا به فکر سیر کردن شکم مردم گرسنه خود باشد نه بیشتر از آن! یعنی ایران نیز شأنی مثل مصر و سودان و دیگر کشورهای آفریقایی دارد و نه بیشتر!
در سال‌های پس از فروپاشی شوروی، بوریس یلتسین رییس‌جمهور روسیه بهترین گزینه قابل تصور برای امریکا و غرب در مسکو بود. یلتسین ضد کمونیسم، مخالف گستره وسیع جغرافیایی روسیه و عمیقا طرفدار لیبرال دموکراسی غرب بود! یلتسین در مقولات نظامی و هسته‌ای نیز کاملا مطیع واشنگتن بود. حرف او فقط این بود: مردم روسیه گرسنه‌اند! به ما کمک کنید!
کوتاه آمدن‌های مکرر و عاطفی یلتسین در مقابل امریکا سبب وخامت اوضاع اقتصادی روسیه، ایجاد صف‌های طولانی نان و غذا در مسکو و دیگر شهرها، فروپاشی نظام دفاعی و امنیتی روسیه و حراج دستاوردهای نظامی و هسته‌ای روسیه در مقابل لقمه‌ای نان از غرب شده بود. در چنین فضایی به خصوص متعاقب تحقیر شدن روسیه در جنگ‌های بالکان(به عنوان حوزه نفوذ امنیتی و فرهنگی قوم روس) که توسط کلینتون و ناتو صورت پذیرفت و در شرایطی که یلتسین با تمام وجود تحقیر شدن را لمس کرده بود، پدیده پوتین در واپسین سال‌های دهه 90 میلادی در روسیه ظهور کرد.
پوتین و تمامی موفقیت‌های او طی سال‌های اخیر صرفا مثالی از گزینه با صرفه‌تر ایستادگی در مقابل امریکا در مقایسه با تسلیم شدن است چنانکه همین گزینه به تدریج سبب بازسازی دوباره قدرت جهانی روسیه شد. پوتین هم که البته سر ناسازگاری با امریکا و ناتو را نداشت وقتی دید غرب علت همکاری روسیه در شورای امنیت در بحران لیبی 2010 را ناشی از ضعف روسیه تلقی کرده است، مجبور شد در بحران سوریه جلوی امریکا و غرب بایستد که البته این ایستادگی نتایج خوبی برای روسیه و پوتین داشت.
معمر قذافی در سال 2004 رسما در مقابل امریکا و اروپا تسلیم شد. قذافی برای اینکه خیالش بابت غرب راحت شود از کارزار انتخاباتی برلوسکونی و سارکوزی در اروپا حمایت مالی کرد همچنین ماهانه مبلغ هنگفتی به تونی بلر بابت مشاوره پول می‌داد ولی در سال 2010 هدف حملات نظامی ناتو قرار گرفت و جالب آنکه حتی در آخرین لحظات عمر هنوز امیدش به برلوسکونی و سارکوزی و تونی بلر بود!
نمونه جاری تسلیم شدن در مقابل امریکا کشور سودان است که تاکنون نتیجه‌ای جز تحقیر شدن برای این کشور آفریقایی به دست نیامده است. حکومت البشیر از دهه 90 میلادی راه‌حل مشکلات مملکت از جمله جنگ‌های داخلی، تحریم و مشکلات اقتصادی و معیشتی را در واشنگتن جست‌وجو می‌کرد ولی نتایج تلاش‌های حکومت البشیر برای به دست آوردن دل امریکا و اروپا و دل خوش شدن به وعده‌های پوچ آنها برای این حکومت عبارت بود از: تشدید تحریم‌ها، وخامت جنگ‌های داخلی، جدا شدن جنوب از سرزمین مادری و در نتیجه وخامت روزافزون مشکلات اقتصادی و معیشتی سودان.
البشیر برای نشان دادن حسن‌نیت خود به امریکا با قطع همه جانبه روابط با ایران در سال 1394 و اعزام نفرات پرشمار نظامی به جنگ یمن رسما از محور مقاومت خارج شد ولی با تمام این کارها نه تحریم‌ها علیه سودان رفع شد، نه وعده‌های امریکا در بخشودگی میلیاردها دلار بدهی سودان محقق شد، نه گرهی از مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم باز شد و نه اوضاع امنیتی سودان به خاطر جنگ‌های داخلی و مطالبات تجزیه‌طلبانه در این کشور التیام یافت.
پس از وقوع شورش و کودتای نظامی در فروردین 1398 البشیر به عنوان سمبل سیاست‌های گذشته سودان در نزدیکی به محور مقاومت به زندان افتاد و مسوولان جدید سودان که غالبا از اپوزیسیون خارج‌نشین البشیر و از دوستان امریکا و اروپا بودند اینک در مسیر عادی‌سازی روابط با اسراییل به منظور حل مشکلات اقتصادی و معیشتی قرار گرفته‌اند در حالی که فعلا تا اطلاع ثانوی هنوز هیچ خبری از رفع تحریم‌ها علیه سودان، بخشودگی بدهی‌های کلان این کشور به غرب و حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم سودان نیست. کشور فقیر و ضعیف سودان برای عادی‌سازی روابط با امریکا و اسراییل بدون دریافت هیچ پولی حتی مجبور به پرداخت 350 میلیون دلار غرامت به قربانیان انفجار سفارتخانه‌های امریکا در کنیا و تانزانیا شد! حادثه‌ای که القاعده مسوول آن بود و هیچ ربطی به سودان نداشت و مردم سودان از دهه 90 میلادی به خاطر اقامت بن‌لادن در این کشور هم بمباران شده بودند و هم تحریم!
در مقابل گزینه تسلیم ولی کره شمالی به خاطر ایستادگی در مقابل زیاده‌خواهی‌های امریکا اکنون تبدیل به سومین کشور در دنیا شده که قادر به نابودی امریکاست. ایران نیز به توانمندی هسته‌ای درون‌زا دست یافته و جنبش طالبان در افغانستان نیز از طرف امریکا به عنوان پیروز طولانی‌ترین جنگ تاریخ امریکا شناخته شده است. بدیهی است شرایط فعلی به هیچ وجه انتخاب ایران، طالبان یا کره شمالی نبوده بلکه این شرایط از طرف امریکا به آنها تحمیل شده و بار سنگین ایستادگی در مقابل امریکا نیز بر دوش شهروندان عادی در ایران، افغانستان و کره شمالی بوده است.
سیاست امریکا در مقابل قربانیانش سیاست «سرکوفت زدن به قربانی» یا blame the victim است. امریکا نشان داده در مقابل دشمنانی که مردانه ایستادگی میکنند، مجبور است کوتاه بیاید(مثل جنگ ویتنام) ولی عادت دارد به دشمنان ضعیف دایما سرکوفت بزند! در حالی که در فاصله زمانی پایان جنگ جهانی دوم تا پایان نظام دو قطبی، امریکا مجبور بود به خاطر خطر کمونیسم برخی امتیازات از جمله کمک‌های اقتصادی به کشورهای شکست‌خورده مثل ژاپن، کره جنوبی یا آلمان اعطا کند ولی امریکا طی سال‌های پس از فروپاشی شوروی در هیچ نقطه از دنیا عامل رونق و شکوفایی اقتصادی نبوده است.
17302
نظر شما