رئیس انجمن لرزه شناسی آمریکا:وقوع زلزله مخرب در تهران قطعی است ایرانی ها خودرا آماده کنند

 مهر نوشت:

"زمین لرزه ژاپن همه را شوک زده کرد و وقوع سونامی مهیب پس از آن، کشته شدن هزاران انسان و ویرانی شهرهای مختلف این کشور پیشرفته و صنعتی و بدتر از همه تخریب نیروگاه اتمی فوکوشیما دائیچی که نشت مقادیر زیادی مواد رادیو اکتیو به محیط اطراف و آب دریا را در پی داشت طی یک ماه گذشته به یکی از اصلی ترین نقاط تمرکز رسانه های جهان تبدیل شده و کشورهای کمتر توسعه یافته را در نگرانی شدیدی فروبرده است.

  هفته گذشته گروهی از همین دانشمندان سئوالی مهم را مطرح کردند: آیا زمین در دوره ای جدید از وقوع زمین لرزه های مهیب قرار گرفته است؟ سئوالی که هنوز پاسخی برای آن یافته نشده است اما "ریچارد استر" محقق و استاد موسسه معدن و تکنولوژی در نیومکزیکو و رئیس انجمن لرزه شناسی آمریکا که خود یکی از طراحان این سئوال به شمار می رود در گفتگوی مشروح با خبرگزاری مهر درباره زوایای مختلفی از این فاجعه طبیعی سخن گفته است:

 آقای استر ؛ آیا ما واقعا در عصر وقوع زمین لرزه های مهیب زندگی می کنیم؟ دوره ای خاص که سیاره زمین فعالیتهای شدیدتری از خود نشان می دهد؟

 دلیلی بر اثبات وجود چنین دورانی ندارم. می توانم نتیجه بگیرم که ما در دورانی از وقوع زمین لرزه های جهانی قرار گرفته ایم. به این معنی که زمین لرزه های بزرگ می توانند در نواحی مجاور خود پس لرزه های شدیدی را خلق کنند و بر روی گسلهای بزرگ نزدیک به مرکز زمین لرزه فشار شدیدی وارد آورند. از این رو زمین لرزه ها به طور حتم می توانند تاثیر کوتاه-بردی بر روی گسلهای اطراف خود داشته باشند اما تاثیر دور-برد (برای مثال تاثیر زمین لرزه ژاپن بر روی شمال غرب آمریکا) احتمالا امکان پذیر نیست. با این حال زمین لرزه هایی نیز وجود دارند که محاسبه عملکرد آنها در این زمینه کمی دشوار است.

  وقوع چنین پس لرزه های شدیدی در ژاپن امری عادی است؟ چنین پس لرزه های شدیدی می توانند یک شهر را در کشوری دیگر کاملا ویران کنند، آیا رابطه مستقیمی میان شدت زمین لرزه اول و پس لرزه های پس از آن وجود دارد؟

 بله. زمین لرزه های بزرگ پس لرزه های بزرگی از خود به جا می گذارند به طوری که زمین لرزه اخیر 9 ریشتری ژاپن می تواند فعالیتهای لرزه ای زمین را برای یک دهه افزایش دهد، برای مثال امکان دارد وقوع پس لرزه های 7 ریشتری در این منطقه افزایش پیدا کند.

زمین لرزه ژاپن نتیجه یک فرایند دوره ای لرزه ای در زمین بوده است؟

 این زمین لرزه یک رویداد کاملا غافلگیر کننده بود. زمین لرزه ها لزوما به صورت دوره ای رخ نمی دهند اما تمامی شواهدی که پیش از این وجود داشتند نشان می دادند زمین لرزه بزرگ بعدی در این منطقه شدتی برابر 8 ریشتر خواهد داشت.

 تا جایی که می دانم شیوه ای قابل قبول برای پیش بینی زمین لرزه ها وجود ندارد. پس چرا کشوری پیشرفته مانند ژاپن باید چنین نیروگاه بزرگی را بدون در نظر گرفتن عواقب وقوع پدیده های طبیعی در کنار اقیانوس بنا کند؟

  سئوال خوبی است. در واقع به نظر می رسد این کشور تنها خطر سونامی را دست کم گرفته بوده است زیرا همانطور که دیده شد ژاپن در بنای سازه های مختلف خطر وقوع لرزه های شدید را به خوبی پیش بینی کرده، در نظر گرفته و محاسبه کرده است.

فکر می کنید زمین لرزه ژاپن پدیده ای کاملا طبیعی بوده است؟

  قطعا همین طور است. زمین لرزه ژاپن پدیده ای کاملا طبیعی  و ناشی از حرکت تکتونیکی صفحه های زمین بوده است.

ایران هم شاهد وقوع زمین لرزه های بسیاری در طول سال است. زلزله مهیب در ایران قابل پیش بینی است؟

  ایران به طور کلی عنوان کشوری زلزله خیز بسیار مشهور است و بیشتر از جانب وقوع زمین لرزه های مهیب تهدید می شود و نه سونامی. از جمله مهمترین این زمین لرزه ها زلزله ای است که احتمال وقوع آن در نزدیکی تهران وجود دارد، از این رو بهتر است ایرانیها از هر نظر خود را برای این احتمال آماده کنند.

 تقریبا تمامی متخصصان زمین شناسی و لرزه شناسی درباره وقوع زمین لرزه در تهران هشدار می دهند. شما این پدیده را چگونه ارزیابی می کنید؟

 از دیدگاه علم زمین شناسی وقوع زلزله ای بسیار مخرب در نزدیکی تهران امری کاملا قطعی است که در عین حال نمی توان زمان وقوع، شدت و قدرت تخریب آن را پیش بینی کرد. تنها می توان میزان خطر و آسیبهای ناشی از آن را پیش بینی کرده و خود را برای وقوع آن آماده کرد.

 45