در ادامه بخش دوم این گفت و گوی تفصیلی که با حضور خبرنگاران خبرآنلاین و خبرگزاری های ایسنا، مهر و روزنامه روزگار انجام شد را بخوانید: بخش اول گفت و گو با مرتضی نبوی
(ایسنا) فکر می کنید حضور اصلاح طلب ها چقدر می تواند مهم و ضروری باشد؟ برخی از اصولگرایان معتقد هستند که دیگر نیازی به وجود اصلاح طلب ها در انتخابات بعدی نیست.
من این اعتقاد را ندارم و می خواهم بگویم اگر اصلاح طلب ها در انتخابات باشند به یقین موثر خواهند بود چون بودن اصلاح طلب ها به انسجام و وحدت اصولگرایان به نوعی کمک می کند. یعنی با وجود اصلاح طلب ها، دیگر به دورن جریان اصولگرایی رقابت وارد نمی شود. از طرفی ما برای اصلاح طلب ها تصمیم نمی گیریم. اختیار با خود اصلاح طلب ها هست. البته تحلیل عقلانی این طور می گوید که اصلاح طلب ها بهتر است این موقعیت را از دست ندهند و خودشان سبب حذف بیشتر خودشان نشوند.
(ایسنا) شروط آقای خاتمی به عنوان شروط حضور اصلاح طلب ها در انتخابات امکان تحقق دارد.
آن‌ها بیشتر شبیه یک شوخی بود. آقای خاتمی پارادایم مسلط بر ذهنش در موضع گیری ابهام هست که این خودش مورد اعتراض اصلاح طلب ها هم بوده است. دو پهلو سخن گفتن آقای خاتمی به نوعی که هم جریان رادیکال را تایید کند و هم اینکه خودشان را درون نظام تعریف کنند، مشکلی هست که نظام و شخصیتی مانند آقای خاتمی داشته است. این نوع موضع گیری ها هیچ کس را خوشنود نمی کند.
(ایسنا) فکر می کنید اصولگراها در انتخابات آینده چند لیست برای تهران خواهند داشت.
تلاش بر این هست که به یک لیست برسیم.
(ایسنا) خوب پیش بینی تان چطور هست؟
این کار به ویژه در مجلس سخت نیست و همان طور که در مجلس هشتم فضا و چالش هایش بیشتر بود اما در نهایت اصولگرایان توانستند بر چالش های درونی غلبه کنندو به یک لیست برسند. به همین دلیل در انتخابات اتی هم این وحدت دور از ذهن نیست و قابلیت ائتلاف وجود دارد.
(روزگار) شاهد هستیم که دریک ماه اخیر برخی رسانه ها تیتر می زنند که نمایندگان اصولگرا نگران انتخابات سالم در مجلس نهم هستند. تاکید می کنم این کار در رسانه های اصولگرا اتفاق افتاده است. پیش از این هم آقای توکلی در مصاحبه ویژه عیدشان به این موضوع اشاره کرده بودند که در مورد کمک های خاص دولت به برخی افراد نگرانی وجود دارد. این نگرانی نماینده های کنونی اصولگرا از چه چیز نشات می گیرد؟ از ترس حذف شدن یا این که واقعا دولت از ابزارهایی استفاده می کند که نمایندگان را نگران کرده است؟
این حرفی که برخی ها می زنند منشا یک جریان انحرافی و اهانت به مردم و نظام هست. این تقلب در انتخابات متاسفانه یک بار موجب فتنه ای مانند فتنه 88 شد. برخی در خارج می خواستند این طور تلقین کنند که در ایران انتخابات سالم نیست. حالا یک جریان داخلی هم آمد و گرفتارش شد. برخی ها هم آمدند و به آن دامن زدند. جریانی که الان می آید در انتخابات شرکت می کند از طرفی ادعای تقلب می کند یعنی خودش جریان بازی را به هم می زند. شما پس چرا در یک رقابتی شرکت می کنید که بعدا می خواهید مدعی شوید که تقلب شده است. می گویند اگر من پیروز شدم تقلب نبوده، اگر پیروز نشدم حتما تقلب بوده است. این منطق یک آدم منطقی نیست.
(روزگار) اما دوستان اصولگرا این حرف را نمی زنند. رسانه های اصولگرا به نقل از نماینده های اصولگرا می گویند نگران سلامت انتخابات مجلس نهم هستند. الان انتخابات برگزار نشده، کسی نمی گوید تقلب شده این نماینده های اصولگرا می گویند که نگران هستند.
من که اول گفتم یک جریان انحرافی هست که انحراف عقیدتی دارد، انحراف اخلاقی دارد و ممکن است بیش از این که دیده می شود گرفتار انحراف اقتصادی و سوء استفاده از رانت کند. این بحث دیگری ست اما این که این جریان نتیجه انتخابات مجلس را تعیین می کند و در رای مردم دخل و تصرف می کند ، خیر این طور نیست و این اهانت است.
پس یعنی شما می گویید برخی نگران نباشند و این جریان انحرافی تاثیری بر روند انتخابات مجلس نخواهد گذاشت.
خیر نخواهد داشت و می خواهم بگویم به یقین این موضوع در تمام انتخابات برگزار شده در کشور ثابت شده که در هر انتخابات انچه را که مردم قبول داشتند از صندوق بیرون آمده است. مثلا یک جریان انحرافی دوره ای این طور تلقین کرد که می نویسیم خاتمی می خوانیم ناطق و جامعه را تحت تاثیر قرار دادند اما در نتیجه دیدند که رای چه شد و حتی رقیب اصولگرا هم هنوز رای نهایی نشده بود تبریک گفت. به همین دلیل هر نوع جریان انحرافی که شبهه در سلامت انتخابات ایجاد کند و سر زبان انداختن ها یک کار غیر حرفه ای است.
پس مطمئن هستید جریان انحرافی هیچ نقشی ندارد و روزی نمی شود که اصولگرایان بگویند این جریان در حال شیطنت هست؟
تردیدی نیست. اصلا اگر به ساز و کار انتخابات توجه شود می بینیم که چنین دخل و تصرفی وجود ندارد. به هر حال در این کشور انتخاباتی برگزار شد که وزارت کشور در دست اصلاح طلب ها بود و دولت و مجلس هر دو در دست اصلاح طلب ها بود و در نهایت اصولگرایان پیروز شدند. برعکسش هم بوده؛ اصولگراها سر کار بودند و نتیجه انتخاباتی که برگزار کردند پیروزی اصلاح طلب ها بود. هیات اجرایی و نظارت وجود دارند. نمی خواهیم بگوییم هیچ تخلفی نیست اما به هر حال در همین انتخابات 88 آقای موسوی لاری و محتشمی پور نشستند نامه تنظیم کردند و چون هر دو وزیر کشور بودند هر نوع تصوری که که می توان در مورد انتخابات داد که شناسنامه مشکل داشته باشد، ته برگ هماهنگی نداشته باشد یا یک خط بودن رای ها را لیست کردند. از آقای موسوی سئوال شد این نامه را قبول دارند که اگر این نامه را بررسی کردیم و نتیجه بازرسی هر چه شد را می پذیرید؟ گفتند نه الا و بالله باید این انتخابات باطل شود.
(ایسنا) آقای نبوی اگر اجازه دهید درباره هدفمند کردن یارانه ها از شما سئوالی دارم. شما خودتان در جامعه زندگی می کنید؛ خودتان چه برداشتی از اجرای این طرح در جامعه دارید؟ مشاهده می کنیم مردم در مورد قبضها و کارخانه ها درباره انرژی اعتراض هایی دارند. به نظر شما این کار مثبت پیش می رود؟
به هر حال باید این اتفاق در اقتصاد کشور انجام می شد و نمی شد با شرایط قبلی ادامه بدهیم. مصرف به صورت جهنمی در حال افزایش بود. خلاصه یک منبع خدادادی که به اسم نفت داشتیم و در حال مصرف بی رویه اش بودیم. دولت و مجلس اصولگرا همت کرد و این اقدام را که دیر هم شده بود را اجرایی کرد. کار سنگین هست. مقدمات خوبی طی شده و آثار بسیاری مترتب بر این تصمیم مهار شد. در مورد توزیع یارانه ها خوب انجام شده و قشر پایین و متوسط جامعه راضی هستند. اما با توجه به اجرای طرح در سه ماهه اخر سال سال گذشته، ضمن این که به مردم خوب رسیدگی شد اما به مشکلات تولید رسیدگی نشد و این نقدی است که می توان به عملکرد دولت در این سه ماهه گذشته داشته باشیم. چون باید اقداماتی صورت می گرفت اما مقدمات لازم برای حمایت از تولید صورت نگرفت و دولت باید این خلا را برطرف کند. دولت تا پاسی از شب می ماندند تا خلاها را اصلاح کنند و خیلی تلاش شد تا آثار منفی کم باشد اما این طور که فکر کنیم کار به این بزرگی هیچ آثار منفی ندارد این طور نیست.
(مهر) آقای مهندس نبوی! در فهرست 13نفره روحانیت چرا نقشی ندارند؟
برای ما منبع موثق همین 3 نفر هستند که در مورد لیست 13 نفره هم اطلاع رسانی نکردند و حالا این که اطلاعات این لیست چطور توسط یک نماینده بیرون آمده، موضوع دیگری است اما به هر حال این نماینده سخنگوی این سه نفر نبوده است. این سه نفر بنایشان این هست که در تعاملی به توافقی برسند. احتمال دارد اصلا این لیست نهایی نباشد و افرادی جایشان تغییر کند. در مورد جامعتین هم بیشتر نقش هدایت و نظارت را برعهده دارند و کمتر بنا دارند در اجرائیات دخالت کنند.
(روزگار) شاهدیم اجرا نکردن قوانین توسط دولت به یک رسم عادی تبدیل شده و آقای لاریجانی هم چنان با حوصله و صبر تذکر می دهد و نامه؛ ارزیابی جامعه اسلامی مهندسین در مورد سعه صدر آقای لاریجانی در برابر برخی تخلف های دولت چگونه هست؟ سردمدار مدارایی که اصولگرایان در مورد دولت دهم توصیه می کنند فعلا آقای لاریجانی شده است؟
مدارا به این معنی نیست که کسی قانون را اجرا نکند. ما در ثبوت و رفتار و موضع گیری هایمان تاکید کردم که اصولگرایان باید مراحل منطقی و خیرخواهانه را پشت سر بگذاریم و تا جایی ک ممکن هست اشکالات را برطرف کنیم و کمک کنیم این افراد بتوانند دوام بیاورند و کارشان را ادامه دهند. اما این موضوع جدا از این هست که هر دستگاهی از جایگاه قانونی خود رفتار کند و اگر انحرافی در اجرای قانون دید به وظیفه اش عمل کند. مثلا اگر همین موضع گیری های مجلس در برابر دولت نبود شما در جریان اطلاعات قرار نمی گرفتید. من وقتی مقایسه می کنم رابطه مجلس ششم و دولت خاتمی را با رابطه مجلس هشتم و دولت دهم را می بینم این رابطه خیلی فعال تر و پر چالش تر هست و در عین حال که هر دو طیف اصلاح طلب بودند خیلی مسامحه با هم داشتند اما الان این مسامحه کمتر هست و نقد درون گفتمانی خیلی جدی تر هست. چالش برای تعیین حدود و اختیارات قانونی نه تنها ضعف نیست بلکه سبب پویایی بیشتر می شود. این که رئیس جمهور تلاش دارد که حدود خود را در قانون اساسی مشخص کند و نگذارد دو قوه دیگر به این مرز تجاوز کنند. برعکس مجلس در مقام این هست که از اختیارات خودش حفاظت کند ، این یک چالش منطقی هست و منجر می شود تا مرزهای قانونی شفاف تر شود و ارتباطات سه قوه با نظارتی که رهبری بر این سه قوه دارند منطقی تر شود.
(خبرآنلاین) گویا آقای مطهری بحث سئوال از رئیس جمهور را دوباره مطرح کرده و تا الان هم 52 امضا جمع آوری شده است. نظر شما در مورد طرح سئوال از رئیس جمهور چیست؟
این یک اختیار قانونی هست و نه زمین می رود آسمان و نه آسمان می آید زمین .
(ایسنا) تابو نیست؟ هیچ وقت به این سمت نرفته بودیم.
نه به هر حال یک چیزهایی در یک دوره ای نبوده و حالا مطرح می شود. هنوز هم که اعلام وصول نشده است. کلا خیلی چیزها در قانون اساسی هست امیدواریم هیچ وقت به آن ها نیاز پیدا نکنیم اما به هر حال برای روز مبادا پیش بینی شده است. بجز سئوال از رئیس جمهور، استیضاح از رئیس جمهور را هم به عنوان یک ظرفیت داریم.
(روزگار) اما به صلاح اصولگرایی هست که در چنین شرایط حساس کنونی، سئوال از آقای احمدی نژاد مطرح شود؟
مصلحتی که گفته می شود اصلا جایگاهی ندارد. اگر پنجاه نماینده چه درست و چه غلط تصمیم به سئوال داشته باشند این حقی است که قانون اساسی به نمایندگان داده است.
(ایسنا) شما عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هستید. برخی نزدیکان دولت عنوان می کنند در جلسه های مجمع علیه دولت توطئه می شود؛ در مورد این اظهار نظر چه نظری دارید؟
(خنده) ما که توطئه ای ندیده ایم. ممکن است یکسری از مصوبات مجمع خوشایند دولت نباشد اما این به معنی توطئه نیست. آن وقت یک منبع رسمی گفته مجمع توطئه می کند؟
(ایسنا) نزدیکان دولت در یاداشت ها و مقالاتشان این مباحث را مطرح می کنند.
برخورد با مجمع البته تنها مختص به این دولت نیست. شما به مجلس ششم هم برگردید خیلی موضع گیری هایشان علیه مجمع تند بود و اصولا مشروعیت مجمع را زیر سئوال می بردند. به هر حال گویا این آسیاب می چرخد.
(سئوال کاربران خبرآنلاین) آیا یه قانون گریزی دولت اعتقادی دارید؟ مثلا شرکت نکردن رئیس جمهور در جلسه های مجمع یا طرح مباحثی مانند اینکه مجلس در ارس امور نیست؟
من اسم این موضوع را قانون گریزی نمی گذارم. آقای احمدی نژاد برخی مسائل را رعایت نکردند. ایشان وظیفه قانونی شان این بود که در جلسه های مجمع شرکت کنند و حالا شرکت نکردنشان الان توجیهی ندارد. از طرفی درباره قوانینی که از شورای نگهبان گذشته و هنوز اجرایی نشده است رئیس جمهور یک برداشتی از قانون اساسی دارد.
اشکال در این هست که برداشت خودشان را نباید ملاک عمل قرار دهند و باید اگر قانون اساسی اشکالی دارد به شورای نگهبان مراجعه کنند. این که اختیارات دولت و مجلس و قوه قضائیه چقدر هست با یک برداشت حقوقی خاص از سمت یکی از این طرفین امکان پذیر نیست و باید به شورای نگهبان رجوع کرد. پس این ها قانون اساسی را می شناسند و استدلال هایی دارند اما این استدلال ها نمی تواند منشا عمل باشد و باید به مرجع قانونی مراجعه شود. مثلا آقای رئیس جمهور چندی پیش نامه ای نوشته بود و بر اساس برداشت خود از قانون اساسی یکسری از اختیارات مجلس را مطرح کرده بود ومقام معظم رهبری این نامه را ارجاع دادند به گروهی که آاقای جنتی رئیسش بود.
(سئوال کاربران خبرآنلاین) اصولگرایان در چه صورتی در انتخابات مجلس با شکست مواجه می شوند؟
اگر درست عمل نکنند؛ اختلاف وجودداشته باشد و به جای وحدت تکثر باشد معلوم هست که این شکست نصیبشان می شود و این تجربه را پیش رو دارند.
(خبرآنلاین) پیش بینی شما از ترکیب مجلس نهم چیست؟
فکر نمی کنم جای اکثریت و اقلیت تغییر کند. حتی این احتمال وجود دارد که فراکسیون اقلیت قوی تر خواهد شد. تجربه مجالس مختلف هم نشان داده که ممکن است جای اکثریت و اقلیت عوض نشود اما چهره ها بیش از 70 درصد تغییر می کند.
یعنی پیش بینی شما این است که 70 درصد اصولگرایان تغییر می کنند؟
به گذشته مجلس مراجعه کنید می بینید که فردی که سه دوره قبل نماینده بوده رای می آورد یا نماینده کنونی رای نمی آورد.
این تغییر چهره به نفع حامیان دولت خواهد بود؟
الان مرزبندی بین دولت و غیر دولتی چیز روشنی نیست اما اگر منظورتان آن جریان تجدید نظر طلب هست من بعید می دانم این افراد وزن بسیاری در مجلس داشته باشند.
(سئوال کاربران خبرآنلاین) نظر شما در مورد اتفاقات اخیر وزارت اطلاعات و رفتار رئیس جمهور چیست؟ آیا این اتفاقات هدف خاصی را دنبال می کند؟
چون این موضوع مشمول همان فرمایش رهبری هست که به اختلاف دامن نزنیم، نظری نمی دهم و امیدواریم با نامه رهبری موضوع مرتفع شود.
(سئوال کاربران خبرآنلاین) به نظر شما جریان اصلاح طلب باید چه کار بکند؟
جریان اصلاح طلب باید بیش از گذشته با ساختار شکن ها مرزبندی کند و درون ساختار عمل کردن خود را به سمع و نظر مردم برسانند .
(خبرآنلاین)این موضوع چطور محقق می شود؟
مثلا همان طور که در مورد موضع گیری دو پهلو گفتم نباید این طور رفتار کنند و باید مرزبندی خود را با جریان ساختار سکن مشخص کنند. یعنی به صراحت بگویند که رویه تندروها را قبول ندارند.
(خبرآنلاین)ما شاهد بودیم که اصلاح طلب ها معتقد بودند نظام برای اصلاح طلبی الترناتیوی ندارد. الان هم این تصور ایجاد شده که نظام برای گروهی که الان در مسند قدرت هستند آلترناتیوی ندارد. شما به عنوان یک فعال سیاسی فکر می کنید دلیلی که این توهم در دولتهای پیشین ایجاد می شد و در سیاستمداران فعلی ایجاد شده چه است و برای در امان بودن از این آفت عقلای جریان های سیاسی باید چه کنند؟
تجریه عمل سیاسی که بالا می رود نشان داده که نمی توان دیگران را حذف کرد. این تصور، تصور درستی نیست که فکر کنیم اگر امروز در مسند قدرت هستیم فردا هم در این مسند خواهیم ماند. جمهوری اسلامی ثابت کرده که این طور نیست و قدرت دست به دست می شود. در بزنگاه هایی هم که دست به دست می شود که بسیاری از تحلیل ها این را نشان نمی دهد و برخی جاها شاهد هستیم مردم تصمیمی می گیرند که بر خلاف پیش بینی هاست و این ضعفی است که نخبگان دارند که تغییر و تحولات را نمی توانند به طور صحیح پیش بینی کنند.
(سئوال کاربران خبرآنلاین) آیا قبول دارید که رفتار شما اشتباه بوده و به اهداف نظام دست نیافتید؟چقدر اشتباهات خود را قبول دارید که بپذیرید و به افکار دیگران احترام بگذارید؟
فکر می کنم اگر کسی متوجه شد اشتباه شده و برنگردد و اصلاح نکند باید بگوییم خلاف عقل عمل کرده است. اما من فکر می کنم از مجموع عملکرد دولت و مجلس اصولگرایی نقاط قوت و مثبتی هست که برای مردم هم ملموس بوده و بر اثر همین موفقیت ها بوده که رابطه دولت و مردم بازسازی شده است این حضور قاطبه مردم در حمایت از نظام را به دنبال داشته است و من فکر می کنم مردم این تلقی را دارند که این جریان همواره در حال خدمت بوده است.
/27
نظر شما