از قهوه‌های ۶۸۰ هزار تومانی تا افزایش تمایل به خرید تستر قهوه

امیرعباس کلهر: «ما واقعاً مایلیم که بتوانیم بگوییم قهوه برایمان خوب است یا بد؟ خُب، قهوه برایتان خوب یا بد نیست؛ قهوه، قهوه است؛ وباید این را بپذیریم.» این جمله‌ای از آنتونی وارنر، سرآشپز بریتانیایی درباره قهوه بود.  حالا من اگر کمی چاشنی اغراق به این متن اضافه کنم شاید بتوانم بنویسم که دنیای قهوه، دنیای پر رمز و رازی است. شناسایی یک قهوه خوب، مهارت خاصی می‌خواهد و کار هرکسی نیست. حتیاورهان پاموک، نویسنده گفته است که «گاهی اوقات مردم سر اینکه فلان قهوه، ترکی است یا یونانی با هم دعوا می‌کنند» برای همین واقعا قهوه پر از جزییات است. از رنگ و بو تا میزان ترکیب شدن و جنس آن. قهوه هم مثل خیلی از کالاهای دیگر از موج گرانی‌ها در امان نماند و قیمتش سر به فلک کشید. نتیجه این شد که قهوه از سبد خیلی از خانواده‌ها حذف شد و افراد کمتری را به کافه‌ها می‌کشاند. با این حال خیلی‌ها هستند که همچنان در طول روز مشتری پر و پا قرص قهوه هستند و می‌گویند صبحشان بدون قهوه صبح نمی‌شود. در مدح و ستایشش می‌نویسند و حتی به آن روزی اختصاص می‌دهند. در این گزارش سراغ وضعیت فروش قهوه در تهران رفته‌ایم. اما نکته‌ای که باید بدانید این است که در گزارش سراغ کپوسل‌های قهوه و نسکافه و ... نرفته‌ایم چون دنیای دیگری است و فقط به قهوه‌های اسپرسو، ترک و فرانسه پرداخته‌ایم و البته که قیمت برخی از قهوه‌های وارداتی به علت نوسانات ارز ممکن در برخی از روزها متفاوت باشد.

بازار برند فروش‌ها هم کساد شده است

در یکی از فرعی‌های خیابان پسیان زعفرانیه، مغازه‌ای کوچک با نور کمی جا خوش کرده است. اگر اهل محل نباشید و تا به حال آنجا نرفته باشید به سختی می‌توانید پیداش کنید. این مغازه به برند فروشی معروف است. به قول صاحب مغازه که پسر جوانی است، برندبازها جایشان اینجاست. موهای بلندش را مدل گوجه‌ای بالای سرش جمع کرده است. دستکش لاتکس مشکی رنگی دستش کرده است و دم دستگاه قهوه‌ساز ایستاده است تا سفارش‌ها مشتری‌ها را که ماشین‌هایشان را دوبله و حتی سوبله بیرون مغازه پارک کرده‌اند آماده کند. از وقتی گرانی‌ها شروع شده، فروش قهوه‌اش به این شکل درآمده است. با صدای مهربانش می‌گوید هرچند در این منطقه اینطور به نظر می‌رسد که کسی مشکل مالی ندارد ولی چند وقتی است که مشتری‌های خرید قهوه فله و بسته‌ای مان کم شده است، همه می‌آیند و لیوانی می‌خرند. از قهوه‌های برندی که در مغازه‌اش دارد و جایش در طبقات بالا است قهوه سگافردو زانتی است. این قهوه از ایتالیا است و برای قهوه‌سازهای فیلتری و اسپرسوسازها مناسب است. یکی دو بسته‌ای دارد از این قهوه و قیمت بسته یک کیلویی دان شده این قهوه ۶۸۰ هزار تومان است. البته پسر جوان و خوش بر و روی مغازه تاکید دارد که این قیمت مغازه آن‌هاست و ممکن است در جاهای دیگر قیمت متفاوت باشد اما مطمئن است که کسی زیر ۶۸۰ هزار تومان آن را نمی‌فروشد،مگر اینکه تاریخ انقضای بسته قهوه نزدیک باشد.

به قیمت قهوه اهمیتی نمی‌دهم

من عاشق قهوه‌های عربیکا هستم چون عطر فوق‌العاده ای دارند. تعریف می‌کند که همین دیروز قهوه عربیکای کنیا خریده است. ۳۵۲ هزار تومان برای یک کیلو از آن پول داده است. اما خودش می‌گوید اهمیتی به قیمتش نمی‌دهد. دوست دارد صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شود روزش را با عطر و طعم قهوه شروع کند. 

۲۵۰ گرم قهوه؛ ۷۰ هزار تومان

مغازه‌اش در خیابان بهار هفت تیر است. مغازه‌ای کوچک اما دنج که پر است از قهوه و اکسسوری‌های قهوه. بیرون مغازه چندتایی هم صندلی است که اگر خواستید سفارشی دهید، بنشینید و قهوه بخورید. بسته ۲۵۰ گرمی قهوه ترک را ۵۰ هزار تومان می‌فروشد و می‌گوید این قهوه باب میل ذائقه‌ ایرانی‌ها است. قهوه ترک با رایحه هل و دارچین هم دارد که موقع سفارش آسیاب می‌شود و بسته ۲۵۰ گرمی آن را ۷۰ هزار تومان قیمت گذاشته است. یکی دیگر از قهوه فروشی‌های معروف تهران در خیابان قائم مقام فراهانی قرار دارد. در آرام به غیر از اینکه قهوه‌های باز هم موجود است و بسته به سلیقه و ذائقه خود می‌توانید سفارش دهید. پودر قهوه ترک قوطی ۲۵۰ گرمی، ۴۸۵۰۰ تومان قیمت دارد و جعبه ۱۰۰ گرمی آن ۲۵۰۰۰ تومان فروخته می‌شود. اما در فروشگاه‌های متفرقه قیمت بسته ۲۵۰ گرمی قهوه ترک که ۷۰ درصد ربوستا است و ۳۰ درصد عربیکا ۶۵هزار تومان فروخته می‌شود.

بروم کافه صرفش بیشتر است

در خانه دستگاه اسپرسوساز دارد. هر روز از آن استفاده می‌کرده است. اما حالا مدتی است قید استفاده از آن را زده است. علتش هم گرانی قیمت قهوه است. با حقوقی که می‌گیرد و دیگر مخارجی که دارد، برایش صرف نمی‌کند بخواهد قهوه بگیرد و هر روز در خانه درست کند. برای همین به خودش قول داده است در هفته یکی دوباری برود کافه و آنجا قهوه بخورد. می‌گوید اینطور بیشتر برایش صرف می‌کند.

مردم به تستر قهوه رو آورده‌اند

دانه قهوه هند ملایم ۲۵۰ گرمش براتون  در میاد ۷۵ هزار تومان و ۵۰۰ گرمش هم میشه ۱۴۰ هزار تومان. دانه قهوه ویتنام تیره هم ۲۵۰ گرمش میشه ۴۷ هزار تومان. نیم کیلویش هم ۹۰ هزار تومان برایتان آب می‌خورد. پیرمردی با صورت کک مکی است که موهای سرش جا به جا در حال ریختن است. مغازه‌اش پر است از بوی عطر قهوه و وقتی با صدای خش دارش صحبت می‌کند، احساس می‌کنید رفته اید در یکی از کافه‌های کوبا که فقط قهوه سرو می‌کند. توضیح می‌دهد که اگر قهوه طعم دار هم بخواهید، می‌توانید قهوه چری‌ ملایم و خوش‌بو ببرید که به صورت دانه اگر بخواهید، ۲۵۰ گرم آن می‌شود ۴۹ هزار تومان و نیم کیلوی آن می‌شود ۹۸ هزار تومان. کمی گلویش را صاف می‌کند و اینطور ادامه می‌دهد که اگر قهوه گرون‌تر و باکیفیت‌تر بخواهید پیشنهاد من قهوه سبز اندونزی است که نیم کیلوی آن ۶۸ هزار تومان و یک کیلویش ۱۳۵ هزار تومان فروخته می‌شود. انگار که من مشتری باشم برایم توضیح می‌دهد که این قهوه برای هرکسی نیست و شاید خیلی‌ها از طعم و عطر آن خوششان نیاید؛ «یعنی میخوام بگم از این قهوه‌هایی هست که مشتری خاص خودش رو داره.» در مغازه دراندشتش دانه قهوه کلمبیا هم دارد که ۲۵۰ گرمش ۹۰ هزار تومان می‌شود و اگر بسته ۵۰۰ گرمی بخواهید باید ۱۷۹ هزار تومان پول بدهید. خوبی دراندشتی مغازه‌اش این است که پر است از گونی‌های تر و تمیز دانه‌های قهوه که به قول پیرمرد سرحال مغازه‌دار، چند وقتی است مثل چشم‌هایش مراقبشان است چون وارداتش سخت شده و یا اصلا دیگر خیلی‌هایشان وارد کشور نمی‌شود. در ادامه توضیحاتش می‌گوید که قهوه اتیوپی ملایم هم دارد که ۲۵۰ گرمش برای دستگاه اسپرسوساز ۸۸ هزار تومان و ۵۰۰ گرم آن هم هم می‌شود ۱۷۶ هزار تومان. می‌گوید این تازه قیمت کف بازار است و بعضی جاها این مدل قهوه را که ۱۰۰ درصد عربیکا است و برای قهوه‌های فرانسه، دمی و اسپرسو مناسب است گران‌تر می‌دهند. با صدای خش‌دار و پیش‌بند چرمی که روی لباسش بسته است، سر صبر و حوصله توضیح می‌دهد که با گران شدن قهوه خیلی‌ها رفته‌اند سمت استفاده از تسترهای قهوه که وزن هر کدامشان ۵۰ گرم است. توضیح می‌دهد که برای مثال همین قهوه اتیوپی تستر ۵۰ گرمی‌اش ۱۹ هزار تومان است و بعید نیست که چند روز دیگر قیمتش هم بالاتر برود.یکی دیگر از قهوه‌هایی که در مغازه‌اش دارد، قهوه سوماترا است. قهوه ای که به قول آقای فروشنده تازه برشت شده و ملایم است و برای تهیه قهوه‌های فرانسه، اسپرسو و دمی مناسب است. ۵۰۰ گرم این قهوه ۱۵۸هزار تومان فروخته می‌شود.

قهوه ایلی حکم آیفون در ایران را دارد

یکی از برندهای معروف قهوه ایلی است. خیلی از آدم‌هایی که اهل قهوه هستند می‌گویند که ایلی فقط یک مارک است و می‌شود قهوه‌های بهتری در مغازه‌ها به صورت باز پیدا کرد. اما هستند آدم‌هایی که ترجیح می‌دهند با وجود گران بودن قهوه‌ها در این روزها اما بازهم از همان مارک ایلی استفاده کنند. در حال حاضر قهوه ایلی مناسب اسپرسو بسته آلمینیومی۲۵۰ گرمی‌اش ۲۵۵ هزار تومان است. البته بسته به انصاف فروشنده هم دارد. این را پسر جوانی با تیغی که در ابرویش انداخته استمی‌گوید که در حال توضیح است. می‌گوید بعضی‌ها نگاه به ظاهر مشتری می‌کنند و بعد قیمت می‌دهند. مثلا همین بسته ۲۵۰ گرمی را ممکن است تا ۳۰۰ یا ۳۱۰ هزار تومان هم بفروشند. بعد از گرانی ارز و شرایط تحریمی، قهوه ایلی هم در بازار تهران کم شده است. البته هستند کاسب‌های بی‌انصافی که قهوه‌های دیگری داخل بسته‌ها می‌ریزند و به اسم ایلی آن را به مشتری می‌فروشند. تعریف می‌کند که حکایت قهوه ایلی، حکایت برند اپل در ایران است. خیلی ها دوست دارند به خاطر مارک و بسته‌بندی اش از آن استفاده کنند و برای همین فروشگاه‌هایی به اسم ایلی در شهر راه‌اندازی شده است که بعید است نمایندگی اصلی باشند. یعنی مثل همان اپل استورهای غیرقانونی فعالیت می‌کنند.
قهوه دیگری که از ایلی برند ایتالیایی در حال حاضر در مغازه‌اش موجود است بسته آلمینیومی ۲۵۰ گرمی است که متحویاتش ۱۰۰ درصد عربیکا با روست تیره است که مناسب دستگاه‌های فرانسه ساز و فیلتری و فرنچ‌پرس‌ها است. این قهوه قیمتش ۲۵۵ هزار تومان است. دیگر محصولاتی هم که از ایلی دارد حول قیمت ۲۵۵ تا ۲۸۰ هزار تومان است. از دیگر برندهایی که در مغازه‌اش دارد قهوه لاواز است که آن هم برای ایتالیا است. بسته یک کیلیویی لاوازا دون شده که متوسط روست داده شده و ۱۰۰ درصد عربیکا است و طعمی عسلی و میوه‌های خشک شده دارد ۵۶۹ هزار تومان قیمت خورده است. قهوه اسپرسوی یک کیلیویی لاواز هم که از ترکیب قهوه‌های عربیکای آمریکای جنوبی و روبوستای آفریقایی است و با طعم کاکائو تلخ و میوه های خشک شده است ۵۶۸ هزار تومان قیمت دارد. در مغازه‌اش قهوه لاواز زیر ۱۴۰ هزار تومان ندارد. همین قهوه ۱۴۰ هزار تومانی لاواز که دارد برای استفاده در قهوه سازهای موکا مناسب است و با قهوه روبوستا و عربیکا ترکیب شده است. یکی دیگر از برندهایی که در ایران طرفداران خاص خود را دارد و خیلی ها از قهوه‌ و طعمش لیوانش را دارند، برند استارباکس است. او به مشتری‌های خاصش که سراغ استارباکس را می‌گیرند، مدل ورندا را معرفی می‌کند. قهوه‌ای که محصولی از کشور کلمبیا و آمریکای لاتین است و مدعی است که به صورت سنتی کشت شده است. بسته ۲۰۰ گرمی این قهوه، ۳۶۴ هزار تومان قیمتش است. از دیگر محصولات استارباکس که مشتری‌های پر و پاقرصی دارد مدل کلومبیا است. قهوه‌ای که روست مدیوم داده شده و ترکیبش صد در صد عربیکا است و در کشور کلمبیای آمریکای جنوبی تهیه شده است. قیمت بسته آسیاب شده ۲۰۰ گرمی این محصول که مناسب فرانسه‌ساز و فرنچ پرس است ۲۹۵ هزار تومان است که با تخفیف آن را ۲۸۵ هزار تومان می‌دهد.

برای یک فنجان قهوه حساب و کتاب می‌کنم

محل کارش خیابان انقلاب، بعد از پل کالج است. تا پارسال هربار که از این محدوده می‌گذشته است، بوی قهوه‌ او را مسخ می‌کرده است. برای همین هربار می‌ایستاده و یک اسپرسو یا آمریکانو سفارش می‌داده است. اما از وقتی کرونا می‌آید و اوضاع اقتصادی بد می‌شود، یا بعضی روزها راهش را کج می‌کند که مسخ بوی قهوه نشود یا بی‌خیال حساب و کتاب می‌شود و می‌رود ۲۴ هزار تومان برای یک لیوان آمریکانو پول می‌دهد. می‌خندد و می‌گوید آمریکانو می‌گیرم که حس کنم قهوه بیشتری دارم و پولی که داده‌ام ارزشش را داشته است.

٢٢٣٢٢٣