آن چه در این میان اهمیت دارد انتقاد برخی از افراد به اصطلاح حامی محیط زیست نسبت به ضعف اقدامهای سازمان حفاظت محیط زیست دربرابرعدم مسئولیت پذیری برخی از دستگاههای ذینفع در رفع معضلات محیط زیست از جمله آلودگی هوا است. لازم به توضیح است، برخی از این منتقدان در سازمان حفاظت محیط زیست دارای سوابق خدمتی و یا دارای فعالیتهایی بودهاند و از کم و کیف ساز وکارهای این سازمان مطلع هستند،که باید پرسید آیا ضعف و ناتوانی فعلی این سازمان فقط مربوط به این دوره است و در دورههای قبل شاهد عملکرد بهتری از سازمان حفاظت محیط زیست بودهایم؟ آیا مشکل آلودگی هوا صرفاً مربوط به این سالهای اخیر است و ما درسالهای گذشته شاهد وضعیت بهتر هوای کلانشهرها بودهایم؟ کدام معضل محیط زیستی در دورهای حل شده است که امروز سازمان حفاظت محیط زیست را متهم به ضعف و سهل انگاری در رفع آلودگی هوا و سایر معضلات زیست محیطی میکنید؟
منقدان، کارشناسان، اساتید و صاحبنظران به خوبی آگاهاند که امروزه محیط زیست کشورمان با بحران های جدی از جمله، بحران آب، خشکی تالابها و دریاچه ها، انقراض فزاینده گیاهان و جانوران، افزایش گازهای گلخانهای، تخلیه میلیونها لیتر پسابهای صنعتی، فاضلابهای شهری، روستایی، بیمارستانی، کشاورزی به رودخانهها، تالابها و دریاچهها و با دفع غیر اصولی میلیونها کیلوگرم انواع زباله از زبالههای خطرناک عفونی و شیمیایی گرفته تا کودهای مصنوعی حشرهکشها، مواد پاککننده که همگی باعث تخریب محیط زیست و آلودگیهای گسترده و عمیق در منابع آب وخاک کشور شده ، روبرواست، به راستی سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی قادر به رفع معضلات فعلی محیط زیست کشور است که بیش از پیش بر میزان تخریبها افزوده میشود؟!
اخیراً، خبری با این محتوا در رسانهی منتشر شده است، « پس از اینکه هیات مقررات زدایی و بهبود محیط کسب و کار در وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان حفاظت محیط زیست را از استعلام در مرحله احداث و بهره برداری واحدهای صنعتی در شهرکهای صنعتی حذف و این اختیار را به وزارت صنعت، معدن وتجارت واگذارکرد».
پس از انتشار خبر یاد شده عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست در نامهای به وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس هیات مقررات زدایی وتسهیل صدور مجوزهای کسب وکار، تصمیم هیات مقررات زدایی را مغایربا اصل 138 قانون اساسی دانست. در خبر دیگری به پروژههای فاقد مجوز در لایحه بودجه 1400 اشاره شده است که بدون دریافت مجوزهای محیط زیستی و با نامهایی غیر از نام واقعی برخی نهادهای اجرایی تلاش کردهاند تا برای آنها بودجه تعلق گیرد. به دنبال این اخبار، کدام منتقد یا فعال محیط زیستی واکنش نشان میدهد و یا در رسانهی جریانسازی میشود؟ چرا همواره در تصمیمگیریهای حاکمیتی انگشت اتهام به سمت سازمان حفاظت محیط زیست است، سازمانی که اذعان دارید ضعیف و ناتوان است؟
به باور کارشناسان محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست در توسعه صنعت نقشی ندارد، اما در جایگاه یک دستگاه حاکمیتی – نظارتی نه فقط مخالف صنعت نیست بلکه مدافع آن هم هست، چرا که محیط زیست بستر تمامی فعالیتهای اقتصادی است و به عبارت دیگر هر نوع فعالیت اقتصادی هم باید از محیط زیست مجوز بگیرد، اما اینکه آیا فعالیتهای صنعتی متناسب با شرایط و توان اکولوژیکی منطقه است یا نه و آیا این محیط آمادگی پذیرش فعالیتهای صنعتی را دارد، موضوعی است که باید توسط کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست بررسی شود. اما در این میان یکی از ضعفهایی که در فرآیند بررسیهای ارزیابی زیست محیطی به سازمان حفاظت محیط زیست وارد است، عدم حسن اجرای نظارت بر طرحهای ارزیابی شده است که به گفته رییس سازمان حفاظت محیط زیست «برخورد با واحدهای آلاینده با نهاد قضایی است، و سازمان مذکور در امور پایش ضعیف است و برای رفع این نقص دانشگاههای کشور را فراخواندهایم تا ازنظر علمی تقویت شویم و امیدواریم با بودجه صندوق محیط زیست معادل 150میلیارد تومان در هرسال بتوانیم واحدهای آلاینده را دقیقتر شناسایی کنیم» و در بخشی از مصاحبه خود گفتهاند: «در خیلی از موارد تصمیمگیری با حاکمیت است و از توان سازمان حفاظت محیط زیست خارج است».
حال که همگی با جایگاه و مشکلات سازمان حفاظت محیط زیست واقفایم، بهتر است به جای انتقادهای مغرضانه و غیرواقعی با انتقادهای سازنده و با سیاستهای همگرایی و مشارکتی، حفاظت از محیط زیست را به دغدغه همگانی بدل کنیم.
*کارشناس فعال رسانه ای محیط زیست
47231
نظر شما