۴۰ نفر
۲۹ فروردین ۱۴۰۰ - ۰۹:۱۴
درباره آهنگ «لیلم لیل» و سریال «نون خ»

آلبرت کوچویی در روزنامه اعتماد نوشت: برادر و خواهرم در کردستان ‌زاده و بزرگ شدند. در قروه، سراب زرین جوی سرسبز. آنها، با ‌پدر و مادر، کردی را با مهارت‌های غریب حرف می‌زدند.

هنگامی که می‌خواستند دیگران حرف‌های‌شان را ندانند، در خانه به کردی حرف می‌زدند. برادر بزرگم، گنجینه‌ای هم از آوازهای کردی را از بر بود. نام‌های بزرگ دنیای آواز کردی را در خانه شناختم. جزراوی و زیرک و... برادر، همه را زمزمه می‌کرد و با فلوتی که داشت خود را همراهی می‌کرد و چون صفحات موسیقی موسوم به سی و سه دور زغالی و گرامافون آمدند و بعد چهل و پنج دور پلاستیکی، نخستین‌های کردی در گوشه‌ای از اتاق گنجینه آوازی او شد.

توی جاده در سفرها که گاه با برادر همسفر بودم، محال بود برادر کردی را در جاده ببیند و سوار ماشینش نکند.آن وقت جشنواره موسیقایی کردی آنها شنیدنی بود. بعدها به گنجینه صفحات نوارهای ربع اینچ و بعدتر کاست و سی‌دی کردی اضافه شدند. ‌جالب‌تر آنکه برادر با عموزاده‌های‌مان که در کوچه‌باغ‌های کردستان بزرگ شده بودند، با یاد دوستان کرد، خود را به نام‌های کردی آنها می‌خواندند: ایلیا شد نبی و گملیل، حسن آقا و ... و همه خاطره‌ها و یادهای شیرین و شیطنت‌های‌شان شدند یادمان آنها. باری حالا، حرف از موسیقی مجموعه «نون خ» را که در رسانه‌ها آمده، جای برادر را خالی دیدم. البته که اجراهایی از بازخوانی‌های قطعه کردی پایانی آن را شنیده بودم.

تصور این بود، قطعه آوازی «لیلم لیل»، ترکیه‌ای است‌، چراکه «ابراهیم تاتلیس»، آن را به گونه‌ای متفاوت خوانده است که در فصل پایانی فیلم  مشهور ترکیه‌ای هم آمده بود.

در این  میان نگار ذکایی، کارشناسانه به آن موسیقی پرداخته است.

گفته می‌شود که نامداران زیادی، لیلم لیل را خوانده‌اند. در موسیقی کردی، تحریرها، ظریف و ماهرانه و بسیار متفاوت و هنرمندانه و شنیدنی است. به راستی که این تحریرهای آوازی تکرار نشدنی‌اند و نه تقلید کردنی.

این است که می‌بینیم در اجراهای دیگر، از جمله ابراهیم تاتلیس، نشانی از آنها نیست و به گونه‌ای به تصور خود، اجرای آن امروزی شده است. «لیلم لیل» سروده استاد هیمن موکریانی است، در همان حال و هوای اجراهای کم همتا و تکرار نشدنی موسیقی اصیل کردی. موسیقی کردی که گاه رزمی و گاهی بزمی است از اصالت دیرین به قدمت سده‌هایی چند برخوردار است.

شهرام ناظری راست می‌گوید: موسیقی کردی، همچون اقیانوسی بی‌انتهاست. هزاره‌ها و قرن‌ها، بر آن و رقص‌های آنها رفته، اما هنوز تنوعی شگفتی‌ساز دارد. اجرایی که در «مجموعه نون خ» آمده، آواز پایانی انتخابی آگاهانه است، آمیخته‌ای از آن حال و هوای آوازی استاد آوازخوان و البته با پرداختی امروزی و به گونه‌ای «نو».

بی‌تردید صادق آزمند، در انتخاب آهنگ مجموعه «نون خ» باید به جایگاه آن در موسیقی مجموعه هم می‌اندیشید که متفاوت از اجرا در یک آلبوم یا یک «ترک» موسیقایی مستقل باشد و بتواند تصویری آهنگین از حادثه‌ها و اتفاق‌های تصویری مجموعه بدهد و البته که نقش و هویت مستقل خود را هم حفظ کند. جز آن موسیقی‌های دیگری که در مجموعه استفاده کرده است، از آن کردستان است و کرمانجی هم.

البته که یادآور شوم، فراز و فرودهای آوازی استادان پیشین که تحریرها در آنها غوطه‌ورند، نشان از صلابت و توان این موسیقی را در خود نهان دارند. سازهای همراه‌کننده هم همین را یادآوری می‌کنند. به هر روی انتخاب صادق آزمند، آهنگساز مجموعه «نون خ» آگاهانه و هوشیارانه بود که خود سیری در گونه‌های موسیقی کردستان است و اینکه با نگاه به اصالت‌های دیرین، نگاهی «نو» را هم دارد و سرانجام آنکه اینچنین نگاه منتقدانه، به ساخته‌ها و آفریده‌های دنیای هنر داشتن، نشانگر زنده بودن و دلنگران آنها بودن است.

۵۸۵۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1505993

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 13 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 18
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۱۲:۴۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    69 72
    واقعا آهنگی اصیل انتخاب کرده بودند عالی بود
  • یسنا IR ۱۴:۳۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    57 67
    واقعا عالی بود من که خیلی دوست داشتم ای اهنگ رو.
  • کرو IR ۱۶:۲۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    44 40
    این اهنگ استاد هیمن خوانده وقتی استاد هسمن این اهنگ خوانده اقای تاتلیس شاید ۱۰ سالشون هم نشده کسی هم ندرک میخواد تو همین گوگل به سرچ کنه کافیه دنیا میدونه اقای تاتلیس خواننده خوبیه ولی دزد موسیقی هستش الانم ۱۹ تا اهنگ استاد رزازی و زیرک رو کپی کرده و به ایم خودش تموم کرده هرچند اقای تاتلیس هم از کرد های ترکیه هستن
    • آسو IR ۲۲:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
      14 3
      دوست عزیز من خودم کرد هستم،آقای تاتلیسس هیچگاه نگفته که این آهنگها از بیخ مال من بوده که شما میگی دزد،رابطه خوبی هم با بزرگان موسیقی کردی داره از جمله استاد رزازی، نباید یه هنرمند که زحمت کشیده و هیچگاه ادعایی نداشته و اتفاقا بابت هویت کردی خودش بارها تحت فشار بوده ولی ازش نگذشته رو تخریب کنیم،
    • کورد ئیلامی IR ۲۳:۵۳ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
      6 2
      مادرش کورد بوده خودش خوارزامانه ( خواهرزاده),
    • IR ۰۴:۲۴ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
      12 5
      کرد کرده ترکیه سوریه و عراق و ایران نداره
  • ArmitaKURD IR ۱۹:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    39 54
    واقعا آهنگ عالی بود من همه‌ی آهنگای‌ تیتراژ نون‌خ‌ رو دوست داشتم چون‌ اصیل بودن
  • علیمرد IR ۲۰:۳۸ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    37 60
    اصالت این آهنگ کورده و استاد هیمن اول اونو خوانده بعد استاد ناصر رزازی زندش کرد ودر آخر یه خواننده ترک که خواهرزاده کورداس تتلیس اونو خوانده
  • الین IR ۲۲:۱۷ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    11 7
    واقعا عالیه آهنگش
  • شاهین IR ۲۳:۴۳ - ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
    12 10
    درودبرشرفتان.آفرین برشما. سلاوی بوهموتان
  • اسما IR ۱۰:۱۷ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
    16 1
    من این آهن رو خیلی دوست دارم من خودمم ترکی هست
  • امین کوردستان IR ۱۲:۵۸ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
    3 1
    کاش انقد دیگر کورد و فارس و ترک نکنیم همه ی ما در درجه ی اول انسان هستیم این کردارو اعمال صالح ماست که مارا در برابر پروردگارمان قضاوت میکند نه ملیت و نژاد و پوست
  • امید IR ۱۴:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
    16 2
    موسیقی دنیای بزرگی هست وهیچ حد وحدودی ندارد.ترک و کرد باهم برادر وهمسایه هستند.موسیقی یه دنیای دیگه است پس حد و مرز ندارد
  • علیرضا IR ۲۲:۲۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
    2 0
    من خودم لر هستم ولی این فیلمو خیلی دوست دارم اهنگش خیلی عالیی
  • Payam IR ۰۱:۱۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۱
    5 0
    دوستان این ملودی این آهنگ مربوط به استاد مرحوم حسن زیرک خواننده کورد هست که خواننده ترک اون رو دوباره خونده و در سریال نون خ آهنگ لیلم لیل کاملا کوردی هست
  • فرزانه IR ۰۲:۲۱ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۱
    2 0
    عاشق آهنگش شدم دانلو دکردم وهمیشه گوش میدم ممنون .
  • Nmmbvb IR ۱۲:۱۶ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۱
    5 0
    نون خ عالییییی بود
  • IR ۱۷:۳۸ - ۱۴۰۰/۰۱/۳۱
    2 0
    سریال نون خ و آهنگ هاش عالی بود