صالح آماده کناره گیری می شود یا مجبور به کناره گیری می شود؟

خبرگزاری 'رویترز' در تحلیلی با استناد به شواهد و نشانه های مرتبط با حضور رئیس جمهور یمن در عربستان به بهانه مداوا، نتیجه گیری می کند که خروج وی با هدف مهیا ساختن زمینه های خروج از قدرت انجام گرفته است.
خبرگزاری 'رویترز' در این تحلیل نوشت: هر دقیقه ای که 'علی عبدالله صالح'، رئیس جمهور یمن در خارج از این کشور به سر می برد،‌ وی را یک گام به سمت پایان سه دهه حکومتش نزدیک تر می کند.
وی که روز جمعه در اثر اصابت راکت به کاخ خود در صنعا پایتخت یمن مجروح شده است، گفته است که برای مداوا در عربستان سعودی به سر می برد.
رویترز افزود، در میان گزارش های ضد و نقیض، چند نکته هنوز مبهم است: میزان جراحات صالح، این که وی پسر یا برادر زاده ای برای حفظ قدرت به جای خود گذاشته و این مسئله که آیا وی به یمن بازخواهد گشت یا خیر.
'علی سیف حسن'، یکی از تحلیلگران سیاسی صنعا، گفت: 'ما فقط می دانیم که اکنون در لحظه بسیار بسیار خطرناکی به سر می بریم. نخست آن که، صالح 69 ساله خلائی بر جای گذاشته که هر یک از خویشانش ممکن است برای پر کردن آن هجوم بیاورد و همین امر به درگیری میان دشمنان قبیله ای صالح و در نهایت به جنگ داخلی منجر شود.'
دوم آن که عربستان سعودی ممکن است میانجی توافقی جهت حفظ آبرو شود که به صالح اجازه دهد کشور را ترک و قدرت را واگذار کند. تمام این ها بستگی به موضع عربستان سعودی، به عنوان با نفوذترین کشور عربی ، در ساعات و روزهای آینده دارد. عربستان بزرگ ترین کمک کننده یمن، تامین کننده دولت صالح، تامین کننده تجهیزات نظامی و منابع بیمارستانی یمن است.
بر اساس این گزارش، عربستان به عنوان بزرگ ترین صادر کننده نفت جهان از 1500 کیلومتر مرز مشترک با یمن برخوردار است و اخیرا به اتفاق آمریکا از صالح به عنوان یک متحد علیه نیروهای شبکه 'القاعده' در یمن حمایت کرده است. همانطور که در ماه آوریل و مه (فروردین و اردیبهشت) نیز مشخص شد، معترضان مخالف دولت در خیابان های یمن به هیچ عنوان قصد ندارند از درخواست خود برای پایان دادن به دولت صالح دست بردارند، در این میان دولت عربستان و دول عربی حوزه خلیج فارس سه بار پیش قدم شدند تا شاید بتوانند میان صالح و جناح مخالف وی برای رسیدن به توافق پا در میانی کنند که البته، تمام این تلاش ها در دقایق آخر به شکست منتهی شد.
این خبرگزاری افزوده است اما عربستان سعودی که تامین کننده بودجه قبایل یمنی برای مبارزه با القاعده نیز هست، هنوز تصمیم به قطع کردن کمک های مالی خود نگرفته است، و شاید دلیل آن عدم اطمینان از چگونگی پر شدن این خلا قدرت است. اگر صالح در عربستان بماند، پس از 'زین العابدین بن علی'، رئیس جمهور تونس، دومین رهبر عربی خواهد بود که به عربستان پناهنده می شود.
وی همچنین، پس از تونس و مصر، سومین رهبری خواهد بود که در جریان انقلاب های عربی سقوط می کند.
'خالد الدخیل'، تحلیلگر سیاسی عربستان گفت صالح فقط به عنوان یافتن یک راه گریز به عربستان سفر کرده است.
دخیل گفت: 'رئیس مجلس، نخست وزیر و رئیس جمهور همه اینجا هستند و عملا دولت یمن به عربستان آمده است. همین زمینه را برای کناره گیری علی عبد الله صالح مساعد می کند.'
از دو هفته پیش، طوایف رقیب و نخبگان سیاسی نزاع خود را به خیابان های صنعا کشاندند. طی این درگیری ها، در حدود 200 نفر از مردم کشته و هزاران نفر از شهر گریخته اند.
رویترز می افزاید: از ویژگی های حمله راکتی به صالح که دو روز پیش صورت گرفت، و منجر به کشته شدن 7 نفر و زخمی شدن نخست وزیر، دو معاون وی و روسای مجالس یمن شد، دقت، مهارت و اطلاعات داخلی بود. صالح و سایرین در مسجدی در داخل کاخ وی حضور داشتند که بر اساس گزارش تحلیلگران موسسه تحقیقاتی- اطلاعاتی 'استرتفور' آمریکا، تنها اطلاعات یک نفوذی می توانست موقعیت مکانی آن ها را افشا کرده باشد.
بر اساس این گزارش، این حمله با هدف ترور وی صورت گرفته بود. صالح که پس از حمله مذکور از طریق رادیو سخنرانی کرد، این حمله را به یک 'باند تبهکاری غیر قانونی' نسبت داد اما در حقیقت این حمله بیشتر تلاشی در جهت کودتا به نظر می رسد، هر چند که هنوز هیچ گروهی برای به عهده گرفتن مسئولیت آن پیش قدم نشده است. به گفته تحلیلگران این موسسه، این کار قبایل یمن نیست، بلکه کار ارتش است که با حمایت برخی اعضای رژیم یمن که ظاهرا به صالح نزدیک هستند صورت گرفته است.
به همین دلیل استرتفور معتقد است که سرسخت ترین مخالف صالح، یعنی 'علی محسن الاحمر'، سرلشگر ارتش یمن که طی روزهای گذشته به طرز چشمگیری سکوت پیشه کرده است و در میان گارد قدیمی یمن از احترام بالایی برخوردار است در توطئه کودتا دست داشته است. علی محسن و برخی از مقامات ارتش یمن، به دنبال کشتار 52 نفر از معترضین در میدان صنعا به دست تک تیراندازان، در 21 مارس، دست از حمایت از صالح کشیدند.
رویترز به عنوان نشانه دیگری که دال بر آماده شدن صالح برای خروج از قدرت است، به این نکته اشاره می کند که صالح 35 تن از نزدیکان و خویشان خود را به عربستان سعودی برده است.
بر اساس تحلیل رویترز، صالح پیش تر در مذاکرات خود با دولت های عربی خلیج فارس درباره توافق انتقال قدرت ضمن تاکید و البته دریافت ضمانت مبنی بر مصونیت از محاکمه، اعلام کرده بود که به دنبال یافتن راه 'آبرومندانه ای برای خروج' است .
در انتهای این تحلیل آمده است: از دیگر نشانه های این مسئله، واکنش مردم یمن،‌ اعم از مقامات ارتش تا قبایل و معترضان مخالف دولت، به خروج صالح است.
کاهش خشونت هایی که یمن را در آستانه جنگ داخلی قرار داده می تواند عربستان سعودی را متقاعد کند که خروج همیشگی صالح می تواند بهترین فرصت برای بازگشت صلح و ثبات به یمن باشد.26149