صادق چهرقانی: حجت الاسلام تقی قرائتی رئیس مؤسسه مسجد و برادر حجت الاسلام و المسلمین محسن قرائتی است. او 15 سال کوچکتر ازبرادرش محسن است. تقی قرائتی در گفتوگو با «خبرآنلاین» در مورد مشایی حرف‌های جالبی دارد، چنان که گفت: آقای مشایی که فعلا به نوعی محور تنازع با علماست، همانند یک سپر است که زیر این سپر جریاناتی وجود دارد.
مدیر مؤسسه مسجد می‌گوید: آقای احمدی‌نژاد در ابتدا در رابطه با رسیدگی به مسجد، شعارهای بسیار زیادی داد و البته ما می‌دانستیم که این جور نمیشود و بعد هم فهمیدیم که مرادش از مسجد، ورزشگاه‌های زنانه است که ساخت. اگر چه پول‌هایی که دولت احمدی‌نژاد به مساجد اختصاص داد کم بود، اما درصد عظیمی از آن بودجه را به کانون مساجد داد در حالی که کانون مساجد پول خاصی را صرف امورات مسجد نمی‌کند. مشروح گفت وگو با وی را در ادامه بخوانید:
به نظر شما برخی از موضع‌گیری‌های علما و روحانیون قم در قبال اقدامات دولت، ناشی از چیست؟
علما هیچ گاه به خاطر خودشان حرف نمی‌زنند؛ در طول تاریخ هم نشان داده شده است که روحانیت شیعه، مجموعا راه ثواب را داشتند، اما این که چرا از دولت فعلی که دولت آقای احمدی‌نژاد باشد حمایت نمی‌کنند به این دلیل است که علما، حامی نظام اسلامی هستند. علما ولایت‌فقیه را قبول دارند و بنابراین عدم تأیید برخی رفتارهای دولت از سوی آنها به معنای عدم تأیید نظام نیست. اما علمکرد دولت خصوصا در مناظرات انتخاباتی آقای احمدی‌نژاد، نشان داد با این که رأی کامل را داشتند، اما می‌خواستند غیر خودشان در میدان انقلاب و نظامۀ کسی نباشد. حال آنکه قهرا تا چند وقت دیگر اسمی از این دولت‌ها و دولت‌های گذشته برده نخواهد شد.
علماء اینها را درک کردند و فهمیدند. همه ما فدای نظام و اسلام هستیم و از این رو هیچ وقت نباید نظام و اسلام را فدای خودمان کنیم.و قطعا هر کسی خواسته یا ناخواسته بخواهد این کار را کند، همانگونه که چنین اشخاصی در سیره ائمه معصومین(ع) نیز تأیید نمی‌شوند، آنها را تأیید نمی‌کنیم.
چرا علماء و مراجع تقلید چنین نگاه انتقادی به دولت دارند؟
شیوه‌هایی که دولت انتخاب کرده، شیوه‌هایی است که در آینده جوابش منفی خواهد بود. گرچه از نظر اقتصادی یا برخی از کارهای اجتماعی، کارهای مهمی انجام شده، اما ما نباید اخلاق و ادب را فدای چیزهای دیگر کنیم. جامعه ما و جامعه تشیع باید یک جامعه با ادبی باشد، باید جامعه متین و سنگینی از جهات رعایت ادب باشد؛ نباید با های‌وهوی، هر کسی خودش را مطرح کرده و دیگری را از میدان به در کند.
این های‌و هوی‌ها و این از میدان به در کردن‌‌های دیگران، گاهی دامان برخی از روحانیون بلند پایه سیاسی ایران را نیز گرفته است، به نظر شما این تخریب‌هایی که در این سال‌های اخیر انجام شد، تا چه میزان در نگاه مردم به نهاد روحانیت تأثیر منفی گذاشت؟
هیچ تأثیر سویی ندارد و نمی‌تواند داشته باشد. موقتا چرا، شاید موقتا تأثیراتی داشته باشد؛ مرحوم بهشتی(ره) هم تا زمانی که زنده بودند همین شرایط را داشتند، اما وقتی که شهید شدند، طرف مقابل را با شهادت خودشان رسوا کردند.
تحلیل شما راجع به شخصیت اسفندیار رحیم مشایی و عملکرد او چیست؟ چرا با وجود این که این قدر از آقای رحیم مشایی حتی از طرف افرادی که طرفدار روی کار آمدن دولت بودند، انتقاد می‌شود، اما همواره شاهد حمایت تمام قد آقای رئیس جمهور از او هستیم؟
آقای مشایی که فعلا به نوعی محور تنازع با علماست، همانند یک سپر است که زیر این سپر جریاناتی وجود دارد. سازمان‌ها و نهادهای مختلف، صدا و سیما، علما، حتی افرادی از داخل خود دولت، مسئولین اداری، کشوری و لشگری، و ... مشایی را فعلا سپر کرده اند و ایشان هم به نحوی دوست دارد که سپر باشد.
رویکرد دولت آقای احمدی‌نژاد در مقابل نظرات علماء و مراجع تقلید باید چگونه باشد و باید چه راهی را برود تا رضایت روحانیت را جلب کند؟
اصلا نباید راهی برود؛ اصلا راه رفتنش اشتباه است! دو موضوع داریم، یکی راه رفتن داریم، یکی راهِ، رفتن. گاهی آدم راه می‌رود و اشتباه می‌رود و گاهی اصلا اشتباه می‌کند که راه می‌رود. وقتی نگهبانی وظیفه دارد که در شیفت خود بایستد، اصلا راه رفتنش اشتباه است، چرا که اگر راه برود، از محل مأموریت خود دور شده است، حال به سمت قبله برود یا به سمت پشت قبله حرکت کند که در هر دو صورت از جایگاه خودش دور شده است. اساس کار اساسی نیست که با انتخاب شیوه بتوان آن را درست کرد.
آقای جوانفکر مشاور آقای احمدی‌نژاد چند وقت پیش در روزنامه ایران نوشته بود، که تقابل با روحانیت از جمله نسبت‌های خلاف واقع و ناروایی است که این روزها، از سوی مدعیان تمامیت‌خواه علیه دولت ولایی، مردمی و خدمتگزار آقای احمدی‌نژاد، مطرح می‌شود و برای اثبات رضایت مندی روحانیت از دولت گفته بود دولت آقای خاتمی در سال 83، مبلغ 35میلیارد تومان برای حمایت از مراکز حوزوی داد اما ما 760میلیارد تومان؛ نظر شما راجع به این سخنان چیست؟
این حرفی که می‌زند، ظرفیت خودش را نشان می‌دهد. این که می‌گویند پول می‌دهیم، روحانیت ساکت شوند، خیال می کنند ما پولکی هستیم! در حالی که ما کار به این حرف‌ها نداریم و همانگونه که افراد نظامی تمامیت ارضی برایشان مهم است، برای ما حوزویان هم تمامیت دینی مهم است. از این رو وقتی ببینیم کسی ذره‌ای با دین بازی می‌کند حساسیت نشان می‌دهیم.
شما رئیس مؤسسه مسجد هستید؛ آقای جوانفکر در قسمت دیگری از سخنان خود گفته بود، بودجه اختصاص یافته برای عمران و آبادانی این مراکز از 5 میلیارد تومان در سال 1383 به 390 میلیارد تومان در سال 1390 افزایش یافته است، آیا واقعا این گونه بوده است؟
من مدافع آقای خاتمی نیستم، ولی ببینید درآمد دولت آقای خاتمی در آن زمان چقدر بوده و پولی که به مساجد دادند چقدر بوده است. درصد آن را باید حساب کنید؛ باید به این آقا گفت شما که الان ادعا دارید 22برابر بودجه دولت آقای خاتمی را به مساجد دادید، اگر درست و به صورت درصدی حساب شود، کمتر از آن درصد را به مساجد داده‌اید. پس در آمار نباید اشتباه کرد و اشتباه هم نمی‌کنیم.
درباره اینکه می‌گویند برخی تمامیت‌خواه هستند هم باید گفت این تمامیت‌خواه‌ها حواسشان هست که پول چقدر است! شما در سه سال به اندازه سی سال پول نفت گرفتید، به قول خودتان؛ البته قیمت بالای نفت به هیچ وجه به شما مربوط نبوده و این کار بازار نفت است. شما که نفت را گران نفروخته‌اید، شما گاهی هم نفت را ارزان تر از بازار می‌فروشید. ثانیا بیشترین پول شما از نفت نیست و از پتروشیمی و دیگر منابع است، که زیرساخت‌های آن را دولت‌های قبلی آماده کرده‌اند. شما برای مثال حساب کنید عسلویه چند درصدش در زمان رییس جمهورهای قبلی ساخته شد و چند درصد در زمان رییس جمهور فعلی؟ پس می‌توان گفت آبی که در سد رییس‌جمهورهای قبلی ذخیره شده است را اینها دارند استفاده می‌کنند. ثالثا بودجه مصلی‌ها را که گفتند، این دولت پول برای مصلی‌ها نداده است، بلکه برای طرحهای نیمه تمام داده است و مصلی جز همان طرح‌ها بوده و دستور دادند که تمام طرحهای نیمه تمام، به اتمام برسد خوب تمام مصلی‌های ما جزء طرحهای نیمه تمام است.
آن چیزی که من عرض می‌کنم این است که بیشتر طرحهای نیمه تمام، تمام شده است. اما مصلاها با این همه پول، هنوز تمام نشده است. حال این پول‌هایی که می‌گویند برای مسجد و مصلی می‌دهیم، باید پرسید به که می‌دهند که هنوز این طرح‌ها تمام نشده است؟ کجای مصلی می‌رود که به اتمام نمی‌رسد؟ کجای مسجد می‌رود؟ معتقدم وقتی که حرف از پول برای مسجد می‌زنند یعنی باید برای مسجد هم خرج شود؛ اما اینها می‌گویند ما پول می‌دهیم که مردم بروند ورزشگاه، بعد از ورزشگاه هم بیایند مسجد! پس پول برای مسجد است.
با این همه دولت کمک‌هایی به مساجد کرده است. کمک‌های دولت آقای احمدی‌نژاد به مساجد چگونه بوده؟
آقای احمدی‌نژاد وقتی کاندیدا بود و در ابتدا که در سمت ریاست جمهوری قرار گرفت، در رابطه با رسیدگی به مسجد و توجه به مسجد، شعارهای بسیار زیادی داد. البته ما می‌دانستیم که این جور نمیشود و بعد هم فهمیدیم که مرادش از مسجد، ورزشگاه‌های زنانه است که ساخت. بنده به عنوان مدیر مؤسسه مسجد معتقدم که دولت آقای احمدی‌نژاد، به تعداد ریالی که پول برای مسجد داد برای جاهای دیگری که بر علیه مسجد یا به نوعی رقیب مسجد بودند، ساختمان ساخت.
لطفا بیشتر توضیح دهید؟
الان هم که به آمار دولت نگاه کنیم، بودجه مسجد را ریالی و بودجه ورزشگاهها را عددی حساب کرده‌اند. یعنی می‌گویند ما 50 میلیارد تومان برای مساجد دادیم و از آن طرف می‌گوید 10 هزار ورزشگاه ساختیم. خوب این شیوه را هر فردی می‌فهمد داستان از کجاست. دولت دو سال مانده به آخر کارش، هنوز هم نگفته است که به چند مسجد، چقدر بودجه داده است. با این حال باید پرسید که دولت، آیا به مساجدی هم که پول داده توانسته پول آب و برق شان را بدهد یا نه؟
پس پول آب و برق و ... مساجد از کجا تأمین می‌شود؟
ما می‌توانیم به عنوان یک کارشناس مسجد ثابت کنیم، بودجه‌ای که مردم برای پرداخت پول آب و برق و گاز به مساجد کمک کرده اند، چندین برابر پولی است که دولت به مساجد داده است. البته باید گفت که در اصل باید پول آب و برق و گاز برای مساجد مجانی باشد. نکته جالب‌تر این است که این پول‌هایی را که دولت به اسم مساجد داده است را، هیچ گاه به خود مسجد نداده است. یعنی درصد پولی را که به مساجد داده است خیلی کم است. بودجه‌ای که دولت به اسم مسجد داده است، در اختیار کانون مساجد یا به بسیج مساجد و به آن هایی که اطراف مسجد هستند، پرداخت شده است و به خود مسجد چیز قابل توجهی داده نشده است.
مگر کانون مساجد، این بودجه را برای مسجد هزینه نمی‌کند؟
خیر؛ پول کانون مساجد، برای مثال خرج کتابخانه مسجد می‌شود و خرج خود مسجد نمیشود. پول خرج بسیج مسجد می‌شود. مثل اینکه برای کمک به یک خانواده به عوض این که شما پولی را به مرد یک خانه‌ای بدهی، به خانم آن مرد یا بچه‌های آن مرد داده باشی. درست است که پول را وارد خانه‌اش کردی، ولی به یک معنایی مرد آن خانه را از هویت مردانگی‌اش انداخته‌ای. اگر کسی می‌خواهد پولی بدهد، باید به مرد خانه می‌داد. نه به خانم خانه و بچه‌های آن خانه تا آنها را از پدر جدا کرده باشد. امروزه پولی که به مسجد داده می‌شود، در اختیار روحانی مسجد یا ساختمان مسجد نیست و تنها درصد بسیار کمی از آن در اختیار خود مسجد است که خیلی کم و ناچیز است.
قدری در مورد مؤسسه مسجد برای مان بگویید؛ آیا مؤسسه مسجد وابسته به جایی است؟
مسجد در فقه اسلامی، به گونه‌ای است که اگر زمینی تبدیل به مسجد شد، هیچ کس حق سلطه بر آن را ندارد و لذا مرحوم امام خمینی و همچنین مقام معظم رهبری معتقدند مسجد تولیت ندارد و هرکسی هم که می‌خواهد برای مسجد کار کند، نباید به هیچ کسی وابسته باشد، به همین دلایل مؤسسه ما مؤسسه مستقلی است.
منابع مالی این مؤسسه از کجا تأمین می شود؟
منابع مالی ما همانند مساجد ایران و دنیا از کمک‌های افراد خیر و مردم تأمین می‌شود. به علاوه آن که ما هزینه خیلی زیادی نداریم و آن چیزی هم که هست مردم می‌دهند. برای مثال، به طور ثابت، ماهیانه 200هزار تومان، آیت الله مکارم شیرازی به ما می‌دهد و این بخشی از سرمایه ماست.
فعالیت‌های شما در مؤسسه مسجد به چه صورت است؟
ما فعالیت اجرایی نداریم، بلکه ما کارشناس مسجد هستیم و کارهای پژوهشی و تحقیقی راجع به مسجد می‌کنیم.
قدری در مورد اهمیت مسجد در اسلام، سخن بگویید؟
مسجد فرهنگ است. که اگر کسی ادعا کند که اسلام با مسجد رقم می‌خورد، حرف درستی زده است. یعنی سیاست ما اقتصاد ما فرهنگ ما و ... و همه فرهنگ جمهوری اسلامی با مسجد رقم می خورد. آن چیزی که جمهوری اسلامی را از همه فرهنگ‌ها متمایز می‌کند آب و جاده و .... نیست، بلکه برداشت شیعی از مسجد است. آب و برق را همه دنیا دارد. سبزه را هلند هم دارد، گاو داری در آمریکا هم هست، مرغداری در برزیل هم هست و ... اما آن چیزی که ما را از دنیا متمایز می‌کند، فرهنگی شیعی در برداشت از مسجد است. این را هیچ جای دنیا ندارد. حتی ولایت فقیه از فرهنگ شیعی نشأت می‌گیرد. اصلا آن چه که انگلیس و آمریکا برای دنیا نسخه می‌پیچد و در ایران کارایی ندارد، به دلیل زاینده رود و جنگل‌های شمال نیست؛ بلکه به دلیل این برداشت شیعی از مسجد است.
آمریکایی‌ها بعد از پیروزی انقلاب گفتند که ما برای عدم پیروزی انقلاب ایران فکر همه چیز را کرده بودیم، غیر از دوچیز، که مسجد و آخوندهای مسجد باشد. امروز به دلیل جمعیت بیشتر، به مساجد بیشتری نیاز داریم چرا که مساجد می‌توانند بهترین مکان‌ها باشند؛ هیچ کدام از نهادها از جمله دانشگاه‌ها و دیگر مراکز فرهنگی نتوانسته‌اند خلاء فرهنگ درون مسجد را پر کنند. لذا اگر مسجد طبق فرهنگ خودمان داشته باشیم می‌توان کاری کرد که بالای 50میلیون نفر در روز طردد در مسجد داشته باشند و این به راحتی شدنی است. مسئولین باید بدانند که مردم از دین سیر نمی‌شوند. برای مثال مردم در محرم بدون سازماندهی وارد مساجد می‌شوند، مشارکت مردمی دارند، نذر و نیاز می‌کنند و .... سؤال من این است که چرا این ایام محرم را به صورت سازماندهی شده در قالب دینی نمی‌ریزیم و به جای آن می‌آییم نوروز را پر رنگ می‌کنیم.
/2927
نظر شما