زهرا مهاجری:نفس های خرداد که به شماره می افتد، با تمام شدن امتحانات دانش آموزان، بازار ثبت نام مدارس داغ می شود؛ گرچه بسیاری از مدارس غیرانتفاعی ثبت نامها و آزمون های ورودیشان را از اردیبهشت ماه آغازکرده اند و حتی پیش ثبت نام برخی مدارس در اسفند سال گذشته انجام شده است.
پرکردن فرم ثبت نام که به نیمه می رسد، سوالی که چند دقیقه پیش از مسئول ثبت نام کرده ام را تکرار می کنم. سرش گرم کاری است و لزومی نمی بیند بلافاصله جوابم را بدهد.
پر کردن فرم را ادامه می دهم. کاغذ پر شده را می گذارم روی میز و نگاهش می کنم.
می گوید: "دو و نیم!"
به وضوح جا می خورم! از روی حالت چشمهایم یا چیز دیگر می فهمد که تعجب کرده ام. خودش را دوباره مشغول می کند و می گوید: "از هشت صبح تا دو بعداز ظهر، با ناهار، دو میلیون و پانصد هزار تومن"!
هنوز گیجم. به فرمی که پر کرده ام زل می زنم و ناخودآگاه بخش حسابگر ذهنم فعال می شود: "برای نه ماه، که با احتساب تعطیلی های رسمی و پنجشنبه ها و جمعه ها فقط هفت ماه از آن باقی می ماند، این مبلغ، می کند به عبارتی ماهی سیصد و پنجاه هزار تومان!
به هفت خوان ثبت نام فکر می کنم و این که چطور به ذهنم نرسید همان اول شهریه را بپرسم!
خوان اول/ پیش ثبت نام
سه روز خاص را برای پیش ثبت نام در نظر گرفته اند. پیش ثبت نام از نظر این مدرسه و اکثر مدارس غیردولتی یعنی پر کردن یک فرم کوچک و رضایت دادن به ورود به خوان های بعدی. در فرم پیش ثبت نام مهمترین و شاخص ترین قسمت، نحوه ی آشنایی با مدرسه و نام معرف است که باید دقیق و بدون کم و کاست پر شود. پس از پر کردن فرم، تاریخی به والدین داده می شود برای مصاحبه ی فرزند.
چندی پیش رییس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی و خانواده از تهیه پیش نویس مربوط به شیوه ثبت نام مدارس غیردولتی خبر داده و گفته بود: این پیش نویس پس از تایید وزیر آموزش و پرورش تا یکی دو روز آینده به استان ها ابلاغ می شود.
گویا در شیوه ثبت نام مدارس غیردولتی تغییراتی وجود دارد که این مقام از تهیه ی پیش نویس شیوه نامه جدید خبر داده است. پس این مدرسه و مدارس دیگر الان بر اساس کدام شیوه نامه ثبت نامشان را شروع کرده اند؟
خوان دوم/ مصاحبه کودک
راس ساعت مقرر، به همراه فرزندم به محل مصاحبه می رسم. ده دقیقه ای می نشینم تا خانمی که هنوز نمی دانم چه کاره ی مدرسه است وارد می شود و سلام می کند و دست بچه را می گیرد و می برد! این اتفاق آن قدر سریع می افتد که حتی دخترم فرصت نمی کند از جداشدنش از من ناراحت یا نگران شود.
نیم ساعتی همانجا می نشینم. از همانجا دانش آموزان مدرسه را می شود دید. قبلا تحقیق مختصری از مدرسه و نحوه مدیریتش انجام داده ام ولی چیز زیادی دستگیرم نشده. یکی از معاونین که در دفتر نشسته کمی بیکارتر از بقیه به نظر می رسد. سر صحبت را باز می کنم و سعی در گرفتن اطلاعات از مدرسه دارم. جواب های سربسته اش نشان می دهد باید صبر کنم تا از این مرحله بگذریم، بعد کنجکاوی کنم!
بچه برمی گردد و خانم همراه می گوید: تماس می گیریم.
خوان سوم/ صبر!
زمان می گذرد و ما همچنان منتظر تماس مدرسه هستیم. بلاتکلیفی آزارم می دهد. نمی دانم برای مدرسه ی دیگری اقدام کنم یا نه. تماس که می گیرم باز همان جواب است: تماس می گیریم.
آن چه از شواهد امر برمی اید سوال و جواب نیم ساعته ی آن روز، توسط دو سه مربی انجام شده که محورهای مختلفی از جمله هوش کلامی و هوش عملی داشته است.
بعد از دو هفته تماس قبولی برقرار می شود! و طی تماس تذکر داده می شود که این تماس به منزله ی قبولی کامل نیست. تاریخی مقرر می کنند برای پر کردن فرم ثبت نام!
خوان چهارم/ پر کردن فرم ثبت نام
اشتباه نکنید! آن فرمی که اول پر شد فرم پیش ثبت نام بود. فرم جدید برعکس فرم اول که تنها یک کاغذ آپنج با چند سوال محدود بود، فرمی چند صفحه ای با سوالهای تفصیلی است که البته همه ی سوالهای فرم اول دوباره در آن تکرار شده اند. وقتی به سوالهای تکراری می رسم به این فکر می کنم که چه راه خوبی است برای مچگیری از دروغگوهای کم حافظه!
فرم ثبت نام که پر می شود برای بررسی به مدرسه تحویل می شود و باید منتظر ماند برای نتایج بررسی.
خوان پنجم/ مصاحبه از پدر و مادر
بررسی فرم ثبت نام که انجام می شود، پدر و مادر دانش آموز برای مصاحبه دعوت می شوند. به همراه همسرم به دفتر مدرسه می رویم و منتظر می نشینیم که احتمالا یک خانم و آقا برای سوال و جواب سراغمان بیایند. چند دقیقه ای نمی گذرد که مرا صدا می کنند تا به اتاق دیگری بروم.
مصاحبه همزمان، ولی جداگانه انجام می شود. بعدا که سوالها را چک می کنیم می بینیم هدف چیزی جز همان مچگیری نبوده و نیست!
نکته ی جالب این قسمت این است که تاکید بیشتر مصاحبه کننده روی دو چیز است: یکی معرف دوم شغل و در آمد پدر. تا جایی که مصاحبه کننده از همسرم مبلغ دقیق درآمدش را می پرسد و وقتی همسرم بلافاصله از شهریه ی مدرسه سوال می کند، مصاحبه کننده بدون این که جواب دهد می گوید: مگر شهریه مدرسه برایتان مهم است؟!!
برای تحقیق کاملتر از مدرسه، زمان خوبی است. از امکانات و شرایط مدرسه می پرسیم. امکاناتی که ذکر می شود تفاوت چندانی با مدارس دولتی ندارند. نمی دانم ملاک ارزیابی مدارس غیرانتفاعی دقیقا چیست.
باقرزاده مدیرکل مدارس غیرانتفاعی وزارت آموزشوپرورش چند ماه قبل با اخطار به مدارس غیردولتی گفته بود: گروههای نظارت بر عملکرد مدارس غیردولتی هر لحظه به صورت سرزده از مدارس غیردولتی بازدید میکنند و در صورتی که مدرسهای تخلفی در این خصوص مرتکب شود در حد انحلال دائمی مدرسه با آن موسس برخورد خواهد شد همانطور که در سالهای اخیر این موضوع اتفاق افتاده است و با تأسیس هر مدرسه غیردولتی مدرسهای دیگر که متخلف بوده کارش به انحلال کشیده است.
در آن مصاحبه باقرزاده در مورد مصادیق تخلف چیزی نگفته بود و مشخص نکرده بود ملاک ارزیابی مدارس غیردولتی چیست.
خوان ششم/ باز هم صبر
در این مرحله که خوشبختانه دو سه روز بیشتر طول نمی کشد، هر بار که دخترم می پرسد که آیا مدرسه قبولش کرده یا نه جواب می دهم: تو قبول شدی؛ ولی گویا من و پدرت هم باید قبول بشویم!
خوان هفتم/ ثبت نام
چند خطی که در ابتدای متن آمد، مربوط به همین خوان بود. مراحل پایانی ثبت نام در حال انجام شدن است. فرم نهایی (شامل تقاضا برای کلاس های فوق برنامه و زبان و ...) را تکمیل می کنم و در همین مرحله شهریه ی نهایی مدرسه را می پرسم.
مبلغ دو میلیون و پانصد هزار تومان برای پنج روز در هفته از ساعت هشت تا دو بعد از ظهر.
این شهریه در حالیست که بر اساس بخشنامه مدارس غیردولتی، میزان حداقل شهریه مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه به ترتیب350 ، 450 و600 هزار تومان تعیین شده است.
رییس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی و خانواده گفته بود: نرخ شهریه مدارس غیردولتی طبق شاخص های مصوب مانند درجه بندی این مدارس تعیین می شود و نمره ارزیابی مدارس غیردولتی و فعالیت های آموزشی، پرورشی، مکان و تجهیزات و نیروی انسانی از شاخص های تعیین نرخ شهریه واحدهای آموزشی غیردولتی هستند که هزار امتیاز برای این شاخص ها تعیین شده است.
نکته ی قابل تامل این است که هر مرکز آموزشی که سقف این امتیاز را کسب کند مشمول دو و نیم درصد افزایش شهریه خواهد شد.
نیازی به حساب و کتاب خاصی نیست. با یک حساب سرانگشتی هم می توان فهمید که دو و نیم درصد افزایش شهریه نهایتا ده تا پانزده هزار تومان ن می شود که اگر به مبالغ 350 هزار تا 650 هزار تومانی که برای حداقل شهریه مدارس در نظر گرفته شده اضافه شود از هفتصد هزار تومان تجاوز نمی کند! باز هم لازم نیست حسابگر خوبی باشید تا بفهمید هفتصد هزار تومان کجا و دو میلیون و پانصد هزار تومان کجا!
البته یکی دیگر از شاخص های تعیین شهریه ی مدارس از نظر رییس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی و خانواده، نتایج ارزیابی جامع عملکرد مدارس غیر دولتی است که برای آن هم سه درصدی افزایش شهریه در نظر گرفته اند. حتی اگر این مبلغ را هم به آن حداقل شهریه بیفزاییم به رقم نجومی فعلی نخواهیم رسید.
لازم است این را هم بدانید که تمام این هفت خوان و این شهریه ی باورنکردنی که سخنش رفت تنها برای ثبت نام مقطع پیش دبستانی بود! بی شک هفت خوان ثبت نام برای دبستان و راهنمایی و متوسطه از این هم سخت تر است.
مدتی پیش، باقرزاده مدیرکل مدارس غیرانتفاعی وزارت آموزشوپرورش، سایتی با آدرسwww.samet.medu.ir معرفی و عنوان کرده بود مردم میتوانند با مراجعه به این سایت با انتخاب نام شهرستان یا شهر محل اقامت و اسم مدرسه، شهریه آن را مشاهده کنند و در صورتی که مدارس بیش از حد تعیین شده شهریه دریافت میکنند از آنها شکایت کنند.
هر چه در این صفحه جستجو کردم نتوانستم شهریه ی مدرسه ای را پیدا کنم چه برسد به این که بخواهم از تخلف شان شکایت نیز بکنم!
نمونه ای که ذکر کردم، تنها مشتی بود نمونه ی خروار. ای کاش مقام مسئولی که شهریه ها را تعیین می کرد از ضمانت اجرایی آن هم مطمئن بود و راه های فرار این گونه مدارس از قانون را به بهانه های مختلف می بست.
از حیاط مدرسه که بیرون می آیم چشمم به نوشته ی بزرگ سر در مدرسه می افتد. نوشته: "تربیت صنعتگری نیست، باغبانی است!"
ای کاش شاعر این شعار قشنگ، در مورد رابطه ی این باغبانی با تجارت هم توضیحاتی می داد!
4545
نظر شما