مجموعه الف ویژه «نردبام آسمان» به کارگردانی محمدحسین لطیفی در حالی هر شب روی آنتن شبکه اول سیما می‌رود که تعداد مخاطبان و میزان استقبال صورت گرفته از این مجموعه و علاوه بر اینها میزان شناخته شدن کار در بین تماشاگران کاملاً دور از انتظار و نامتناسب با یک مجموعه تلویزیونی در این حد است و همه اینها سؤالاتی را در مورد درست بودن زمان پخش این مجموعه در ماه مبارک رمضان به وجود می‌آورد. اتفاقی مشابه همانند آنچه که در مورد «نردبام آسمان» رخ داده در مورد «یک مشت پرعقاب» ساخته اصغر هاشمی هم دیده شد.
این مجموعه هفته‌ای سه روز پخش شد تا برخلاف هزینه‌ای که برای تولید آن صرف شده بود، امکان پخش نداشته باشد. تکرار این برخورد با مجموعه‌های متفاوت نشان می‌دهد که مسئولان صدا و سیما دغدغه چندانی در مورد پخش مجموعه‌های تولیدی ندارند و همین موضوع ابهاماتی را در برخورد صداو سیما با بعضی آثار به وجود می‌آورد.
تهیه‌کننده ناراضی
محسن علی‌اکبری، تهیه‌کننده مجموعه «نردبام آسمان» در جریان گفت و گویی که حدود یک ماه قبل از ماه رمضان انجام داده بود تمایل خود را برای پخش این مجموعه در این فرصت یک ماهه اعلام کرد. اما در روزهایی که مجموعه روی آنتن رفته و میزان بازخورد آن قابل مشاهده است،
علی‌اکبری هم از نوع پخش این مجموعه رضایت چندانی ندارد. او در این زمینه می‌گوید: «همکاری چندانی برای پخش مناسب این مجموعه از تلویزیون صورت نمی‌گیرد و همین مسئله موجب شده تا امروز آن طور که از مجموعه‌ای اینچنینی انتظار می‌رود استقبال گسترده صورت نگیرد.» او با تأکید به میزان مخاطبان این مجموعه به «خبر» می‌گوید: «تصور می‌کنم با جود کاستی‌هایی که در مورد تبلیغات این مجموعه وجود دارد اما این کار توانسته مخاطب خود را جذب کند و تماشاگرانی داشته باشد اما قطعاً اگر تبلیغات به اندازه کافی در مورد این مجموعه صورت بگیرد تعداد تماشاگران آن افزایش خواهد داشت.»
او به مواردی که در مورد تبلیغات این فیلم با غفلت و کم توجهی مواجه شده است، می‌گوید: «شرایط برای پخش مجموعه‌ای اینچنینی باید مهیا می‌شد. این شرایط شامل تبلیغات در مورد آن، معرفی کار به مخاطبان و زمان قرار دادن آن در کنداکتور پخش است.»
با وجود شرایطی که برای پخش «نردبام آسمان» به وجود آمده، علی‌اکبری معتقد است این مجموعه با اتکا به کیفیتش می‌تواند مخاطب خود را جذب کند. او با تأکید براینکه محمدحسین لطیفی هم در این مورد با او هم عقیده است، می‌گوید: «همواره به این مسئله معتقد بودم که کار خوب در هر زمانی می‌تواند مخاطب خود را داشته باشد و «نردبام آسمان» هم براین اساس به خوبی می‌تواند تماشاگران خود را راضی نگه داشته و آنان را جذب کند اما برای رسیدن به این مرحله لازم است که تماشاگران در جریان پخش این کار قرار بگیرند. هرچند که کارهای اینچنینی بیشترین میزان مخاطب خود را به واسطه تبلیغات خود تماشاگران به دست می‌آورند. این اتفاق در حال حاضر در مورد «نردبام آسمان» رخ داده است.»
بی توجهی صدا و سیما به کیفیت و آمار
جمشید ارجمند، منتقد پیشکسوت، با اشاره به اینکه برخورد تلویزیون با «نردبام آسمان» تازگی ندارد و مشابه آن در مورد دیگر مجموعه‌ها مشاهده شده است، می‌گوید: «سازمان صداو سیما اهمیتی به مسئله وجهه هنری و فنی کارهایی که ساخته می‌شود، نمی‌دهد حاصل همین نوع نگاه است که موجب می‌شود، مجموعه‌هایی که باهزینه بالایی ساخته شده‌اند فقط به نحوی روی آنتن بروند تا پخش شده به حساب بیایند.»
او معتقد است صدا و سیما به آمارهای مربوط به میزان استقبال مخاطبان از آثار مختلف نیز بی‌توجه است و می‌گوید: «اگر می‌بینیم مجموعه‌هایی که می‌توانند تعداد بالاتری تماشاگر داشته باشند در فرصتی نامناسب روی آنتن می‌رود نشان‌دهنده این است که آمارگیری‌ها در مورد تماشاگران هم اهمیت چندانی ندارد. در صورتی که استفاده از این آمارها می‌تواند در مورد جذب تعداد بیشتری از تماشاگران تأثیرگذار باشد.» این منتقد در مورد احتمال تأثیرگذاری نظر کارگردانان و تهیه کنندگان در مورد زمان پخش مجموعه‌ها می‌گوید: «در این میان نیز نظر افرادی اهمیت پیدا می‌کند و تأثیرگذار واقع می‌شود که ارتباط نزدیکی با مدیریت داشته باشند و بتوانند حرف خود را به کرسی بنشانند در غیر این صورت چاره‌ای جز تسلیم شدن به تصمیم‌ها باقی نمی‌ماند.»
اجحاف در حق «نردبام آسمان»
اسماعیل عفیفه، یکی از تهیه کنندگانی که همکاری مداومی با تلویزیون دارد در مورد پخش مجموعه‌ای که برای پخش در ماه رمضان ساخته نشده، به «خبر» می‌گوید: «چنین برخوردی با یک مجموعه الف ویژه اجحافی در حق آن است. زیرا اگر این مجموعه در موعدی که برای پخش در آن ساخته شده روی آنتن می‌رفت می‌توانست مخاطبان بیشتری را جذب کند.»
او با اشاره به مجموعه «صاحبدلان» می‌گوید: «محمدحسین لطیفی مجموعه پرمخاطب «صاحبدلان» را برای پخش در ماه مبارک رمضان ساخته بود و در زمان پخش دیدیم که چقدر مورد استقبال قرار گرفت و در میان کارهای پرمخاطب جای گرفت اما «نردبام آسمان» مجموعه‌ای مناسب ماه رمضان نیست و همین مسئله موجب می‌شود تا استقبالی آن طور که شایسته آن است، از این کار صورت نگیرد.» او در مورد ویژگی مجموعه‌هایی که برای پخش در ماه رمضان ساخته می‌شوند، می‌گوید: «در این سال‌هایی که مجموعه‌سازی برای ماه مبارک رمضان اتفاق می‌افتد، به خوبی مشخص شده که کدام گروه از کارها می‌تواند بیشتر مورد توجه باشد و تماشاگران خود را جذب کند. پیروی از مشخصاتی که برای مجموعه‌های ماه رمضان جا افتاده در جریان ساخت آثار می‌تواند تولیدات را در مسیر بهتری هدایت کند و مانع هدر رفتن سرمایه‌ها و پخش نامناسب آنها شود.»
قضاوت در پایان ماه رمضان
محمدحسین لطیفی در روزهایی که اثرش روی آنتن است و آن طور که تصور می‌شد مورد استقبال قرار نگرفته، تأکید می‌کند که برای قضاوت در مورد این کار باید منتظر پایان یافتن پخش مجموعه شد. او در گفت و گویی که چندی پیش انجام داده بود در مورد ویژگی‌های «نردبام آسمان» و اشاره به تاریخی بودن این کار اظهار داشته بود که سعی کرده این مجموعه را متناسب با نگاه مخاطبان امروزی بسازد و این نگاه را در دیالوگ نویسی‌ها هم رعایت کرده است. او در این زمینه می‌گوید: «در زمینه دیالوگ‌نویسی‌ها تلاش شده تا شرایط زمانی غیاث الدین رعایت شود.
نگهداری چنین فضایی برای کارگردان خیلی سخت است چرا که یک تصمیم وقتی که می‌خواهد اجرا شود ممکن است بسیار متفاوت شود و ما هم امیدوارم نتیجه این تلاش را در رضایت مردم از مجموعه ببینیم.» او ادامه می‌دهد: «لحن و نوع صحبت کردن در «نردبام آسمان» متفاوت از بقیه سریالهای مشابه است به طوری که شاید مخاطبان با دیدن قسمت‌های اول دچار شوک شوند اما اعتقادم بر این است که وقتی مخاطبان از سریال خداحافظی می‌کنند، از بقیه کارگردان و سازندگان مجموعه‌های تاریخی هم انتظار خواهند داشت که ثقیل و سنگین صحبت نکنند.»
لطیفی می‌گوید: «وقتی من از کشورهای خارجی فیلمی را وارد می‌کنم قاعدتاً آن را ترجمه و دوبله می‌کنم تا مردم متوجه شوند و با «است» و «از» و «را» و حرف زدن به شیوه قدیمی نمی‌شود یک فیلم تاریخی ساخت.» او همچنین اظهار داشت: «ما با ادبیاتی که در کتاب است می‌خواهیم کتاب را بخوانیم و این فاصله زیادی ایجاد می‌کند بین بیننده چرا که احساس می‌کند اینها یکسری آدم‌های گردو خاک گرفته تاریخی هستند در حالی که ما داریم کاری تاریخی می‌سازیم که بتوانیم همذات پنداری تاریخی بیننده را برانگیزیم و احساس واقعی بودن نسبت به کار داشته باشد که این کار دارد اتفاق می‌افتد و امیدوارم در هنگام پخش جواب بدهد.»
نظر شما