کاشت گیاه زعفران در اقلیم زیادی قابل انجام نیست و در حال حاضر پتانسیل کشت در ایران و در بیشتر شهرهای کشورمان وجود دارد. اما در بحث صادرات کشور ما هنوز نتوانسته جایگاهی که مستحق آن است بدست بیاورد. با ترویج بیشتر کشت گیاه زعفران می توان به بدست آوردن این جایگاه امیدوار بود.
اقلیم مناسب کشت عفران کدام است؟
برخلاف تصور عموم زعفران گیاهی سرمادوست می باشد و در مناطق سردسیر رشد بهتری دارد. البته آن را در مناطق گرمسیر مثل قم، اصفهان و شیراز نیز می توان کشت کرد. اما مناطق جنوبی کشور مانند زاهدان، سیستان و بلوچستان و مناطقی که رطوبت بالایی دارند مانند شهرهای شمالی مناسب کشت زعفران نمی باشند. به طور کلی در هر شهری که تابستان های نه چندان گرم و زمستان های سرد دارند و در تابستان رطوبتی وجود ندارد می توان کاشت زعفران را انجام داد.
زمان کشت زعفران کی شروع میشود؟
زمان مناسب برای کشت زعفران در اقلیم سردسیر و گرمسیر با یکدیگر متفاوت است. در هر اقلیم ابتدا برای کاشت باید شرایط آب و هوایی سنجیده شود و در زمان درست اقدام به انجام عملیات کشت نمایید. اما در جواب کلی بهترین زمان برای کاشت زعفران، دوره ای از زندگی گیاه زعفران است که پیاز یا بنه زعفران در خواب باشد. خواب پیازها زعفران از اوایل خرداد شروع شده تا شهریور ماه ادامه پیدا می کند. با توجه به این نکته زمان کشت در مناطق مختلف مشخص می شود.
ویژگی زمین مناسب کشت زعفران
برای کشت زعفران در خاک چند نکته حائز اهمیت است :
- خاک مناسب برای کشت زعفران نباید مرطوب، شور، اسیدی و فاقد مواد مغذی باشد.
- خاک باید عاری از هرگونه علف هرز باشد.
- زمین زیر سایه درختان قرار نگرفته باشد.
روش های کاشت زعفران کدامند؟
به دو روش کلی می توان کشت زعفران را انجام داد اولین روش که از گذشته تاکنون وجود داشته کشت زعفران در خاک می باشد که به آن کشف سنتی زعفران نیز می‌گویند؛ اما کشت گلخانه ای زعفران نیز نوعی از روش های کشت بروز می باشد. در هر اقلیمی امکان کشت زعفران در گلخانه وجود دارد. در روش کشت گلخانه‌ای زعفران می توان از سیستم هیدروپونیک، ایروپونیک و فوگ پونیک استفاده کنید.
کشت زعفران به صورت گلخانه ای
کشت گلخانه ای زعفران مشکل محدودیت در اقلیم و آب و هوا را برطرف کرده است. با استفاده از این نوع کشت می توانید در بیشتر اقلیم ها از کشت زعفران بهره مند شوید. کشت گلخانه ای می‌تواند بسیار پربازده و سودآور باشد به شرط آنکه علم و مهارت کافی را در کنترل عوامل ضروری در گلخانه داشته باشید. در کشت گلخانه زعفران نیاز به یک سالن دارید که به وسیله قفسه‌ها و طبقه های کشت تجهیز شده باشد. همچنین نیاز به تجهیزات دیگری مثل رطوبت سنج، دستگاه کنترل دما، بخاری، کولر می باشد که با توجه به متراژ سالن کشت هر کدام هزینه هایی را در بر می گیرد.
فرایند کشت زعفران در گلخانه یک فرآیند دو مرحله ای می باشد. مرحله اول در گلخانه و مرحله دوم در زمین طی می شود. به معنای واضح تر بعد از کاشت زعفران در گلخانه و بعد از اتمام گلدهی نیاز است تا پیازهای زعفران برای تقویت و تغذیه مناسب به خاک منتقل شوند.
یکی از معایبی که در کشت گلخانه‌ای زعفران وجود دارد دقیقاً همین موضوع است که جابجایی پیازها زمانی که پیاز در دوره رشد است موجب ایجاد تنش در پیازهای زعفران شده و بخشی از پیاز ها در اثر این تنش از بین خواهند رفت. و دوباره بعد از خواب پیاز زعفران در اردیبهشت ماه مجدداً باید از زمین کشت به گلخانه ی زعفران منتقل شود. این نقل و انتقالات هر سال باید اتفاق بیفتد بنابراین سود زعفران را کاهش خواهد داد.
کشت زعفران در خاک به روش سنتی
کاشت زعفران در خاک یک بار اتفاق می‌افتد و تا ۷ سال می توان بدون جابجایی از برداشت گل منتفع شوید. برای کاشت زعفران در خاک ابتدا لازم است که آماده سازی زمین زعفران را انجام دهید. برای آماده سازی در فصل بهار یا فصل پاییز باید اقدام به شخم زدن زمین نمایید. عمق شخم باید ۳۰ سانتیمتر باشد سپس نوبت کوددهی زمین زعفران می رسد. کود های پایه شامل کود گاوی پوسیده، سولفات پتاسیم می باشد که باید به خاک افزوده شود و سپس با استفاده از دیسک با خاک مخلوط شود.
تهیه پیاز زعفران
بعد از آماده سازی زمین زعفران نوبت به تهیه پیاز زعفران می‌رسد. در تهیه پیاز زعفران حتماً توجه کنید که وزن پیاز زعفران ۸ تا ۱۲ گرم باشد پیازی که انتخاب می کنید باید متناسب با اقلیم و منطقه شما باشد بهترین پیازهای زعفران از مزارع ۳ ساله خارج شده اند. قیمت پیاز زعفران برای کشت گلخانه ای و خاکی متفاوت می باشد. پیاز های گلخانه ای باید وزنی در حدود ۱۲ تا ۲۰ گرم داشته باشند بنابراین گرانتر هستند.
انجام فرایند کشت زعفران
پیشنهاد دهکده موفقیت کاشت زعفران به روش آرمانی با تراکم۱۰ تن در هکتار می باشد. برای انجام این نوع کشت ردیف‌های به عمق ۳۰ سانتیمتر باید ایجاد شود. پیش از کشت زعفران ابتدا باید پیازهای زعفران را با استفاده از کنه کش و قارچ کش ضدعفونی نمایید. سپس پیازهای زعفران را به نحوی که ساقه آنها رو به بالا باشد در این چاله ها قرار داده میشود و به عمق ۲۰ تا ۱۵ سانتیمتر باید روی آنها خاک ریخته شود. فاصله هر پیاز با یکدیگر در هر ردیف باید ۸ سانتی متر باشد.
بعد از کشت زعفران نباید به هیچ عنوان زمین زعفران را آبیاری کرد.
نگهداری از زمین زعفران
مهمترین مرحله بعد از کشت زعفران نگهداری و مراقبت از مزرعه زعفران می باشد. برای نگهداری از مزرعه زعفران بعد از کشت هر دو تا سه هفته یک بار باید به زمین زعفران سر بزنید و از لحاظ نبود آفت و بیماری، موش و خارپشت آن را بررسی کنید.
از اواخر شهریور ماه تا اوایل آبان ماه (در اقلیم های مختلف متفاوت است) پیاز زعفران شروع به زدن تیچ یا ساقه می کند هر زمان که این ساقه ها به دو سانتیمتر رسید باید زمین زعفران را آبیاری کنید. اولین آبیاری زعفران بسیار مهم است و باید به صورت عمیق انجام شود در آبیاری اول از کودهای پتاس بالا استفاده می کنیم.
بعد از اولین آبیاری حتماً باید زمین زعفران سله شکنی شود تا تیج های زعفران بتوانند خود را به سطح خاک برساند و از نور خورشید استفاده کنند. حدود دو هفته بعد از آبیاری گلدهی پیازهای زعفران شروع می شود.
حدود ۲۰ روز زمان می‌برد تا تمامی گل ها خارج شود برای چیدن گلهای زعفران باید از سبد های منفذ دار استفاده شود. پیش از برخورد نور خورشید به کلاله های زعفران باید اقدام به چیدن گلهای زعفران نمایید تا کیفیت آن حفظ شود. بعد از برداشت زعفران آبیاری دوم زعفران با استفاده از کودهای نیتروژن انجام می شود.
مهمترین عاملی که باعث می شود در سالهای آینده و در طول این ۷ سال بتوانیم برداشت خوبی از پیازهای زعفران داشته باشید تغذیه پیازهای زعفران میباشد برای تقویت پیاز ها باید از کود های مختلف استفاده نمایید و به فاصله هر دو هفته اقدام به محدود باشی پیاز زعفران نمایید. برای انتخاب کودهای مناسب باید از زمین آزمایش خاک تهیه کنید و از مشاوران با تجربه در کشت زعفران کمک بگیرید.
نظر شما