پخش سریال مختارنامه در سیمای جمهوری اسلامی، سوالات متعددی را در اذهان مخاطبان این مجموعه در خصوص محمد حنفیه به عنوان فرزند حضرت علی (ع) به وجود آورده است.
آیت الله مکارم شمه‌ای از ابعاد شخصیتی فرزند حضرت امیر (ع) را تبیین کرد که در پی می‌آید:
«او یکى از فرزندان رشید امیرمومنان على (ع) است و «حنفیه» لقب مادر اوست و اسمش «خوله» دختر یکى از مردان با شخصیت طایفه «بنى‌حنیفه» است که در یکى از جنگ‌هاى اسلامى اسیر شد و مى‌خواستند او را بفروشند. على (ع) او را آزاد کرد و به همسرى خود درآورد. محمد حنفیه شجاعت را از على (ع) به ارث برده بود و مى‌گویند گاهى زره‌هاى محکم را با دست پاره مى‌کرد و به همین دلیل امام (ع) در جنگ «جمل» پرچم را به دست او سپرد و در جنگ «صفین» جناح چپ سپاه على (ع) به دست او و «محمدبن ابى‌بکر» و «هاشم مرقال» بود.
او نسبت به امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بسیار متواضع بود و فرزندان علی(ع) از حضرت فاطمه (س) را بسیار احترام می‌گذارد. روزی به او گفتند علی (ع) تو را به میدان‌های خطرناک می‌فرستد ولی از فرستادن حسن (ع) و حسین (ع) خودداری می‌کند، در حالی که آنها هم برادر تواند! او در جواب می‌گوید: حسن (ع) و حسین (ع) همچون چشمان او هستند و من همچون بازوان او و انسان به‌وسیله بازوانش از چشمش دفاع می‌کند.
بعضى «محمدبن‌حنفیه» را متهم مى‌کنند که او بعد از امام حسین (ع) دعوى امامت داشت و یا حتى دعوى مهدویت! ولى مرحوم «شیخ مفید» در این زمینه سخن روشنى دارد. مى‌گوید: «محمد حنفیه» هرگز ادعاى امامت نکرد و کسى را به سوى خود فرا نخواند بلکه دیگران چنین نسبت‌هایى به او داده‌اند و مدعى امامت و یا مهدویت او بوده‌اند و طایفه «کیسانیه» جزو چنین مدعیانى محسوب مى‌شوند.
«محمد حنفیه» در سال 81 هجرى در سن 65 سالگى دارفانى را وداع گفت. درباره محل دفن او اختلاف است، بعضى مى‌گویند در «طائف» بدرود حیات گفت و در همان‌جا دفن شد و بعضى مى‌گویند در «بقیع» به خاک سپرده شد و گاه محل وفات او را کوه «رَضْوى» در نزدیکى مدینه دانسته اند.[1]
یکى از نشانه‌هاى جلالت مقام او این است که امام حسین (ع) هنگامى که مى‌خواست از مدینه به سوى مکه حرکت کند او را وصى و نماینده خود در مدینه قرار داد تا اخبار آن‌جا را به او برساند و وصیتنامه معروف خود را که در مقاتل آمده، به او سپرد. [2]
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. رجال «مامقانى»، «سفینه‌البحار» و «مفتاح‌السعاده» و «شرح ابن ابى‌الحدید».
2. پیام امام علی (ع)، جلد1، ص 493.
/6262
نظر شما