حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد از سال 1377 دفتر مطالعات و تحقیقات زنان در قم را تأسیس کرد و تا کنون مسئول آن بوده است. او در مورد بررسی وضعیت زنان بعد از انقلاب نظرات جالبی دارد و می گوید:
"ما موقعی که بخواهیم موفقیت انقلاب در پیشبرد وضعیت زنان را ارزیابی کنیم چاره‌ای نداریم جز اینکه شاخص‌هایی برای اندازه‌گیری وضعیت داشته باشیم اما مشکل کار اینجاست که چنین شاخص‌هایی متناسب با آرمان‌های انقلاب هنوز تولید نشده و ما الان داریم وضعیت را بر اساس شاخص‌های مدرن تحلیل می‌کنیم. این شاخصه‌های مدرن کمیت‌هایی را به ما نشان می‌دهند؛ میزان تمایل به شرکت در کنکور سراسری، میزان نسبت زنان و مردانی که تحصیلات عالیه دارند، حضور در مناصب سیاسی، نسبت بین زنانی که جویای کار هستند و زنانی که به کار اشتغال دارند و...
من می‌خواهم به مشکلاتی که این نحوه شاخص‌سازی‌ها دارد اشاره کنم و بعد نتیجه بگیرم که ما در وضعیت ابهام‌آمیزی قرار داریم. یعنی واقعا نمی‌دانیم که وضعیت مطلوب در شرایط کنونی چه هست که بتوان بر اساس آن شاخص‌هایی را تولید کرد. اما برای رسیدن به مقصود چند مقدمه لازم است؛ اول اینکه شاخص‌سازی بعد از تولید نظریه و بعد از الگوسازی باید انجام شود یعنی در ابتدا می‌بایست ما یک نظریه معیاری باید داشته باشیم مثلا نظریه جنسیتی تربیت یا نظریه جنسیتی علم؛ اگر این را داشته باشیم که اصلا نگاه ما نسبت به علم‌آموزی زنان پدیده مبارکی است یا خیر؟ به چه معنایی خوب است به چه معنایی نه؟ با چه کیفیت خوب است و با چه کیفیتی خوب نیست؟
مثال ساده و عامیانه این مورد را می‌زنم؛ چند سال پیش شعار شایسته‌سالاری اداه می‌شد که چرا زنان در مناصب مدیریتی کلان نیایند، هر که شایسته‌تر باشد باید مدیر شود. با نگاه تجزیهای میتوان گفت که شعار خوبی است هر کسی که صلاحیت دارد میتواند رئیس جمهور، وزیر و... باشد اما گاهی اظهار نظر موکل به بعد از این است که ملازمات قضیه را در نظر بگیریم. برای اینکه یک زنی در عرصه‌های رقابت با مردان بتواند پیروز بشود چه اتفاقاتی باید رخ بدهد. یعنی نظام تربیت و آموزش چه تغییر جهتهایی را باید بدهد. اول باید ارزشهای جنسیتی را جابجا کند، تمایلات مردانه را در زن‌ها تقویت کند، ارزش خانواده را برای زنان در اولویت دوم قرار دهد، سن ازدواج بالا برود، تعداد فرزندان کم شود و خیلی از اتفاقات دیگر بی‌افتد تا بعد از همه اینها تعدادی از زنان بتوانند در شرایط مشابهی از مردان رشد کنند و با مردان رقابت کنند و مدیریت در سطوح بالا را به عهده بگیرند.. بعد از این در اینجا میتوان قضاوت کرد که شرکت زنان در صحنه عمل اجتماعی و اشتغال خوب است یا نه؟
برای خواندن متن کامل گفتگو اینجا را کلیک کنید .
4547
نظر شما