مرگ‌های زهرماری؛ بیش از ۷۰۰ قربانی در ۵۰ روز/«الکل دست‌ساز استاندارد نداریم»

« اصولا اعتراف به مصرف الکل در فرهنگ ما کار سختی است و مراجعان اکراه دارند که به این موضوع اشاره کنند، از طرفی نگرانی از مشکلات قانونی هم این مساله را تشدید می‌کند در حالی که هرگز گزارش مصرف الکل و مسمومیت ناشی از آن به مراجع قانونی و پلیس اعلام نمی‌شود، این مساله از اسرار بیماران محسوب می‌شود و ابدا از سوی مراکز درمانی به پلیس چیزی گزارش نمی‌شود مگر اینکه در کنار مسمومیت،‌ حادثه‌ای هم به وقوع پیوسته باشد و نیاز به گزارش پلیس باشد و در پی آن لازم باشد به مراجع قانونی گزارشی ارسال شود.»

مستوره برادران نصیری: مسافری از یکی از شهرهای جنوبی کشور به تهران می‌رسد،‌ با علائم تهوع، استفراغ و تاری دید به اورژانس بیمارستان لقمان مراجعه می‌کند، در معاینات اولیه بیمار اظهار می‌کند که هیچ چیز غیرمعمولی مصرف نکرده است، آزمایش‌ها انجام می‌شود و نتیجه مسمومیت با الکل اعلام می‌شود. بیمار مذکور با نتیجه آزمایش یادش می‌آید که سه روز قبل در شهرشان با سه نفر دیگر مشروب مصرف کرده‌اند. در نهایت مصرف مشروب دست‌ساز و تقلبی منجر به فوت دو نفر و کور شدن دو نفر دیگر از این چهار تن می‌شود.

پیمان عرفان‌طلب اوینی، استاد دانشگاه شهید بهشتی به این موضوع اشاره می‌کند تا توضیح بدهد که علائم مسمومیت ناشی از مصرف الکل تقلبی ممکن است ساعت‌ها بعد از نوشیدن سراغ فرد بیاید تا جایی که حتی مسموم فراموش کند الکل مصرف کرده است. این یعنی برعکس تصور عموم در ساعت‌های اولیه مصرف الکل تقلبی ممکن است هیچ علائمی بروز پیدا نکند.

در واقع علائم مسمومیت با الکل معمولا حدود ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از مصرف خودش را نشان می‌دهد، ‌دقیقا زمانی که اتانول مصرفی موجود در خون کم می‌شود و میزان متانول غیراستاندارد موجود در مشروب کارش را شروع می‌کند.متانول ابتدا توسط الکل دهیدروژناز ۴ به فرمالدئید متابولیزه می‌شود. فرمالدئید پس از آن تقریباً به طور کامل توسط آلدهید دهیدروژناز ۴ به فرمات (اسید فرمیک) متابولیزه می‌شود، نتیجه به زبان ساده یعنی فرد طی این فرایند به شدت مسموم می‌شود.

«بارها کسانی با مسمومیت بالا به اورژانس لقمان آمده‌اند که از بطری پلمپ شده با ظاهری شبیه محصولات خارجی، الکل مصرف کرده بودند. این یعنی به ظاهر بطری، طعم و بو، قیمت و پلمپ بودن آن به هیچ عنوان نمی‌توان اعتماد کرد.»

مسمومان متانول با علائمی چون تهوع، استفراغ، احساس ناخوشایند شدید، تنفس تند،‌ تعریق و تاری در چشم به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. فاجعه زمانی رخ می‌دهد که بدانیم در اثر این مسمومیت، فرد در هر ساعت، یک دهم از بینایی خود را از دست می‌دهد و طی ده ساعت اگر کمک‌های پزشکی نگیرد، کاملا نابینا می‌شود، ضمن اینکه بسته به میزان مسمومیت، علاوه بر نابینایی، از دست دادن هوشیاری، کما و در نهایت مرگ نیز مورد انتظار است.

این همان اتفاقی‌ست که اخیرا در بندرعباس رخ داده و اخبارش از ۱۱ اردیبهشت ماه در خبرگزاری‌ها منتشر شده است. بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان تاکنون بیش از ۸۰ نفر براثر مسمومیت ناشی از الکل به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که این تعداد ۱۴ نفر جان خود را از دست داده‌اند.

طی سال‌های اخیر بارها براثر توزیع الکل تقلبی در استان‌ها و شهرهای مختلف کشور آمار تکان‌دهنده‌ای از مسمومانی که نابینا یا فوت شده‌اند، در سرخط اخبار قرار گرفته است.

مرگ‌های زهرماری؛ بیش از ۷۰۰ قربانی در ۵۰ روز/«الکل دست‌ساز استاندارد نداریم»

آنها که دیر مراجعه می‌کنند

مهم‌ترین عامل برای نجات مسمومان الکی زمان است. رسیدن به موقع به مراکز درمانی و دیالیز شدن. اما این زمان اغلب از دست می‌رود، دلیلش را دکتر عرفان‌طلب، فلوشیپ سم شناسی بالینی و متخصص اورژانس این‌گونه توضیح می‌دهد: «قبح اجتماعی، مسائل شرعی و نگرانی از قانون باعث می‌شود که افراد علی‌رغم ظهور علائم، دیر مراجعه کنند.»

او معتقد است: «اصولا اعتراف به مصرف الکل در فرهنگ ما کار سختی است و مراجعان اکراه دارند که به این موضوع اشاره کنند، از طرفی نگرانی از مشکلات قانونی هم این مساله را تشدید می‌کند در حالی که هرگز گزارش مصرف الکل و مسمومیت ناشی از آن به مراجع قانونی و پلیس اعلام نمی‌شود، این مساله از اسرار بیماران محسوب می‌شود و ابدا از سوی مراکز درمانی به پلیس چیزی گزارش نمی‌شود مگر اینکه در کنار مسمومیت،‌ حادثه‌ای هم به وقوع پیوسته باشد و نیاز به گزارش پلیس باشد و در پی آن لازم باشد به مراجع قانونی گزارشی ارسال شود.»

کمتر از دو ماه،‌بیش از ۷۰۰ فوتی

قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات، ماده ۷۰۲ می‌گوید: هرکس مشروبات الکلی بسازد یا بخرد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا حمل یا نگهداری کند یا در اختیار دیگری قراردهد، به ۶ ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق و نیز پرداخت جزای نقدی به میزان ۵ برابر ارزش عرفی (تجاری) کالای یادشده محکوم می‌شود.

با این حال الکل در ایران هم سازنده دارد،‌ هم فروشنده و هم مصرف‌کننده، هرچند که آمار رسمی ندارد اما جوریدن در آمار مرگ و میرهایی که طی سال اعلام می‌شود، نشان می‌دهد که نمی‌توان عدد و رقمش را ناچیز تصور کرد.

بزرگ‌ترین عددها از آمار مسمومیت و مرگ و میرهای ناشی از مصرف الکل تقلبی به روزهای آغازین شیوع ویروس کرونا در کشور برمی‌گردد. یعنی اسفند سال ۱۳۹۸ و نشر یک شایعه که می‌گفت خوردن الکل اثر پیشگیرانه در برابر ابتلا به کووید ۱۹ دارد.

مسمومان متانول با علائمی چون تهوع، استفراغ، احساس ناخوشایند شدید، تنفس تند،‌ تعریق و تاری در چشم به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. فاجعه زمانی رخ می‌دهد که بدانیم در اثر این مسمومیت، فرد در هر ساعت، یک دهم از بینایی خود را از دست می‌دهد و طی ده ساعت اگر کمک‌های پزشکی نگیرد، کاملا نابینا می‌شود.

بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در بازه زمانی اول اسفند ۱۳۹۸ تا ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ بیش از سه هزار نفر در اثر مصرف الکل مسموم شده و از این میان ۷۲۸ نفر جان خود را از دست دادند.

دکتر عرفان طلب براساس تجربه‌ای که در بیمارستان لقمان و همین ایام دارد، می‌گوید:«هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا در کشور و اشاعه این باور غلط که مصرف الکل موجب پیشگیری از ابتلا به کووید۱۹ می‌شود، مصرف الکل افزایش و مسمومیت ناشی از آن افزایش یافت به‌طوری که روزانه بیش از ۳۰ مسموم به اورژانس بیمارستان لقمان مراجعه می‌کردند.»

به گفته او آنچه که سبب شد این آمار کاهش پیدا کند حضور پزشکان در برنامه‌های تلویزیونی و رسانه‌ها برای روشن کردن مردم بود، چیزی که باید درباره مصرف الکل تقلبی نیز، بدون حذف صورت مساله، اتفاق بیفتد.

شهریور ۱۳۹۷ چه شد؟

اما برگردیم به بیشتر از یک سال قبل از کرونا، از روزهای پرخبر درباره مسمومیت با الکل باید به اتفاقی که در شهریور ۱۳۹۷ افتاد هم اشاره کرد. از ۱۵شهریور تا ۹ آبان همین سال، ۹۷۴ نفر در کشور به دلیل مصرف مشروبات الکلی دست‌ساز دچار مسمومیت شدند و از این تعداد، ۸۵ نفر جان خود را از دست دادند.

رئیس وقت اورژانس کشور اعلام کرد که ۲۹ نفر در استان البرز، ۲۶ نفر در استان هرمزگان، ۱۱ نفر در استان تهران، ۷ نفر در استان خراسان شمالی، ۶ نفر در استان فارس، ۳ نفر در استان مرکزی، ۲ نفر در استان کهگیلویه و بویر احمد و یک نفر در قزوین بر اثر مسمومیت با الکل جان خود را از دست دادند.

هرچند که اخباری از دستگیری توزیع‌کنندگان مشروبات الکلی تقلبی منتشر شد اما درباره اینکه چطور به شکل هم‌زمان چندین استان کشور درگیر چنین مشکلی شدند، شفاف‌سازی نشد.

مرگ‌های زهرماری؛ بیش از ۷۰۰ قربانی در ۵۰ روز/«الکل دست‌ساز استاندارد نداریم»

رسانه‌ها جسارت ندارند

زمستان سال گذشته دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در وزارت کشور برگزار شد، طی این همایش، تقی رستم‌وند، رئیس وقت سازمان امور اجتماعی درباره وضعیت مصرف «الکل» در کشور به عنوان یک آسیب اجتماعی، گفت بود: «نرخ شیوع الکل در کشور بین ۹ تا ۱۰ درصد افراد بالای ۱۵ تا ۶۴ سال است به طوری که سالانه بیش از پنج میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند.»

او ادامه داده بود: «درحالی باید به مصرف الکل توجه کرد که رسانه‌های ما به هیچ عنوان جسارت پرداختن به تغییر نگرش مردم نسبت به الکل را ندارند.»

ننوشید!

قانون مواد خوراکی، آشامیدنی و بهداشتی، ماده۳ می‌گوید: در صورتی که مصرف مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی منجر به فوت مصرف‌کننده گردد، مجازات سازنده یا تهیه‌کننده‌ یا مخلوط‌کننده اعدام است.

اما اگر به آمار تقی رستم‌وند بسنده کنیم، طبعا برای ۵ میلیون مصرف‌کننده الکل در کشور سازندگان زیرزمینی زیادی وجود دارد. سازندگانی که شاید هرگز مشخص نشود قاتلان و عاملان اصلی مرگ‌ها، نابینایی‌ها و عوارض ناشی از مصرف محصولات تقلبی‌شان کدام بخت برگشتگانی بودند که در یک دورهمی، مهمانی یا عروسی خواسته‌اند به زعم خودشان شاد شوند.

توصیه دکتر عرفان‌طلب به عنوان یک فلوشیپ سم‌شناسی یک چیز است: «از نوشیدن پرهیز کنید.»

او می‌گوید محال است که در ایران الکل دست‌ساز استاندارد وجود داشته باشد و به جد معتقد است که هیچ نوع نوشیدنی الکی در کشور قابل تایید نیست.

چرا؟ پاسخ او به نحوه ساخت الکل‌های دست‌ساز در ایران برمی‌گردد: «ببینید در فرایند ساخت مشروبات الکلی تقطیری قطعا متانول تولید می‌شود(برعکس محصولات تخمیری نظیر شراب یا آبجو) اما برای اینکه میزان آن کم باشد نیاز است که به شکل صنعتی و در کارخانه‌ها تولید شود، اتفاقی که در کشورهای غربی می‌افتد اما در کشور ما که ساخت آن ممنوع است و به شکل زیرزمینی تولید می‌شود امکان اندازه گیری میزان متانول و یا کنترل استاندارد آن وجود ندارد و روش‌هایی مثل آزمایش گرفتن شعله روی محصول و سوختن آبی آن باورهای غلط است. بر این اساس هیچ نوشیدنی الکی قابل تایید در ایران وجود ندارد و مصرف‌کنندگان باید نسبت به این موضوع آگاه باشند.»

دکتر عرفان‌طلب ادامه می‌دهد: «بارها کسانی با مسمومیت بالا به اورژانس لقمان آمده‌اند که از بطری پلمپ شده با ظاهری شبیه محصولات خارجی، الکل مصرف کرده بودند. این یعنی به ظاهر بطری، طعم و بو، قیمت و پلمپ بودن آن به هیچ عنوان نمی‌توان اعتماد کرد.»

در واقع بهترین توصیه اجتناب است، از مصرف مشروبات الکلی پرهیز کنید.

بیشتر بخوانید:

بعد از فوت چند نفر در بندر عباس عوامل تهیه و توزیع مشروبات الکلی دستگیر شدند

۴۷۴۷

کد خبر 1630571

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 5 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 43
  • نظرات در صف انتشار: 3
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۱۰:۰۴ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    عوارض محدودیت ...
    • IR ۱۳:۵۱ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      آها شما معتقدی که محدودیت نباشه .کارخونه ساخت مشروب استاندارد!!! ساخته بشه اونهایی که می خوان آزادانه بدونه محدودیت کوفت کنن؟ بعد عوارض مشروبخواری رو چی می گی؟تجاوز قتل واعتیاد به الکل وووو خیلی از بیماریهای ناشی از مصرف الکل اسمش چیه؟
    • IR ۱۴:۰۲ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      پ ن پ میخواستی شراب خواری که از بزرگترین گناهان است و فسق محسوب میشود قانونی شود؟ حکومت اسلامی باید قوانین اسلامی را اجرا کند
    • بی نام IR ۱۵:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      28 43
      من هم دست کم در حال حاضر موافق آزاد سازی گسترده نیستم ولی اون عزیز هموطن که ساعت ۱۳:۵۱ پاسخ کامنت شمارو داده خیلی خیلی ادبیات سخیف و مغز دگمی داره
    • IR ۱۸:۴۴ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      14 45
      خدا شفا بده اونایی که به این نظر 10:04 مثبت دادن
    • IR ۲۰:۰۰ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      5 3
      کسانی که خواهان آزاد سازی گناه و بی بند و باری هستن مغز دگم تری دارن
    • سید IR ۰۳:۱۴ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      6 3
      عوارض شهوت پرستی،نه محدودیت.عوارض بی دینی...
    • IR ۱۶:۰۷ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      4 3
      خارج که آزاد هست چی اونا هم بخاطر محدودیت می میرن؟ 5.3 درصد مرگ ها در جهان بر اثر مصرف الکل هست
  • IR ۱۰:۰۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    54 3
    راهی برای کمک اولیه به مسموم نیست؟
    • IR ۱۲:۲۲ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      24 14
      چون اتانول زودتر از متانول جذب میشه باید به شخص مسموم اتانول بخورانند تا متانول یا همان الکل صنعتی جذب نشه
    • IR ۱۹:۴۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      0 2
      دقیقا راهش همینه و عمل هم میکنن اما معمولا مراجعه به مراکز دیر انجام میشه
  • IR ۱۰:۲۲ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    66 21
    آتش به اختیار ها
  • IR ۱۱:۲۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    83 19
    باید قانون عوض بشه بخاطر این همه مرگ
  • اهوازی IR ۱۱:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    59 19
    شما استاندار تولید کنید و اثرات مثبتش را ببینید
    • IR ۰۳:۱۷ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      2 2
      دیگه از الکل واجب تر نداریم تو زندگیمون که بخوایم بهش فکر کنیم و قانون عوض کنیم براش؟ حالا خوبه یکی از علتهای اصلی مرگ در جهان مصرف الکل اونم از نوع استانداردشه
  • IR ۱۱:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    59 15
    باید راهکاری داشته باشه ابن همه جان جوان و عزیز
    • IR ۱۸:۴۴ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      25 46
      راهکارش نخوردنه مشروبه
  • نادر IR ۱۱:۳۶ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    81 16
    متاسفانه در کشوری زندگی میکنیم که مسولان نالایق هر بلای سر مردم میاورند و بعد برای انکه دل مردم را بیشتر بسوزانند ادعا های بر عکس میکنند مثل نمایندهای که بعد از گرانی ها در اکثر کشور صدای مردم در امده میگوید من رفتم بیرون و دیدم مردم همه از این کار ها خوشحال هستند
  • IR ۱۲:۰۵ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    47 57
    وقتی صحبت درباره مصرف الکل تابو می شه عاقبتش به همینجا می رسه. وقتی جوان تفریح نداره و به جای خوشحالی به سرخوشی روی میاره عاقبتش همین می شه در صورتیکه قمار و مصرف الکل گناه است و نه حرام.
    • ناشناس IR ۱۵:۲۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      53 22
      خخخخ. جمله آخرت واقعا تاریخیه 😂
    • IR ۱۸:۲۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      6 2
      فرق گناه و حرام چیه؟!
  • NG ۱۲:۰۵ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    41 25
    بهترین توصیه اجتناب نیست
    • IR ۰۳:۲۷ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      8 2
      میدونین سالانه نزدیک به ۳ میلیون نفر در جهان بر اثر مصرف نوشیدنی الکلی استاندارد می میرن؟ خیلیاشونم جوونن، حالا شما میگی آزادش کنیم که خسارت کمتر بشه؟ خودت مقایسه کن ببین کمتر میشه یا بیشتر
  • IR ۱۲:۱۵ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    27 60
    الان میگی استاندارد وارر کنیم ؟ جای اینا فرهنگ سازی کنین کسی نخورع
  • خنیاگر IR ۱۲:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    55 60
    نظر من شرط نیست نظر خدا شرطه ، نظر قرآن ، پیامبر ، و ائمه شرط است ، آنقدر نوشیدنی های گوارا و حلال هست ، چرا باید تن به این کار داد !!
    • IR ۱۶:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      3 2
      خدا منفی دهنده ها رو شفا بده
  • IR ۱۲:۴۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    79 28
    ازاد کنید این لعنتی رو وقتی در این مقایس بزرگ در حال توزیع و مصرف هست لااقل جلوی اسیبهای دیگش بگیرید همون کونیاک میکده قزوین که به سفارتها میفروخت تو بازار خودمونم بیارید با انکار کردن که مسعله تموم نمیشه اقایون فقط دنبال تبلیغات هستن که بگن تو ایران کسی مصرف نمیکنه بخاطر همین اصرارشون در سال چند نفر فوت میکنن یا کور میشن
  • حمید IR ۱۳:۰۰ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    55 33
    وقتی یک چیزی را ممنوع میکنید همین میشود
    • IR ۱۵:۵۸ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
      5 3
      حرامه باید ممنوع باشه حکم خداست
  • IR ۱۴:۰۰ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    هر کسی که مشروب میخوره هر بلایی سرش بیاد حقشه
    • IR ۱۶:۲۸ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      8 6
      آدم هایی مثل تو باید نابود بشن .
    • IR ۱۷:۴۵ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      31 5
      عزیز جان. مسئله فقط مرگ یا نقص عضو شخص مصرف کننده نیست. خانواده ها بعضا با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند. آنها که گناهی نکرده اند.
  • IR ۱۴:۴۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    49 7
    باید فکری اساسی بشه
    • IR ۱۷:۰۷ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
      3 2
      حالا شما خیلی فکر نکن یهو فکری میشی ها! از ما گفتن بود 😉
  • IR ۱۹:۳۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    6 3
    عجب
  • IR ۱۹:۳۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    9 3
    کار از کار گذشت
  • IR ۲۱:۱۰ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
    1 4
    چرا توی همچین کشور اسلامی باید مشروب مصرف بشه؟توی قرآن هم گفته شده که مصرف مشروب در دین اسلام حرام است
  • خودم IR ۰۰:۵۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    3 3
    هرکسی کار پستی را مرتکب میشه ازنالایق بودن خودشه ،نه مسوولین.خدا شفات دهد.
  • غ م ب ر IR ۰۳:۰۶ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    3 5
    دلم واسه ان جوانی میسوزه که هیڄ اگاهی از عوارض الکل وشراب و ویسکی نداره کلا خدا ازیاد ادم ان لحظه خارج میشه واین اولین استارت قهربودن با خدای مهربان است پشتش ضررهای مادی و مهنوی
  • مصطفی IR ۰۹:۲۳ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    2 3
    مرگ و میر الکل از کرونا سبقت گرفته. عججججب
  • تجربه کرده IR ۱۱:۳۲ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    7 7
    من از کودکی در خونه ای بزرگ شدم که به چشم تمام خسارتی که یک پدر بد مست در زمان مستی میتونه به روان و شخصیت افراد و اطرافیان فرد الکلی بزنه رو دیدم و از آخر هم پدرم بخاطر مصرف بیش از حد الکل دست ساز ( ترکیبی از الکل پزشکی بود ) در میان سالی فوت کرد( 16 سال پیش ) اون زمان اگر در فامیل فقط پدرم الکلی بود و مورد سرزنش اطرافیان الان به تناسب خیلی افراد بیشتری در فامیل الکل مصرف میکنن با کمترین سرزنش ممکن ، خلاصه حرفم اینه اگر قرار بود فقط با محدودیت ایجاد کردن داستان تمام بشه باید تو 40 سال پرونده اش بسته میشد اما فقط آمار مرگ های ناشی از مصرف غیر استاندارد بالا رفته ، اگر مسلمان نیستید لااقل انسان باشید و برای جان انسان ها ارزش قائل باشید .
  • IR ۱۵:۵۹ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    6 4
    مگه مجبورن هرکی خربزه میخوره پای لرزش هم میشینه
  • IR ۱۶:۰۸ - ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
    4 4
    مگه مجبورن؟ هرکی خربزه میخوره پای لرزش هم میشینه