ذوالفقار دانشی: یک‌ساعت پس از انتشار پیش‌بینی خبرآنلاین با عنوان «چرا عید فطر در ایران، چهارشنبه 9 شهریور است؟ »، نخستین نظر به شرح زیر واصل شد: «می‌خواستم این را عنوان کنم که تا چهل سال پیش بحرین جز خاک ایران بود اگر چنان‌چه آنها امشب را عید کردند، این را چه جوری میشه هضم کرد که ما نباید عید کنیم».
تعدد نظرات مشابه نشان از آن دارد که اغلب کاربران تصور می‌کنند اگر هلال در گوشه‌ای از پهنه کشور مشاهده شد، آن رویت برای تمام کشور حجت و ملاک آغاز ماه قمری جدید است. این درحالی است که فقها و مراجع فتاوای مختلفی در این زمینه دارند که بعضا تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند. به‌عنوان مثال، درشرایطی که اغلب علما رویت هلال را مختص همان منطقه رصد می‌دانند، مرحوم آیت‌ا...العظمی خویی معتقد بود اگر در جایی از زمین هلال پس از غروب خورشید دیده شد، این رویت برای تمام مناطقی از زمین که در شب به سر می‌برند، حجت و روز بعد برای تمام این مناطق آغاز ماه قمری است. در مورد رویت‌پذیری هلال در پهنه کشور و معیار آغاز ماه قمری در کشور نیز نظر رهبر معظم انقلاب این است که وضعیت رویت‌پذیری برای چند شهر اصلی کشور که در پهنه کشور پخش شده‌اند، ملاک است و در این میان وضعیت شهر تهران تعیین‌کننده است.
اختلاف با کشورهای همسایه
دسته بعدی نظرات درمورد اختلاف در آغاز ماه قمری در کشورهای همسایه و ایران بود.
کاربری با نام علی نوشت: «روز دوشنبه، مورخه‌ی ۱۰ مرداد ۱۳۹۰، این‌طرف عراق رمضان بود، اون‌طرف افغانستان رمضان، این‌وسط ایران ماه شعبان بود؟؟؟؟؟» کاربر با نام سرور نوشت: «من که فردا روزه نمی‌گیرم . چون با عربستان روزه رو شروع کردم با اونم عید می‌کنم».
کاربری با نام صبا نیز نوشت: «با سلام ضمن قبولی طاعات و عبادات امسال سئوالی که برای من پیش اومده این بود که یا این تفاوت در شروع ماه رمضان در ایران و عربستان و ترکیه و... بالاخره شب قدر کدوم شب بود؟ مگه میشه قرآن برای ما ایرانیان یه شب دیرتر نازل بشه». این کاربر محترم می‌تواند پاسخ خود را در مطلب «ملاک شرعی تعیین شب قدر چیست» مطالعه کند.
در مقابل، کاربری نوشت: «دوستان جوری سئوال کرده‌اند کانه بحرین و عراق حتما درست می‌گویند و این ما هستیم که باید خود را با آنها وفق دهیم و حتما ما اشتباه میکنیم. چرا این قدر بدگمانی ؟؟ شما اگر خودتان اهلیت فتوا و تشخیص ماه را دارید به تشخیص خودتان عمل کنید ولی اگر ندارید چرا دائم می‌خواهید تشکیک و تردید ایجاد کنید؟؟»
کاربری با نام ناصر نیز نوشت: «به کسانی که می‌گویند عراق و افغانستان ماه رمضان بود و ایران شعبان بود و یا بحرین و عربستان را پیش می‌کشند، می‌گویم فتوای روزه کاملا روشن است اگر شما اهلیت تشخیص ماه را دارید به تشخیص خود عمل کنید. اگر ملاکتان عراق و افغانستان و بحرین است و آنها برای شما حجت هستند، شما به آنها عمل کن و به قول خودت روزه‌ات خراب نشود حکومت کسی را مجبور نکرده که سه‌شنبه را روزه بگیرد، شما می‌توانی بخوری و عید بگیری توی منزلت. اعلام استهلال در همه مذاهب اسلامی از شئوون حکومتی است، کسی هم برای خوشایند شما دینش را به حراج نمی‌گذارد».
کاربر بدون نام دیگری نیز نوشت: «دوستان مطمئن باشید ما دست‌کم در این زمینه از عراق و عربستان و بحرین و افغانستان جلو هستیم. اینو مطمئن باشید». کاربری با نام پرسپولیس نیز نکته‌ای را یادآور شد: «یه سوال دیگه چرا ما ایرانیا تو هیچ‌چی این عربا رو قبول نداریم و ازشون خوشمون نیاد، به ماه رمضون که می‌رسه همه سنگ عرب جماعتو به سینه می‌زنیم؟»
کاربری دیگر نوشت: «در جواب بعضی از دوستان: رویت هلال ماه در کشورهای مختلف بواسطه اختلاف در طول و عرض جغرافیایی و با توجه به فقه شیعه (رویت هلال ماه با چشم غیرمسلح ونه تنها با نرم‌افزارهای نجومی) و فتاوی مراجع، با هم متفاوت است و کاملا طبیعی است و نیازی به نگرانی ندارد».
کاربری با نام ایرانی نیز نوشت: «چقدر نظرات گوناگون و جالبی را دوستان ارائه می‌دهند. تمام نظرات محترم است و روح حاکم برآن"هرکسی ازظن خودش یار من"می‌باشد. دوستان محترم، چندروش برای اثبات رویت ماه وجوددارد. بالاخره یکی ازآنها باید منطبق نظرتان باشد. خوب برابر آن‌چه قبول دارید اقدام شود. چرا دیگربحث وجدل می‌شود. فردی که معتقد به حاکم شرع است برابر نظر حاکم اقدام کند و دیگری که به علوم نجوم و محاسبات فنی آن اعتقاد دارد برابراستنباط خود عمل کند. گمان کنم آن‌چه مهم است، نیت انسان‌ها می‌باشد. عباداتتان قبول و عیدتان مبارک».
کاربر بدون نام دیگری نوشت: « تمام کشورهای اسلامی سه‌شنبه را عید اعلام کردند اما ایران تازه امروز دنبال ماه می‌گرده نمی‌دانم چرا تنها کشور ایران ماه را پیدا نمی‌کنه و می‌خواهد چه چیزی را ٍثابت کند الله اعلم». کاربر بدون‌نامی در پاسخ نوشت: «فقط عربستان سه‌شنبه رو عید اعلام کرد. در ضمن موضوع اصلی دیدن ماه با چشمه نه با وسایل دیگه. عراق هم با ایران رمضان رو شروع کرد البته در جواب اون دوستی که گفته بود عراق دوشنبه رمضانشون شروع شده. و در آخر در زمان پیامبر هم ملاک عید دیدن ماه با چشم بوده نه تلسکوپ»
رویت‌پذیری هلال و ملاک آغاز ماه قمری
بیشترین تعداد نظرات درمورد رصد هلال و ملاک آغاز ماه قمری بود.
کاربری با نام ملکی ورنامخواستی نوشت: «باید شروع و پایان ماه را بر اساس علم قرار دهیم. رؤیت با چشم غیرمسلح مربوط به زمانی بوده که اسباب و دانش ستاره‌شناسی وجود نداشته یا دقیق نبوده است»
کاربر بدون نامی نوشت: «آخه این چه منطقیه که ماه 36- 37 ساعته را باید دنباش بگردیم تا ببینیمش؟! خداوند دنیا رو بر اساس نظم آفریده. گردش ماه و خورشید اونقدر منظمه که بر اساسش تقویم تنظیم شده . انوقت ما با اینکه می‌دونیم ماه جدید تشکیل شده و هست می‌گیم نوچ ! بیاد حتما ایشون رو زیارت کنیم !!»
کاربر دیگری نوشت: «اگر قرار بود ماه‌های قمری این‌قدر متغیر باشند که هیچ‌گاه ملاک تاریخی به خود نمی‌گرفتن. طی سالیان سال و حتی امروزه و از همه مهم‌تر ملاک تاریخ در مبدا اسلام و هجرت پیامبر مکرم اسلام..... این‌جوری که نوشته شده و اگر و آیا و اما در شروع ماهای قمری آورده یعنی به هیچ عنوان ماه‌های قمری نمی‌تونن تقویم صحیحی باشن در صورتی که این‌طور نیست ابدا و همان‌گونه که گردش خورشید دارای دقت بسیار بالایی هست گردش ماه هم دارای چنین خاصیتی می‌باشه».
کاربر بدون نام دیگری نوشت: «از دوستای عزیزمون یه سوال دارم، به نظرتون وسعت یه کشور هر چقد باشه باید عید توش فقط یه روزه خاص باشه؟ اینا همش محاسباته نجومیه که به مکان بستگی داره و درسته و دلیلی نداره که همه جای یه کشور همزمان هلال ماه نو رو بینن! اصلا رصد کردن هم کاره بی‌خودیه چون با محاسبات علمی حتی ثانیه‌ی دقیق وقوع یه اتفاق مشخص میشه چه برسه به اینکه تشخیص بدن فردا ماه نو شروع می شه یا نه! »
کاربری با نام مرتضی هم نوشت: «به نظر بنده امروزه در قرن بیست‌ویکم با این تکنولوژی‌های جدید وقتی می‌شود تقویم هزاران سال بعد را نوشت و پیش‌بینی کرد، چطور است که در ایران اول و آخر ماه رمضان را هر سال... بالای این کوه و آن کوه باید جستجو کرد و دنبال ماه گشت؟ »
کاربر با نام علیرضا نیز نوشت: «من همیشه این برام سواله!؟ اول ماه رمضان رو یه روزی اعلام می‌کنند، درست یا غلط. چرا نمی‌آیند چند روز بعدش با توجه به اندازه ماه، مدت زمان باقی موندش تو آسمان و ... معلوم کنند که اون ماهه چند روزه هست و این که اول ماه درست اعلام شده بوده یا نه؟! شاید از این رهگذر یه تجربه‌ای دستشون بیاد. حداقل موسسه‌هایی که با نجوم سر و کار دارند این کار رو بکنند».
کاربران عزیز به چند نکته دقت داشته باشند. اول اینکه تقویم هجری قمری تقویمی است که ملاک آغاز آن را فقیه جامع‌الشرایط تعیین می‌کند. فقه مذاهب مختلف هم قوانین خاص خود را دارد که فقیه بر اساس آنها حکم خود را صادر می‌کند.
نکته دوم این است که مدار ماه به دور زمین مدار دایروی نیست، بلکه بیضوی است و به همین دلیل نمی‌توان از هلال‌های شب بعد درمورد رویت‌پذیری یا رویت‌ناپذیری در زمان گذشته نظر داد.
انتقاد از خبرآنلاین
کاربری با نام سعید با نوشته‌اند: «چرا سال‌های دیگه کار به علم و این جور چیزا نداشتید؟ چی شده یهو امسال از دو روز جلوتر ماه رو دیدید؟» کاربر بدون نام دیگری نیز نوشت: «ای کاش همین نقشه رو هم برای روز اول ماه مبارک می‌گذاشتین. اونوفت همه می‌دیدن که روزی که یوم‌الشک اعلام شد، به دلیل امکان رویت ماه در جنوب ایران با چشم مسلح در حقیت روز اول ماه رمضان بود».
این درحالی است که خبرآنلاین از پاییز 1387 که آغاز به کار کرد، همیشه تحلیل‌های علمی در مورد آغاز و پایان ماه‌های قمری بخصوص ماه مبارک رمضان را ارایه کرده است که فهرست آنها در بخش مطالب مرتبط موجود است.
و در آخر، کاربری با نام مهر نوشت: « .... خداکنه تمام کردار ما برای رضای خدا باشه حتی همین پیام گذاشتنا!»
5353
نظر شما