حذف ممنوعیت تحصیل دختران متاهل در مدارس روزانه؛ تشویق به تحصیل یا کودک‌همسری؟

سیمین کاظمی، جامعه‌شناس از جمله منتقدان این مصوبه است و می‌گوید: «به جای مقابله با پدیده آسیب‌زای کودک همسری، شاهد اقداماتی هستیم که به ترویج رسمی این پدیده منجر می‌شود. اجازه تحصیل در مدارس عادی به دانش‌آموزان متاهل، اقدامی در راستای عادی‌سازی کودک همسری است. در واقع آنچه برای تصمیم گیرندگان اهمیت دارد، موضوع ازدواج و فرزندآوری زیر سن مسوولیت قانونی و اولویت دادن آن بر آموزش و رفاه کودکان است.»

مستوره برادران نصیری: براساس ماده ۵۳ مجموعه مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش، دانش‌آموزان ازدواج کرده برای ادامه تحصیل چهار روش و راه در پیش دارند.

در امتحانات متفرقه شرکت کنند، در مدارس بزرگسالان درس بخوانند، در مدارس روزانه ثبت‌نام اما بدون حضور فقط در امتحانات شرکت کنند و چهارم و برای آخرین راه حل می‌توانند با تصمیم شورای مدرسه شامل مدیر و معاون آموزشی_پرورشی و نماینده انجمن اولیا و مربیان در مدرسه روزانه ثبت‌نام کنند اما با شروطی.

شرطش این بوده که از بیان مسائل مربوط به ازدواج در مدرسه و بین سایر دانش‌آموزان پرهیز کنند. این قوانین تا آخرین مجموعه مصوبات آموزش و پرورش که در اختیار خبرآنلاین قرار گرفته، یعنی تا سال ۱۳۹۷ وجود داشته، اما آن‌طور که معلمان مختلف در گفت‌وگو با ما بیان کرده‌اند، اگر دانش‌آموز اهل درس و مشق بود و اولیای مدرسه با او اصطلاحا راه می‌آمدند، از راه حل چهارم استفاده می‌کردند.

با این حال مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور زنان چند روز پیش اعلام کرد که براساس مصوبات جدید ادامه تحصیل دانش‌آموزان متاهل در مدارس روزانه مانعی ندارد و هیچ مدرسه‌ای نمی‌تواند به دلیل تاهل از ادامه تحصیل دانش‌آموزی در مدارس روزانه جلوگیری کند. اما ماجرا به این سادگی نیست که قانونی که تا همین گذشته نزدیک اعمال می‌شده و اتفاقا امکان مخالفت و حتی بحث و بررسی نداشته، ناگهان برداشته شود،‌ چرا که منتقدان معتقدند حذف این قانون، در راستای تقویت مساله پرچالش دیگری‌ست که بسیار بحث‌برانگیزتر از این موضوع به‌شمار می‌آید: تشویق به کودک‌همسری!

حذف ممنوعیت تحصیل دختران متاهل در مدارس روزانه؛ تشویق به تحصیل یا کودک‌همسری؟

سیمین کاظمی، جامعه‌شناس از جمله منتقدان این مصوبه است و می‌گوید: «به جای مقابله با پدیده آسیب‌زای کودک همسری، شاهد اقداماتی هستیم که به ترویج رسمی این پدیده منجر می‌شود. اجازه تحصیل در مدارس عادی به دانش‌آموزان متاهل، اقدامی در راستای عادی‌سازی کودک همسری است. در واقع آنچه برای تصمیم گیرندگان اهمیت دارد، موضوع ازدواج و فرزندآوری زیر سن مسوولیت قانونی و اولویت دادن آن بر آموزش و رفاه کودکان است.»

نرگس ملک‌زاده، معلم، نیز همین نگاه را دارد،‌ او می‌گوید:« جای نقد دارد که چرا سال‌های قبل کسی به این مساله توجه نمی‌کرد که باید به حق تحصیل دانش‌آموزان دختر متاهل توجه کرد اما حالا بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای اعلام می‌کنند که تحصیل دانش‌آموزان دختر در مدارس روزانه هیچ ایرادی ندارد.»

این معلم معتقد است هرچند که مسئولان آموزش و پرورش اشاره مستقیمی به بحث کودک همسری نمی‌کنند اما حقیقت این است که تصمیم‌های کلان در نظام‌های آموزشی خرد می‌شود. بحث ترغیب به ازدواج در نظام آموزشی، می‌رسد به بحث اجازه تحصیل در مدارس روزانه برای دانش‌آموزان متاهل، چیزی که سال‌ها ممنوع بود.

او می‌گوید:« مثلا می‌گفتند دانش‌آموز متاهل از لحاظ ظاهری با بقیه فرق دارد و این مشکل دارد، بگذریم که حالا ظاهر دانش‌آموزان دیگر نمی‌تواند مساله باشد،‌ و یا موضوع مطرح کردن مسائل زندگی متاهلی بود که دراین‌باره هم شرایط تفاوتی با قبل ندارد.»

حذف یک قانون جنسیت‌زده

هرچند که در مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش درباره محدودیت‌های تحصیل دانش‌آموزان به مساله جنسیت اشاره‌ای نکرده است اما محمدرضا نیک‌نژاد، از معلمان با سابقه می‌گوید:« این قانون در گذشته برای دانش‌آموزان دختر اجرا می‌شد و فقط دختران متاهل بودند که با اجرای این مصوبات برای ادامه تحصیل در مدارس روزانه دچار مشکل می‌شدند، درواقع این یک مصوبه جنسیت‌زده بود که حالا باید بابت حذف آن خوشحال باشیم.»

او تاکید می‌کند که کودک همسران ما اغلب در مناطق کم برخوردار هستند و هرچند که این مصوبه یک نوع تشویق به کودک همسری است اما «حقیقت این است که این دستورات و بخش‌نامه‌ها نمی‌تواند برای برنامه‌هایی که دارند، راهگشا باشد، نمی‌تواند کودک‌همسری را افزایش دهد، مگر در همان طبقه ضعیف که نکته اینجاست که ما در مناطق کم‌برخوردار اصلا مدارس بزرگسال نداریم تا دانش‌آموزان دختر متاهل بروند درس بخوانند، پس در مجموع چنین مصوبه‌ای خوب است.»

حذف ممنوعیت تحصیل دختران متاهل در مدارس روزانه؛ تشویق به تحصیل یا کودک‌همسری؟

شهلا کاظمی‌پور، عضو هیئت علمی بازنشسته دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران هم نگاه متفاوتی به این مصوبه دارد:« ممنوعیت تحصیل دختران دانش‌آموز متاهل در مدارس روزانه به این خاطر بود که اصطلاحا می‌گفتند روی بچه‌ها باز می‌شود، ‌یعنی حالا نگاه آموزش و پرورش به این مسائل عوض شده و مثل کشورهای غربی هیچ فرقی بین دانش‌آموز متاهل و دانش‌آموز مجرد نمی‌بیند؟»

او ادامه می‌دهد:«ازدواج‌ها در جمعیت دانش‌آموزی معمولا در خانواده‌های فقیر از لحاظ فرهنگی و اقتصادی رخ می‌دهد،‌ مصوبه جدید می‌تواند پیامدهای مثبتی داشته باشد، از این جهت که خانواده وقتی ببیند که دخترش درهرحال، چه مجرد و چه متاهل امکان تحصیل برایش فراهم خواهد بود، شاید دست از تحمیل ازدواج اجباری به دختران بردارد.»

درواقع این پژوهشگر معتقد است همین که به واسطه ازدواج زودرس،‌امکان تحصیل از دختران گرفته نشود، نکته مهم و رو به رشدی است.

مراقبت‌های جنسی نداریم!

آنچه که در گذشته به عنوان یکی از عوامل محدودیت تحصیل دختران متاهل در مدارس عنوان می‌شد، مطرح کردن مسائل جنسی بود که امکان مطرح کردنش از سوی دانش‌آموز متاهل وجود داشت. حالا با این مصوبه و اجازه تحصیل دانش‌آموزان متاهل این سوال مطرح می‌شود که آیا مطرح کردن مسائل جنسی از سوی این گروه از دانش‌آموزان جای چالش و بررسی ندارد؟

سیمین کاظمی به عنوان پزشک و جامعه‌شناس به این سوال این‌گونه جواب می‌دهد:« هر چند در مدارس آموزش مسائل جنسی به منظور محافظت از دانش آموزان تابو به حساب می آید، ولی وقتی به مساله ازدواج و جمعیت می رسیم، این تابو به کلی فراموش می‌شود و دانش آموزان متآهل در کنار سایر دانش آموزان قرار می گیرند. چنین تصمیماتی نشانه دیگری است از اینکه برای طرفداران افزایش جمعیت، این هدف باید به هر وسیله ای که شده، صرفنظر از پیامدهای منفی اش محقق شود. چنین رویکردی خطرناک است و متخصصان و کارشناسان بارها درباره آن هشدار داده اند ولی جدی گرفته نمی شود.»

محمدرضا نیک‌نژاد، معلم هم چنین مساله‌ای را مطرح می‌کند:« یکی از واکنش‌های منفی خانواده‌ها بخاطر حضور دانش‌آموزان متاهل به این دلیل است والدین نگران مطرح کردن مسائل جنسی هستند.»

حذف ممنوعیت تحصیل دختران متاهل در مدارس روزانه؛ تشویق به تحصیل یا کودک‌همسری؟

او با بیان اینکه آموزش جنسی به دلایل ایدئولوژیک، حساسیت آموزش و پرورش و حتی برخی از خانواده‌ها در مدارس وجود ندارد، ادامه می‌دهد:«اگر آموزش جنسی درست انجام بشود دیگر ترسی از این موضوعات وجود ندارد که دانش‌آموز متاهل در کنار دانش‌آموز مجرد درس بخواند.»

این معلم با هشدار درباره اینکه دانش‌آموزان مسائل و موضوعات جنسی را از گروه همسالان و یا شبکه‌های اجتماعی ممکن است به شکل ناپخته و غلط دریافت کنند، ادامه می‌دهد:« درحالی در مدارس آموزش رسمی و درست درباره مسائل جنسی نداریم که حالا سن آگاهی از این مسائل به دبستان رسیده است.»

نرگس ملک‌زاده هم با تایید این مسائل می‌گوید:« آموزش مراقبت‌های جنسی در مدارس نداریم، مگر خود مدرسه یا معلم احساس وظیفه کند، که این کار هم بدون چالش نیست، چراکه اگر همکاری هم بخواهد دراین‌باره صبحت کند و آموزش دهد ممکن است با اعتراض خانواده‌ها یا حساسیت آموزش و پرورش روبه‌رو شود.»

به گفته او دانش‌آموزان درحالی که مسائل و مراقبت‌های جنسی را از گروه همسالان و شبکه‌های اجتماعی با یک سرچ ساده کسب می‌کنند که در مدارس آموزش درست و هدفمندی در این حوزه نداریم.

بیشتر بخوانید:

دختران دانش‌آموز دچار خشم هستند/ دانش‌آموز متوسطه اول هم به مهاجرت فکر می‌کند/ دهه هشتادی‌ها فرزندان نسلِ معترضان خاموش‌اند

4747

کد خبر 1711424

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 25
  • نظرات در صف انتشار: 1
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۰۹:۰۴ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    دخترای امروزی باید زودتر ازدواج کنند چون که مستعد آسیب های اجتماعی زیادتری نسبت به نسل های قبل هستند
    • IR ۱۱:۴۸ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      132 6
      تو دختر خودتو نه سالگی شوهر بده نسخه واسه دیگران نپیچ
    • DE ۱۲:۰۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      114 6
      نخیر اتفاقا برعکسش حاکم است! دختران تحصیل کنن و روی پای خودشون بیایستن، می تونن در مقابل اجبار و زور خانواده، اطرافیان سر ازدواج و غیره بایستن و خودشون هر وقت احساس کردن که دوست دارن ازدواج کنن، می تونن ازدواج کنن! این جوری پذیرای مسولیت ازدواج شون هم هستند چه خوب چه بد باشه، عقلانیت بیشتری به خرج میدن! حالا برعکسش اگه از سنین کم باشه، انواع و اقسام مشکلات براشون پیش میاد که خواسته خودشون نبوده و همیشه حس عدم رضایت خواهند داشت و نسبت به کسایی که حق انتخاب برای ازدواج داشتن یا تحصیل کردن و تو سن های بالاتر ازدواج کردن حس حسادت یا منفی ای دارند.
    • ناشناس IR ۱۳:۴۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      83 7
      نظرتو برای خودت نگه دار
    • DE ۱۶:۴۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      22 4
      ببینید به کسایی که این شکلی جواب میدن حمله نکنید که خودت بچه ات رو نه سالگی شوهر بده و این حرفا! بچه همین شخصی که نوشته که زودتر ازدواج کنن بهتر هست گناهی نکرده و اگه صحبتی دارید به خودش بگید نه اینکه بگید خودت بچه ات رو ۹ سالگی شوهر بده! اینم خودش مشکل زا هستش
    • سید قدیر غنی زاده زاویه IR ۱۸:۵۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      6 38
      قانون جدید دختران را مجبور به ازدواج نمی کند بلکه می گوید اگر ازدواج کردند حضور در کلاس مانعی ندارد
  • IR ۰۹:۵۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    سلام ،به نظر من اصلا خوب نیست چون دخترایی که شوهر میکنند تو جمع دوستانشون از رابطه های خصوصی داخل اتاقشون برای بچه ها تعریف می کنند که این خودش زمینه فساد وانحراف دخترای دیگه که موقعیت ازدواج روندارند به خاطر سنشون به خطر میندازه،در ضمن من خودم مادرم ودختر دارم وزمانی که خودم محصل بودم ،اول راهنمایی چند تا دوستانم ازدواج کردند حالا به خاطر سن کمشون تعریف می‌کردند روابط خصوصیشون رو بنابراین مخالفم
  • . IR ۱۰:۰۰ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    41 10
    کار از کار گذشت
  • IR ۱۰:۳۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    121 8
    قشنگ داریم برمیگردیم به عهد قجر،تو سن پایین اکثر ازدواج ها یا به اجبار خانواده هاست یا اینکه بر اثر هیجانات زودگذر بچه ها، وقتی سنشون یکمی رفت بالا اون وقت تازه میفهمن چه اشتباهی کردن و جدا میشن، کاش چند نفر با سوادم تو مسیولین کشورمون میگذاشتن حداقل جلوی یه سری از کارهاشونو بگیره
  • IR ۱۱:۱۴ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    102 3
    اگه اون دانش آموز در حین تحصیل حامله شد چی ؟ اصلا عواقب حضور یک دانش آموز متاهل با یک دانش آموز کم سن و مجرد رو در نظر گرفتند ؟
  • IR ۱۳:۰۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    52 4
    همیشه در همه کار ی فکر اندیشه ما عقربه اش منحرف است امروز با این رسانه وگوشیهای هوشمند همه میدانند همه‌چیز را. پس باید ما فرهنگ سازی کنیم که به جای اینکه ما نگران آنها باشیم خودشان نگران خودشان باشند. و به بلوغ فکری برسند که بتوانند را ه درست را انتخاب کنند
  • ناشناس IR ۱۳:۲۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    81 4
    اول طرح فروش خودرو به مادران زیر هیجده سال و حالا این طرح جدید . هدف اینه که به هر ترتیبی جمعیت را زیاد کنند حتی به قیمت بیشتر شده طلاق وفساد در جامعه .
  • IR ۱۴:۰۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    80 6
    خیلی بد هست ازدواج در سن پایین بیشتر علتش فقره که بعد از مدتی به طلاق ختم میشه تو رو خدا دانش اموزان که ازدواج می کنند بین دانش انوزان عادی نباشن خیلی اثر بد دارد
  • IR ۱۴:۱۱ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    63 5
    هیچ مانعی برای تحصیل دختران متاهل نیست . می تونند در مدارس بزرگسال تحصیل کنند . و دانشگاه بروند . لزومی نداره که با دختران مجرد در یک مدرسه باشند .
    • IR ۱۴:۳۳ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      41 5
      احسنت بر شما موافقم
  • معین الرعایا US ۱۴:۵۸ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    22 42
    سیمین کاظمی با بیان اینکه آموزش جنسی به دلایل ایدئولوژیک، حساسیت آموزش و پرورش و حتی برخی از خانواده‌ها در مدارس وجود ندارد، ادامه می‌دهد:«اگر آموزش جنسی درست انجام بشود دیگر ترسی از این موضوعات وجود ندارد که دانش‌آموز متاهل در کنار دانش‌آموز مجرد درس بخواند». خیر مشکل ایدیولوژیک مطرح نیست. مساله اینه که وقتی به یه بچه 12 ساله، مسایل چنسی را آموزش بدهید، نمی توانیم از او بخواهیم که رابطه جنسی را تا 20 سالگی به تاخیر بیندازد. آموزش دیده و ممکنه هوس کنه. در آمریکا در این سن معمولا رابطه جنسی دارن. آیا در ایران مجاز هستن؟ برخی خانواده ها مذهبی هستن و اجازه دوست پسر یا دوست دختر گرفتن را نمیدهند. پس چاره چیست؟ چشم و گوش بچه باز شده و ما هم نمیتوانیم بهش بگیم 8 سال صبر کن. پس چاره کار ازدواج است. وقتی هم ازدواج میکنن، همین خانم کارشناس میاد با خبرنگار خبرآنلاین مصاحبه میکنه و به کودک همسری حمله میکنه. پس لطفا موضوع را ایدیولوژیک نکنید. شما راهکارهایی ارایه میدهید که خودتان هم حاضر به پذیرش تبعات آن نیستید. شما قول بده به کودک همسری انتقاد نکنی تا ما هم با آموزش جنسی در مدارس موافقت کنیم
    • IR ۱۵:۲۴ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      52 10
      تراوشات یک ذهن مریض جنسی
    • IR ۱۵:۳۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      47 10
      منحرف جنسی...
    • DE ۱۶:۴۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
      11 15
      معین جان خودت طرح سوال کردی و جوابشم دادی در مورد این موضوع تو غرب، بعد تو ایران اومدی صورت سوال رو پاک کردی چرا؟ خانواده ها باید یه کم درک و فهم شون رو بالاتر بیارن و اجازه بدن بچه هاشون ازادی بیشتری داشته باشن و دوستی با جنس مخالف رو اوکی بشن و جای اینکه بچه هاشون رو تهدید کنن یا هر اجبار دیگه ای، می تونن حمایت کنن و اتفاقا با اون دوست پسر یا دختر اون بچه شون از نزدیک تر اشنا بشن و خودشون در جریان باشند! این جوری هم بچه ها به پدر و مادرهاشون اعتماد بیشتری می کنن هم طرف مقابل اون بچه شون هم متوجه میشه که اگه دنبال رابطه سالمی هست، موندگار می تونه باشه اگه ادم بیخودی باشه خانواده طرف مقابلش متوجه میشن و جلوگیری میکنن! بعدشم شما قدیم رو نبینید و بهش استناد نکنید که قبلا این جوری نبود و اینا. درسته این جوری نبود ولی نبودنش به خاطر فهم نبوده دقیقا برعکسش به خاطر نفهمی ( منظورم نداستن هست معنی مثبت منظورمه ) خانم ها که به حق و حقوقشون اگاه نبودن و مطیع شوهرشون بودن و به طبع بچه شون هم هیچ وقت نمی تونست فرصت اگاهی و دانستن رو داشته باشه این شکلی ادامه پیدا کرده. اما الان وضعیت تغییر کرده!
  • NL ۱۶:۱۱ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    36 4
    اصلا حالا کدوم دختر در دوران دبیرستان می تونه ازدواج کنه ؟ با کدوم پول ؟ اجاره خانه چند میلیونی رو چکار می کنند ؟ با کدام وسایل خانه ؟ یک کتری قوری قیمت می کنی می گن دو میلیون تومن . من خودم با وجود اینکه شغل داشتم و کار می کردم به زور و فلاکت در ۳۶ سالگی ازدواج کردم و تا سن تقریبا ۵۰ سالگی مستاجر بودم .
  • IR ۱۷:۳۹ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    26 4
    من خودم نتیچه یک تفکر اشتباهم کودک همسرم درسم خیلی خوب ولی ... بعد از ازدواج نتونستم ادامه تحصیل بدم من به هیچ کدوم از رویاهام نرسیدم به خاطر اخراج از مدرسه
  • سید قدیر غنی زاده زاویه IR ۱۸:۴۶ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    11 34
    امروزه دانش آموزان کشور از طریق انتر نت به چیزهایی مفاسد اخلاقی دست رسی دارند که متاهلین بی چاره اصلا در خواب هم ندیده اند حضور دانش آموزان متاهل در کلاس ها موجب تقویت متانت خواهد شد
  • IR ۲۲:۴۶ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
    0 1
    1-تحصیل برای دانش آموزان متاهل اجباری نیست.. 2-اگربخان درس بخونن اصلاوابداقاطی بچهای مجردنبایدبشن بلکه بایدمدارس جدایاشیفت کاملا مجزاداشته باشن(قرارنیست شرح وتفسیرروابط زناشویی وفرزنداوری وخونه داریشونوبیان مدرسه عادی واسه مجردهاتعریف کنن ). 3-مسئولین مابه اندازه کافی امکانات ومنابع دارن که عدالت اموزشی روبرای گروه متاهل وگروه مجرداجراکنن البته اگردست ازدخالتهای بیجاشون درامورات کشورهای دیگران بردارن که کارکاملابی فایده ای هست.
  • ناشناس IR ۰۱:۵۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۶
    0 0
    به لحاظ علمی واینهمه تحقیقات وتجربیات افرادی که در کودکی ازدواج کردند باید بپذیریم که در کودکی متاهل شدن عواقب وخیمی دارد و اینکه اینها را باب کردندفقط برای مردم ولی دختران خودشان در کشورهای دیگر دارند تحصیل می کنند .فریب نخورید.ببینید دختران افغان درس بگیرید.مااز دوره علمی ردشدیم ببینید دنیا به چه سمتی رفته است.
  • نگار NL ۰۴:۱۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۰۶
    1 0
    به نظر من یک گام به جلو برای رفع تبعیض است. کاملا بی منطق و غیر قانونی و ناعادلانه بود که دختران در سن تحصیل از مدرسه عادی محروم شوند. این دختران معمولا از خانواده های کم برخوردار یا با مشکلات زمینه ای مثل خشونت خانگی یا مواد مخدر هستند که مدرسه رفتن به آن ها هم امکان پیشرفت در آینده و هم یک خانه امن هست که در مواقعی اولیای مدرسه می توانند کمک حال این دختران باشند. در اروپا هم که نوجوانان می توانند با تایید دادگاه و والدین ازدواج کنند از تحصیل در مدارس عادی روزانه محروم نمی شوند.