با توجه به اهمیت ثبت شرکت دانش بنیان، کسانی که سر رشته ای از این حوزه دارند و می دانند که چه اما و اگرهایی در این حوزه مطرح است، باید برای شفاف سازی، ابهام زدایی و جلوگیری از پراکندگی اطلاعات غلط تلاش کنند. این همان کاری است که تلاش کرده ایم در این مطلب انجام دهیم و خوانندگان گرامی را با مراحلی که یک شرکت می تواند در پروسه ی آن قرار بگیرد آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
اهمیت دانش بنیان ها
از تعریف دانش بنیان کاملاً مشخص است چرا این ساختار در ایران مورد توجه قرار گرفته است. این اقتصاد، اهرمی برای رشد و توسعه با هزینه اندک است. استارتاپ ها و مجموعه های کوچکتر که از فارغ التحصیلان ماهر و نخبه دانشگاهی استفاده می کنند، تحت قواعد این چهارچوب به کمک صنایع بزرگتر می آیند. از آنجایی که علم و دانش در این حوزه اهمیت دارد، هر چه یک تیم دانش بیشتری داشته باشد یا بهتر بتواند دانش موجود خود را به کار گیرد، موفق تر خواهد بود. پس مزیت دیگر این فضا، التزام شایسته سالاری از طریق کسب نتیجه بهینه است. این مورد در ساختارهای سنتی که به زحمت تغییر را می پذیرند، می تواند موثر باشد.
شرکتی که متقاضی دریافت این تأییدیه است باید طی چند مرحله نسبت به ثبت شرکت دانش بنیان اقدام کند. در واقع هیچ مجموعه ای از بدو تأسیس، دانش بنیان نخواهد بود. بلکه باید پس از اتمام مراحل ثبت و راه اندازی شرکت، برای دریافت گواهی از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اقدام کند و از این طریق به یک مجموعه تحت این نام تبدیل شود.
گام اول: بررسی شروط اولیه
شرایط ثبت شرکت های دانش بنیان شامل مجموعه ای از شرایط است که باید ابتدا شرکت آنها را داشته باشد تا بتوان پتانسیل شرکت برای دریافت تأییدیه را مشخص نمود. اولین نکته ای که باید در نظر گرفت این است که شرکت های دولتی یا مجموعه هایی که مستقیماً تحت مالکیت دولت قرار دارند، نمی توانند برای دریافت گواهی اقدام کنند. این امر به خاطر خارج کردن این مجموعه ها از دور رقابت با شرکت های خصوصی در نظر گرفته شده است و در خصوص آن نیز جدیت فراوانی به خرج داده می شود. از طرف دیگر، باید بدانید که محصول یا خدمت ارائه شده توسط مجموعه، برای ارزیابی در اولویت قرار می گیرد و شرایط شرکت در اولویت های بعدی است.
محصول در درجه اول باید در محل شرکت طراحی شده و توسعه یافته باشد، حداقل یک نمونه اولیه از آن در دسترس باشد و نسبت به میانگین فناوری حوزه فعالیت خود سطح بالاتری داشته باشد. برای مثال، تولید فرش اگرچه برای کشور سودآور است و حوزه صنعتی بزرگی را شامل می شود، اما اکثر تولیدکنندگان بزرگ این محصول از فناوری مشابهی برای تولیدات خود بهره می برند. در عین حال در حوزه تجهیزات پزشکی شاید هر شرکتی قادر نباشد دستگاه MRI تولید کند، بنابراین تولید آن شما را از نظر سطح فناوری در سطح بالاتری قرار می دهد. متقاضی می تواند قبل از اقدام برای دریافت تأییدیه از این طریق، ابتدا بررسی کند که آیا محصولش شرایط اولیه دریافت گواهی را دارد یا خیر؟
اگر شرایط اولیه اثبات شود، حالا زمان تطبیق دادن محصول با فهرست محصولات رسیده است.
گام دوم: تطبیق محصول با فهرست محصولات
طبق نظر دبیرخانه کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکتها و ویرایش هشتم فهرست کالاها و محصولات دانش بنیان، هفت دسته مجزا برای محصولات مستعد دریافت گواهی دانش بنیان در نظر گرفته شده است. در این مرحله، مجموعه باید بررسی کند که آیا محصول آن بر این اساس می تواند در یکی از دسته های تعیین شده قرار گیرد یا خیر. دسته بندی های فهرست عبارتند از:
- کشاورزی، فناوری زیستی و صنایع غذایی: شامل تمامی محصولاتی که در حوزه مواد اولیه و فرمولاسیون غذایی، تولیدات گیاهی پیشرفته، تولیدات و مواد پیشرفته حوزه دام و طیور و حوزه میکروارگانیسم ها دسته بندی می شوند.
- دارو و فرآورده های پیشرفته حوزه تشخیص و درمان: این حوزه به انواع مواد و داروهای گیاهی و شیمیایی، فرمولاسیون پیشرفته دارویی و آرایشی بهداشتی، خدمات زیستی و مواد اولیه سنتتیک دارویی و مکمل می پردازد.
- مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری های شیمیایی: انواع پلیمرها، کامپوزیت ها، مواد نانو، سرامیک های پیشرفته، چسب، روغن و گریس صنعتی و انواع مواد حاصل از فرایندهای پالایش و پتروشیمی در این دسته قرار می گیرند. بخش عمده مواد پیشرفته صنایع نفت و گاز (چه به عنوان سیالات و چه به عنوان افزودنی ها و مواد نوین پتروشیمی) در این دسته قرار می گیرند.
- ماشین آلات و تجهیزات پیشرفت: تجهیزات ساخت و توسعه مواد پیشرفته، ماشین آلات دوار، ماشین آلات صنایع نفت و گاز، تجهیزات هسته ای، تجهیزات و سازه های هوافضا، تجهیزات حوزه انرژی های تجدید پذیر، شبیه سازهای پیشرفته، سامانه های هیدرولیکی و پنوماتیکی و تجهیزات کنترل کیفی بخشی از محصولاتی هستند که به نمایندگی از صنایع مختلف در این دسته بندی جای می گیرند.
- ملزومات و تجهیزات پزشکی: ملزومات پزشکی شامل انواع تجهیزات پزشکی، دندان پزشکی، آزمایشگاهی و بیمارستانی است که به صورت صنعتی تولید می شوند و نیازمند دسته بندی جداگانه ای در مقایسه با انواع داروها هستند.
- سخت افزارهای برق و الکترونیک، لیزر و فوتونیک: نکته اساسی در این دسته بندی، اهمیت عبارت سخت افزار است. این دسته بندی شامل انواع مدارهای الکترونیکی، تجهیزات توزیع و انتقال برق، ماشین های الکتریکی، تجهیزات ابزار دقیق، سامانه های کنترل و اتوماسیون صنعتی، انواع تجهیزات لیزری و فوتونیک و ادوات الکترونیک قدرت است.
- فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم افزارهای رایانه ای: شامل برنامه های کاربردی، انواع پلتفرم ها، انواع زیرساخت ها، انواع ساختارهای امنیت فضای تبادل اطلاعات و صنعت انیمیشن و بازی های ویدیویی.
گام سوم: ثبت نام در سامانه
ثبت نام در این سامانه تنها با شماره ملی ثبت شده برای شرکت امکان پذیر خواهد بود و پس از آن می توانید در کارتابلی که از این طریق در اختیارتان قرار می گیرد، اطلاعات اولیه محصول را بارگذاری کنید. بررسی اطلاعات توسط معاونت، یک هفته تا ده روز طول می کشد و در صورتی که اطلاعات شما تأیید شود، وارد فرآیند ارزیابی می شوید.
گام چهارم: از سر گذراندن ارزیابی
طی فرآیند ارزیابی، کارشناسان معاونت علمی به بررسی محصول یا خدمت می پردازند و بسته به حوزه فعالیت، آن را با معیارهای مد نظر این نهاد، تطبیق می دهند. شرکت های متقاضی می توانند با کارشناسان از طریق تلفن، به صورت آنلاین یا حضوری ارتباط داشته باشند .طی مدتی که بازرس منتخب با شما در ارتباط است، می توانید محصول خود را به او معرفی کرده و برتری های فناوری و طراحی آن را اثبات کنید. در صورتی که گزارش ارزیابی مثبت باشد، معاونت علمی تصمیم می گیرد که چه نوع گواهی دانش بنیانی برای شما صادر شود و به این ترتیب شرکت شما به عنوان شرکت دانش بنیان شناخته می شود.
نظر شما