چین، بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در بخش صادرات و دومین شریک بزرگ در بخش واردات، در دوره تحریم‌های ظالمانه غرب بوده است. در یکی دو سال اخیر نیز با وجود تحریم‌های گسترده آمریکا و غرب، واردات نفت چین از ایران افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد.
در دولت سابق نسبت به روابط راهبردی با چین، کوتاهی و بی‌مهری‌هایی صورت گرفت که موجب شد روابط از سطح راهبردی به سطح معاملات اقتصادی (بیشتر نفتی) تنازل پیدا کند و زیرساخت‌های لازم برای گسترش روابط از جمله با سرمایه‌گذاری چندده میلیارد دلاری چین فراهم نشود. این جمله تلخ از آقای ظریف است که در آخرین گزارش به مجلس تصریح کرد: «اگر با خوش‌خیالی، دوستان دوران تحریم را نرنجانده بودیم، دوستان‌مان سرخورده نمی‌شدند و در دوران سختی، حمایت‌مان می‌کردند»!!
با این وجود در جریان سفر اخیر آقای رئیسی به چین، قراردادهایی بالغ بر ۳/۵ میلیارد دلار امضا شده و پیش‌بینی شده که برخی تدارکات زیرساختی، به افزایش تعاملات دو کشور منتهی شود.
در میان نشریات غربگرا، روزنامه آرمان یکی از نشریاتی بود که با تردید و تشکیک درباره سفر آقای رئیسی به چین نوشت: چین فاقد بسیاری از تکنولوژی‌های موردنیاز نفت، پتروشیمی و پالایشگاهی است و با توجه به تحریم‌ها، امیدی به قرارداد با صاحبان تکنولوژی روز دنیا (کشورهای اروپایی و آمریکا) نیست. به نظر کارشناسان، این سفر، دستاورد اقتصادی نداشت و بیشتر جنبه سیاسی داشت. رئیسی در حالی به پکن سفر کرده که توافق ۲۵ ساله میان ایران و چین در بلاتکلیفی به سر می‌برد.
این روزنامه در تحلیل دیگری و برخلاف فضاسازی‌های قبلی علیه توافق ۲۵ ساله نوشت: میان شعارهایی که تا حالا حول محور شرق انجام شده و آن تفاهم‌نامه ۲۵ ساله که امضا شده با سرمایه‌گذاری عملی که انجام شده، فاصله هست به عبارت دیگر شکافی است که اگر در این سفر یا در این دولت پر نشود، کم‌کم این موضوع مطرح می‌شود که آن تفاهم‌نامه ۲۵ ساله روی کاغذ مانده است. چون در این سفر یک تفاهم‌نامه وجود دارد، دستور کار و راهبرد مطلوبی برای جذب سرمایه در کشور در صنایع مختلف از جمله صنعت نفت و گاز و سایر زیرساخت‌هاست. به یاد داریم که آقای لاریجانی مسئول پیگیری این تفاهم بود و بعد از استقرار دولت سیزدهم آقای لاریجانی از این مسئله فاصله گرفت.
روزنامه سازندگی هم که از نشریات هوچی علیه مسئله همکاری ۲۵ ساله بوده، حال تحلیلی با عنوان «رویای شیرین» منتشر کرده و پیشرفت گسترده در ادامه گسترش روابط با کشورها از جمله چین را بلندپروازانه و غیرواقعی توصیف نمود.
در همین حال و در حالی که سطح مبادلات تجاری چین به بالای۲۰ میلیارد دلار در سال رسیده، عبدالرضا فرجی‌راد (دیپلمات سابق اصلاح‌طلبان) در روزنامه آرمان نوشت: شنیده‌ها از آن خبر می‌دهد که در این سفر ۲۰ توافق بین ایران و چین منعقد شده است. این توافقات خوب است به شرط اینکه ایران مسئله اف‌ای‌تی‌اف را حل کند و سیستم بانکی ایران به سیستم بانکی جهان وصل شود و پول‌های ایران در سیستم بانکی به گردش درآید و دلار به راحتی بتواند وارد سیستم بانکی ایران شود.
نظر شما