توماس فریدمن
هیچ گاه تا این اندازه نگران فردای رژیم اسرائیل نبودم. تمام استوانه های امنیت اسرائیل در حال لرزش است: از صلح با مصر تا ثبات در سوریه ، از دوستی با ترکیه تا مودت با اردنی ها همه و همه در معرض خطر قرار گرفته است. چاشنی این مساله هم وجود بی عرضه ترین دولت در تاریخ سیاسی رژیم اسرائیل و نالایق ترین آنها از منظر استراتژیک است. همین مسائل است که دست در دست هم رژیم اسرائیل را در معرض خطر جدی قرار داده است.
همین سیاست های نادرست اسرائیل است که امریکا را هم از دست اسرائیل خسته کرده اما لابی قدرتمند صهیونیست ها در سیاست داخلی امریکا، این کشور را تبدیل به گروگان سیاسی کرده است. امریکا باز در فصل انتخابات قرار گرفته و همین مساله می تواند منجر به حمایت واشنگتن از تل آویو در شورای امنیت و در مصاف با فلسطینی ها شود. حتی در شرایطی که امریکایی ها مطمئن باشند سیاست های تل آویو در راستای منافع آنها نیست باز هم چاره ای نخواهند داشت جز ایستادن در کنار تل آویو در شورای امنیت.
بی شک اسرائیل مقصر سقوط حاکمیت حسنی مبارک در مصر نیست و یا تلاش های ترکیه برای تبدیل شدن به رهبری منطقه ای هم ماجرایی نبوده است که بتوان اسرائیل را مقصر آن دانست. حتی نمی توان اسرائیل را مقصر اختلاف میان فلسطینی های ساکن در کرانه باختری و نوار غزه هم دانست. در مقام تقسیم تقصیر،نتانیاهو به دلیل ناتوانی در اتخاذ استراتژی که بتواند منافع اسرائیل را هم سو با این تغییرات حفظ کند، مورد شماتت قرار خواهد گرفت.
البته می توانیم ادعا کنیم که نتانیاهو هم استراتژی خاص خود را دارد: نشستن و دست روی دست گذاشتن در مقابل تلاش فلسطینی ها و یا سکوت کردن در قبال ترکیه. وادادن تمامی امور و البته تن دادن به ایدئولوژی هایی که خاص آویگدور لیبرمن وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی به عنوان دست راست ترین چهره حاضر در کابینه است. اسرائیل بارها و بارها از امریکا می خواهد که به برنامه هسته ای ایران که ان را تهدیدی برای امنیت خود می داند پایان دهد. در مقابل امریکایی ها حتی حق ندارند درخواست متوقف شدن شهرک سازی ها را هم مطرح کنند. لابی اسرائیل حتی با جمهوری خواهان حاضر در کنگره هم زد و بندی جدی به راه می اندازد و به کمک آنها چهل و چهارمین رئیس جمهوری امریکا را در کنگره دوره می کند و وی را رهبری امریکایی اما ضد اسرائیلی ها نشان می دهد. بی بی لابی صهیونیست ها را وادار می کند که هر فردی در دولت و یا کنگره را که بی بی را متهم به اشتباه های استراتژیک می کند مورد سرزنش و شماتت قرار دهد. با این اوصاف هنوز هم اصرار دارید بی بی را فردی عاری از استراتژی بدانید؟
تلاش های امریکا برای به حداقل رساندن میزان اختلاف های اسرائیل با همسایگان ،هفته گذشته بر باد رفت. اخراج سفیر تل آویو از آنکارا، فرار همکار وی از سفارتخانه اش در قاهره و تخلیه سفارتخانه اسرائیل در عمان همه و همه دلیلی بر این ادعا است. ستون نویس روزنامه اسرائیلی هاآرتص در این خصوص نوشت: منطقه اسرائیل را پس زده است. اسرائیلی که هر روز بر تعداد حصارها و دیوارهای دورتادور خود افزوده است. اسرائیلی که سکان رهبری آن را مردانی برعهده دارند که در برابر هرگونه تغییری مقاومت می کنند و اصلاحات را در هیچ قالبی نمی پذیرند. نتانیاهو در طوفان حوادث در منطقه منفعل برخورد کرد و فرصت را برای ایرادگیری رقبا مهیا نمود.
با تمام این تفاسیر امروز چه کاری از دست اسرائیل برمی آید؟ فلسطینی که از پنج سال پیش تاکنون نهادهای مدنی و سیاسی را برای خود دست و پا کرده است سرانجام به اینجا رسیده است که می گوید: ساخت کشور فلسطین نباید معطل شهرک سازی های اسرائیل و یا مراحل گام به گام دیگر شود. ما باید خود به اشغال فلسطین پایان دهیم. می توانیم با مراجعه به سازمان ملل به کشوری بر اساس مرزهای 1967 برسیم.
به محض مشخص شدن این موضع اسرائیل دو راهکار پیش روی خود داشت: یا طرح صلح خود را روی میز بگذارد و یا با تلاش در شورای امنیت به گونه ای برخورد کند که هم حق اسرائیلی ها لحاظ شود و هم مطالبه فلسطینی ها جامه عمل بپوشد.
بی بی هیچ کدام از این دو گزینه را از روی میز برنداشت. همین تعلل باعث شد تا امریکا امروز بر سر دو راهی قرار بگیرد. اگر اسرائیل اندکی از خود پویایی نشان می داد هزینه امروز محول شده بر گردن امریکا رای وتو نبود. این وتو می تواند در جهان عرب امروز بسیار گران تمام شود.
در خصوص مساله ترکیه ، مشاوران اوباما در کاخ سفید و وکلای نتانیاهو در تل آویو تمام دو ماه گذشته را صرف بحث و تبادل نظر برای برون برد پرونده میان آنکارا و تل آویو از تنش کرده اند. تنشی که در حادثه ای در ماه می 2010 ریشه دارد. اسرائیلی ها نه صلح جوی ترک سوار بر کشتی مرمره که راهی ماموریتی انسان دوستانه برای آزادی غزه شده بود را به ضرب گلوله کشتند. ترکیه هم خواهان عذرخواهی رسمی اسرائیل است.بر اساس خبرهای محرمانه رسیده اسرائیلی ها و ترک ها توافق کرده اند که تل اویو در متن عذرخواهی خود عبارت اشتباه های عملیاتی را قید کند و ترکیه هم شکایت قانونی نکند. بی بی اما به توصیه های مشاوران خود گوش نمی دهد و از بیم خدشه دار شدن غرور خود و یا ترس از انتقادهای لیبرمن از خیر عذرخواهی می گذرد.در ادامه داستان هم ترکیه سفیر اسرائیل را اخراج می کند.
در مصر هم آرامشی که اسرائیل سالها تجربه کرده بود رخت بربسته است. دولت جدید در مصر هم باید به فشارهای بیشتر بر اسرائیل تن دهد. اعمال برخی از این فشارها اجتناب ناپذیر است. اما آیا اسرائیل نمی توانست با ارائه نقشه صلحی جامع مانع از ادامه این تنش ها شود؟
اسرائیل امروز برای خود دوستی باقی نگذاشته است. رهبران این رژیم می توانند همچنان به جنگیدن با همه ادامه دهند. اما در جبهه مقابل هم می تواند طرح صلحی را روی میز بگذارد که به چشم میانه روهای اسرائیلی هم منطقی بیاید. این مساله می تواند به کاهش انزوای اسرائیل منجر شود. متاسفانه اسرائیل امروز رهبر و یا سیاستمداری ندارد که بتواند سکاندار اجرای اینچنین دیپلماسی پویایی شود. می توانیم امیدوار باشیم که مردم در تل آویو هر چه زودتر متوجه این خطر شده و مانع از انزوای بیشتر خود در عرصه منطقه ای و بین المللی شوند.
نیویورک تایمز 17 سپتامبر / ترجمه : سارا معصومی
5151
نظر شما