شبانه گریخت!

من تاکنون آقای خاوری را ندیده ام و نمی شناسم . مقام قضایی مرتبط هم نیستم که بخواهم حکم صادر کنم که‌ آیا مدیرعامل بانک ملی متهم ردیف اول است یا خیر ؟ و آیا وی عامل اصلی بوده یا خیر؟ ( می دانیم ‌عامل با متهم فرق می کند ) پس انگیزه این یادداشت دفاع از وی نیست بلکه واکاوی یک آسیب رسانه ای است.

فرض را بر این می گذاریم این سفر از قبل در برنامه آقای خاوری نبوده است و باز هم فرض می گیریم قصد بازگشت ندارد (چه با هدف فرار و چه مهاجرت دائمی) و باز هم فرض می گیریم فرار بوده است - که هر سه فرض در جای خود ، محل مناقشه اند - اما تاکید من روی بخش دیگری از آن تیتر است: «شبانه گریختن » که در دل خود نوعی القاء مضاعف دارد . می دانیم پرواز های مستقیم تهران به مقصد لندن ، نیمه شب هاست پس عملا تاکید بر شبانه گریختن اصولا بی معناست ، مگر آن که خواسته باشیم با جنگ روانی و بازی با افکار عمومی ، گریختن را (و به تبع آن : عامل اصلی بودن را) خوب به او بچسبانیم .
با این تیترهایی که ما رسانه ها در دو – سه روز گذشته درباره مدیرعامل بانک ملی نوشتیم حتی اگر قصد بازگشت داشت هرگز بر نمی گردد و به دعوت و خیرخواهی دوستان و خواهش و امان نامه نیز وقعی نمی نهد (این روشی است که افراطیون سیاسی بلدند که چگونه قربانی را در مسیر برگشت ناپذیر بیندازند و به همین دلیل می گویم این تیتر رسانه ها به تحریک یا القای حوزه ای غیر از رسانه و در منافعی غیر از رسانه و مردم رخ داده است).
در شرایطی که سیستم بانکی ما به دلیل تحریم های قدرت های جهانی تاحدی زمینگیر شده است آیا تبلیغ این موضوع که «دزد» و «بی اعتبار» هم هست ناخواسته کمک به اهداف دشمنان کشور نیست ؟ همان اندک بانک هایی که هرچند با گرفتن کارمزد ویژه ،‌ حاضر به مبادلات بانکی با کشورمان شده اند با شنیدن این حرفها (حتی در حد شایعه) پا پس می کشیدند زیرا آنها معمولا بانک های بزرگ و مهمی هم نیستند و نگران سرمایه خودند ، حتی اگر بانک مهمی هم باشند می ترسند . حتما شنیده اید که سرمایه ، ترسوترین موجود عالم است .
این روزها ، هیجان رسانه و به تبع آن هیجان آفرینی آنها از حد مجاز فراتر رفته است . بله ، چیزی شنیده ایم به نام وظیفه رسانه در پیگیری مطالبات مردم و ایفای نقش نظارتی ، و از سر حسن نیت کارهایی می کنیم اما چون به لوازم آن مجهز نیستیم نقض غرض می شود . این لوازم عبارتند از : دانش عمیق نسبت به موضوع ، دقت و پرهیز از هیجان ، ‌همه جانبه نگری ، توجه به سلسله مراتب منافع ملی و ناخواسته بازیچه این و آن جریان سیاسی یا رقیب اقتصادی قرار نگرفتن (لطفا این آخری را با تامل بخوانید )
این که ما در رسانه بدمیم که «قاتل فلانی باید ظرف 24 ساعت اعدام شود» تحت فشار قرار دادن عدلیه است بدون توجه به زمان دار بودن مراحل یک پرونده ( بازپرسی ، دادگاه بدوی، تجدید نظر ، اعاده دادرسی ، دیوان عالی و ... ) که مطابق قانون ، امکان دور زدن آن وجود ندارد . بدون دانش قضایی بر پرونده ای نام اختلاس بگذاریم و از آنجا که خود را نماینده افکار عمومی معرفی کرده ایم عملا دستگاه قضا را زیر فشار قرار دهیم که تو نیز باید همین نام را بر پرونده بگذاری و مطابق انتظار من رای بدهی. برای یک پرونده عدد بزرگ بگذاریم تا فردا قوه قضاییه حتی اگر در بررسی های خود به عددی کمتر رسید جرات اعلام رقمی کمتر را نداشته باشد یا اگر هم جرات کند افکار عمومی ،‌ نظام را به خوردن و بردن متهم کنند و بی اعتمادی ترویج شود .
آیا ما که از آن قهرمان زیبایی اندام، یک قدیس ساختیم واقعا پرونده همان بود که ما نوشتیم و نشان دادیم ؟ آیا ماجرای کاشمر که ما هفته ها بر آن دمیدیم و حس نا امنی را ترویج کردیم که در سایه آن ، تسویه حساب های سیاسی هم رخ داد واقعا" همان بود که ما نوشتیم ؟ قضات این دو پرونده که تمام مستندات را دیده اند نیز حرفهای ما را می گویند ؟
قبول دارم که کارکرد نظارتی رسانه ، استیفای حقوق مردم را سبب می شود اما مجهز نبودن به لوازمی که ذکر شد سرمایه اجتماعی را به تاراج می دهد . چند روزی است «زالوصفت» گیری مد شده است و اگر تدبیری نشود این موج لااقل تا انتخابات مجلس می رود زیرا ظرفیت سیاسی خوبی هم دارد . مراقب باشیم کارآفرینان ،‌ تولید کنندگان ثروت ‌، دستگاه های برنامه ریز و مجری اقتصادی رانتارانیم . اقتصاد زیر ضربه تحریم های جهانی شکننده تر از آن است که این بی اعتمادی داخلی را نیز تاب آورد .