صنعت ایران در حالی خود را در یازدهمین نمایشگاه تهران به نظاره می‌نشیند که شرایطی کاملا تازه را تجربه می‌کند. ادغام با تجارت با هدف چابکی و بهره‌گیری کمتر از یارانه‌ها به قصد افزایش بهره‌وری از جمله عواملی است که حال و هوای صنعت را متفاوت از گذشته کرده است. علاوه بر این فرمان جهاد در حوزه اقتصاد نیز دفاع از دستاوردهای پیشین و حفظ روند روبه رشد را تکلیف کرده است.
در چنین شرایطی می‌توان گفت که دهه 90، سال‌هایی است که ایران پس از واردات‌محوری، سپس جایگزینی واردات و در ادامه تلاش برای خودکفایی، باید در جهت کسب سهم مناسب از بازار، معطوف به آن سوی مرزهای خود شود.
بیراه نیست اگر با این نظریه موافقت کنیم که یافتن بازار و مشتری دغدغه اصلی روزهای پیشروی همه بنگاه‌های اقتصادی و به تبع آن صنعت ایران به ویژه در برخی رشته‌هاست. این برخی رشته‌ها شامل بخش‌هایی از صنعت و معدن ایران می‌شود که تولید خود را به نیاز داخلی نزدیک کرده‌اند و برای ادامه حیات و امکان توسعه ملزم به فتح بازارهای بین‌المللی هستند. چنین رویکردی در آینده‌ای نه چندان دور یگانه مسیر حرکت همه بخش‌های تولید خواهد شد و چه بهتر که آنان امروز به فکر آن روز باشند.
دست یافتن به بازارهای جهانی چه امروز، چه فردا مولفه‌هایی را نیازمند است که عرصه تولید ایران به حد کفایت باید از آنها برخوردار شود. رقابت‌پذیری آنگاه که باید در آوردگاهی بین‌المللی رونمایی شود، دستاوردی سخت‌تر خواهد بود. عادتی ناپسند با خاستگاهی نامعلوم در صنعت ایران ماندگار شده که براساس آن بازار کالا را پس از تولید آن جستجو می‌کنند. رویه‌ای که در دنیای رقابت منسوخ شده و بنگاهها تلاش می‌کنند تا پس از شناخت درست نیاز مشتری، در جهت رضایت وی، تولید خود را سازماندهی کنند و مرتبا از بازار بازخورد بگیرند.
مطالبه امروز مصرف‌کننده در داخل و خارج از مرزهای ایران کیفیت بالا و بهای پایین است و این مطالبه، تولیدکننده ایرانی را وادار می‌کند در اندیشه طرحی نو در استراتژی‌های خود باشد. امروز به جرات می‌توان گفت آن استراتژی مقبول و کاربردی است که حضور در بازارهای جهانی با در نظر گرفتن ارزش افزوده بالاتر را هدف قرار داده باشد.
خام‌فروشی شیوه‌ای است که شمار مشتریان آن زیاد است اما این رویکرد ارزش افزوده را به آن سوی مرزها می‌برد و بیکاری میراث شوم آن برای ایرانیان است. آنگونه که چندی پیش وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز اذعان کرد یگانه راه دست یافتن به فضای مطلوب در عرصه تولید و تجارت ایران تحقیق و توسعه است. تحقیق و توسعه‌ای که از حالت فراگیر و فانتزی حاضر خارج شده و با شیوه‌ای گزینشی مطالبه بازارهای هدف را شناسایی کرده و به صنتعگر ایرانی منتقل کند و البته صنعت نیز باید به آن درجه از بلوغ رسیده باشد که آن مطالبه‌ها را پیش از تغییر اجابت کند.
تولید و تجارت ایران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند به دست آوردن مولفه‌های رقابت‌پذیری در بازارهای بین‌المللی است و کیست که نداند این راه چه دشوار است؟
البته بخشی از این راه پیموده شده و شاهد این ادعا نیز رشد چشمگیر صادرات غیرنفتی در طی سالهای اخیر و سهم قابل توجه بخش صنعت و معدن از این میزان است. این، یعنی حرکت صنعت و معدن کشور از درون‌گرایی به بخش برون‌گرا و صادرات محور و از همین رو است که برای سال جاری هدفگذاری صادرات غیرنفتی 45 میلیارد دلاری در نظر گرفته شد و برای صادرات صنعتی و معدنی کشور نیز میزان 17.5 میلیارد دلار تعیین گردید.
ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بخش صنعت و معدن کشور بسیار بالاست که نمونه‌ای از آن در یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت تهران به نمایش گذاشته شده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت اولویت‌های اصلی خود را بر تکمیل پروژه‌های نیمه تمام، استفاده حداکثری از ظرفیت‌های ایجادشده و کمک به بازاررسانی و صادرات محصولات کیفی و با ارزش افزوده این بخش قرار داده که امید است با همت و کار مضاعف تولیدکنندگان و صادرکنندگان، اهداف پیش‌بینی شده در این بخش محقق گردد و صنعت ایران بر بلندی صنعت جهان بدرخشد.
* سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت
/39/39
نظر شما