به گزارش «مبلغ»- غزل زیر از مولوی ترجمان حدیث امام حسین(ع) است که در شب عاشورا به یاران خود فرمودند: «الناس عبید الهواء و الهواء عبیدهم. ینور عقولکم به تلاوت القرآن و قلوبکم به حلاوت الذکر»
بده آن باده جانی که چنانیم همه / که می از جام و سر از پای ندانیم همه
همه در بند هوایند و هوا بنده ماست / که برون رفته از دور زمانیم همه
کاسه عقل پر از علم و بصر باید کرد / زآنکه عقلیم و بصر، پرده درآنیم همه
دکتر غلامحسین دینانی، فیلسوف و اندیشمند بزرگ معاصر، در تفسیر این حدیث و شعر مولوی بیان کردند: انسان، هم میتواند بر هواهای خود حاکم باشد و هم میتواند عبد و برده هواهای خود باشد. این نکته ظریفی است که هگل، فیلسوف معروف آلمانی در سخنان خود در مورد خدایگان بنده به آن اشاره دارد. وی در بیان تمثیلی از این سخن به ماجرای فرد عارف و تهیدستی که به نزد یک پادشاه بزرگ رفته بود اشاره کرد که در دیدار با پادشاه گفته بود که من حاکم و پادشاه هستم و تو بنده و رعیت هستی! این عارف بعد از تعجب و پرسش پادشاه، در مورد حکمت این سخن میگوید: هواهای نفسانی تو بر تو غلبه دارد که تو را به هر سمتی که بخواهد میکشاند ولی من بر هواهای خود حاکم هستم و پادشاهی میکنم!
استاد دینانی در ادامه سخن خود گفت که انسان توانایی این را دارد که به کمک عقل خود بر هواهای نفسانی اش حاکم شود و به میزان نیاز به آنها میدان بدهد. و توانایی عقل و اندیشه تا بدان حد است که علاوه بر کنترل امور مادی مانند خوردن و خوابیدن و تعیین میزان شهوت و غضب انسان، میتواند حتی در مورد اندیشه خود هم اندیشه کند!
دکتر لاریجانی در بخشی از گفتگو با استاد دینانی به سخن علامه طباطبایی در مورد امام حسین (ع) اشاره دارد که ایشان تا لحظه آخر شهادت، پای بند عقلانیت بوده است. به نحوی که در لحظه آخر قبل از شهادت که دشمنان میخواستند به سمت خیمه های ایشان ایشان حمله کنند، فریاد میزند که اگر دین ندارید آزاده باشید. دکتر غلامحسین دینانی در واکنش به این سخن، بزرگترین پیام امام حسین(ع) را برای امروز کشور و جامعه بشری، همین سخن دانستند که هیچ پیامی را یارای مقایسه با آن نیست.
نظر شما