ماهان نوروزپور: قرآن سوزی در سوئد و دانمارک موجب ناراحتی و خشم مسلمانان و کشورهای مسلمان شده است. محمد الشیاع السودانی نخست وزیر عراق در نشست فوق العاده،کابینه دولت خود در واکنش به اقدام مجدد سوئد در صدور مجوز برای اهانت به قرآن کریم از وزارت خارجه عراق خواست تا هرچه سریع تر به سفیر سوئد در بغداد ابلاغ کند که خاک عراق را ترک کند. اما آیا این اقدامات مقابلهی مناسبی با اهانت و نفرتپراکنی نسبت به مسلمانان هست؟ کشورهای اسلامی برای مقابله با نفرتپراکنی علیه مسلمانان باید چه اقداماتی انجام دهند؟ مهدی ذاکریان استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل و حقوق بشر در گفتگو با خبرآنلاین به سوالات پاسخ می دهد.
شما به عنوان کارشناس مسائل حقوق بشر و استاد دانشگاه اهانتهای صورت گرفته به قرآن مجید را چگونه ارزیابی می کنید؟
به این سوال می شود دو نوع پاسخ داد. پاسخ اول همین است که با شدت زیاد اعتراض کنیم، عصبانی شویم و رفتارهای واکنشی نشان بدهیم و نهایتا سفیر اخراج کنیم و بگوییم که اینها همهاش کار صهیونیست هاست و یک کار حساب شده و سازماندهی شده است. به نظر من این روش اشتباه است و هر بار هم که بکار گرفته شده نتیجه بخش نبوده و هیچ وقت هم ما را جلو نمی برد.
بیشتر بخوانید:
پاسخ دوم که به نظر من روش درست این که ما ببینیم آیا توهین و اهانت به باورهای دیگران در مغایرت با قواعد حقوق بشر هست یا نه؟ وقتی مجلهی شارلی ابدو آن کاریکاتورهای توهینآمیز را علیه پیامبر(ص) کشید؛ یک روش همان بود که اتفاق افتاد. یعنی چند نفر ریختند به دفتر شارلیابدو و آن کاریکاتوریست را کشتند. روش دیگر این بود که مسلمانان ببینید آیا کشیدن آن کاریکاتور در مغایرت با حقوق بشر بود یا نه؟ آن چیزی که من از حقوق بشر می فهمم این است که در مادهی ۱۸ حقوق بشر آزادی عقیده و بیان و مذهب محترم شمرده شده است. آیا این آزادی متضمن توهین به باورها و عقاید دیگران هست یا نه؟ در مادهی ۲۸ اعلامیه حقوقبشر گفته شده که هرکس حق دارد بکوشد تا در سطح اجتماعی و جهانی چنان سامان و نظمی حکمفرما شود که حقوق و آزادی هایی که در این اعلامیه اعلام شده است در آن سطح به نتیجه کامل برسد. حالا میشود این پرسش مهم را مطرح کرد که آیا توهین کردن و اهانت به باورهای دیگران چنین نظم و سامانی را فراهم میسازد یا ما را از آن دور میکند. خود توهین کردن یک پژوهش فکری است که آیا توهین کردن و فحاشی آزادی بیان و حق آزادی دیگران را از بین نمی برد؟ به نظر من بهترین روش همین است که مسلمانان کارهای فکری و علمی و حقوقی بکنند و این مسائل این چنینی را با طرح ادله علمی و تبیین درست و طرح دعاوی حقوقی با استناد به قوانین بین المللی و حقوق بشری از اساس زیر سوال ببرند، تخطئه کنند و در دادگاه پیگیر شوند.
به نظر شما این قرآنسوزیها از جایی مدیریت میشوند یا اقدامات گروههای خردی هستند که به صورت پراکنده دارند اتفاق میافتند؟
ببنید این موضوع تغییری در اصل ماجرا ندارد. اثبات اینکه جریان خاصی پشت این قرآنسوزیها هست سخت است، شاید باشد شاید هم نباشد؛ نکتهی روشن این است که این بار این افراد خودشان قبلا مسلمان و از کشورهای مسلمان بوده اند. اگر به طور قطعی هم نشود گفت که جریانی یا مثلا اسرائیل از آنها حمایت کرده، طبیعتا گروهها و جریانهای خاصی از این قضیه سود میبرند. قطعا جامعهی جهانی از این ماجرا سود نخواهد برد اما گروههای تندرو و رادیکال چه از طیف مسلمانان و چه از طیفهای دیگر از این دست اهانتها و تبعات ناشی از آن که حتی می تواند به قطع روابط کشورها منتج می شود سود میبرند. تا اینجای ماجرا هم، هیچ جریان سیستماتیک و دولتی پشت این قضیه نیامده است. یعنی اینطور نیست که اتحادیهی اروپا یا یکی از دولتهای اروپایی از این ماجرا حمایت کرده باشند.
۳۱۱۳۱۳
نظر شما