تحریم بن 2، اعلام جنگ به ناتو؟

محمدرضا نوروزپور
پاکستان همانگونه که اعلام کرده بود در کنفرانس بن 2 شرکت نکرد و این اجلاس با یک غایب بزرگ برگزار شد.
به نظر می رسد که در پاکستان دولتی ها دلشان می خواست در آخرین لحظات به بهانه تماس تلفنی باراک اوباما به آصف علی زرداری بحران پدید امده بر سر کشته شدن 24 نظامی این کشور در حملات نیروهای ناتو به یک پاسگاه مرزی این کشور را حل و فصل کنند و عازم اجلاس شوند، اما مشکل اینجاست که در پاکستان حرف اول را ممکن است دولت بزند اما قطعا این ارتش است که حرف آخر را خواهد زد.
ارتش پاکستان این بار نشان داده است که در رویارویی دست کم دیپلماتیک با آمریکا و اعضای ناتو جدی است و حاضر نیست تن به سازش دهد. از نگاه آنها پاکستان همیشه یک ابزار ارزان قیمت برای رسیدن آمریکا به اهدافش بوده است. ابزاری که آمریکا در بهترین شرایط قیمت آن را با کمکی هشت میلیارد دلاری در سال پرداخت کرده است و همواره با اتکاء به همین موضوع پاکستان را نه به عنوان یک شریک استراتژیک و راهبردی بکله به عنوان مجری گوش به فرمان خود در منطقه نگاه کرده و به حساب آورده است.
بزرگترین توهین و تحقیری که ارتش پاکستان در این مناسبات نا بهنجار متحمل شد به ترور اسامه بن لادن در ابوت آباد باز می گردد. جائیکه آمریکایی ها بدون اطلاع پاکستانی ها دست به یک عملیات نظامی مخفیانه زدند و تا زمانیکه به گفته خودشان بزرگترین تروریست جهان را از پای در نیاوردند اسلام آباد را در جریان امر قرار ندادند.
حیثیت ارتش به طور واضح و علنی در این عملیات لکه دار شد و این داغی شد بر دل ژنرال هایی که وجود احساسات دینی و ضد آمریکایی تلفیقی از افراطی گرایی و ملی گرایی مبتنی بر ضدیت با امپریالیسم را در ارتش این کشور پدید آورده است.
باید به همه این ها اعتراضات چندین ساله مردم پاکستان را که شدیدا از عملیات های بدون وقفه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در مناطق مرزی عصبانی بودند را نیز اضافه کرد.
در این بین مطبوعات پاکستان که از نظر تعداد و تیراژ به خوبی رشد یافته و جزء معدود کشورهای اسیایی از این منظر اند، سال هاست که ارتش را به کوتاهی در تامین منافع مردم پاکستان متهم کرده و غیرت دینی و حمیت ملی آنها را به خاطر سکوتشان درباره کشته شدن مردم بیگناه این کشور در اثر حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا زیر سوال برده اند.
از نگاه تاریخی نیز مردم و دولت پاکستان خود را ابزار اصلی آمریکا در مبارزه با کمونیسم و نفوذ شوروی سابق در افغانستان می یابند. هرچه آنها به گذشته نگاه می کنند چیزی که بتواند به آنها فخر و شرفی اعطا کند نمی یابند جز اینکه آمریکا و انگلیس از آنها بهره کشیده و با آنها مانند غلامی زر خرید رفتار کرده اند. در یک کلام گویی کشتار 24 سرباز پاکستانی در حملات نیروهای ناتو به رهبری آمریکا سوزنی بود بر دمل چرکین عقده های سرباز نکرده پاکستان از غرب.
مردم پاکستان به شدت از تصمیم ارتش و دولت این کشور در تحریم کنفرانس بن 2، بستن مسیر ارسال تجهیزات و کمک های نظامی و غیر نظامی ناتو به افغانستان و دستور تخلیه پایگاه شمسی آمریکا در این کشور استقبال کرده اند و حمایت خود را از این غیرت ملی و تعصب دینی نشان داده اند.
ژنرال های ارتش قسم خورده اند که نگذارند خون بیگناهانی که در اثر جنایت ناتو بر زمین ریخته هدر برود و دولت نیز این بار به گفته برخی از تحلیلگران اگر حتی در باطن راضی به همراهی با ارتشی ها نباشد در ظاهر چاره ای جز همگامی ندارد.
اما آیا همه چیز در همین حد باقی خواهد ماند؟
غربی ها دوست دارند پاسخ به این سوال مثبت باشد تا بتوانند با چند عذر خواهی و افزایش مقطعی کمک های مالی و یا اعطای چند امتیاز به دیپلمات ها و ژنرال ها قضیه را تمام کنند.
اما تجربه و عقل سلیم پاسخ دیگری به این سوال می دهد. غربی ها به خوبی می دانند که پاکستان از توان عملیاتی بسیار بالایی در افغانستان برخوردار است و اگر نتوانند به اندازه کافی در برابر اسلام اباد عصبانی، تمهیدات لازم را اتخاذ کنند، جان نظامیانشان در این کشور را روی میز قمار با آی اس آی و ارتش پاکستان خواهند باخت.
از این منظر تحریم کنفرانس بن 2 از سوی پاکستان می تواند به مثابه اعلام جنگ به همه نیروهای خارجی حاضر در افغانستان باشد . به این معنی که دیگر کسی نباید از پاکستان توقع کمک داشته باشد و وقتی قرار است دیگر پاکستان کمک نکند اولین نتیجه آن دست برداشتن از تشویق طالبان به دوری جستن از خشونت خواهد بود.
به طور یقین اگر در روزها و هفته های آتی غربی ها نتوانند پاکستان را به نرمش در برابر موضع تندی که اتخاذ کرده وادار کنند شاهد افزایش خشونت ها در افغانستان خواهیم بود که قربانیان آن فارغ از مسئولان دولتی و مردم بیگناه افغانستان، نیروهای نظامی ناتو را نیز شامل خواهند شد.
4949