اگر عاشق گوشی‌های جدید هستید، خیلی برای خرید یک N97 نوکیا یا iPhone 3G اپل عجله نکنید. شاید یک سال دیگر از این‌که صبر نکردید، پشیمان شوید. نسل بعدی پردازش‌گرهای تلفن‌های همراه، گوشی شما را به یک لپتاپ تبدیل خواهد کرد.
قهرمان دنیای فناوری، گوردون مور، وقتی در مورد قانونی که بعدها به نام او نامیده‌شد فکر می‌کرد، هنوز در اینتل کار می‌کرد؛ ولی نتیجه تفکرات آن روز او تا به امروز بر تمام پردازش‌گرها اثرگذار بوده است. پردازشگر رایانه یا تلفن همراه، فرقی نمی‌کند؛ منطق قانون مور ایجاب می‌کند که هر روز بیشتر سپاس‌گذار صنایع رو به رشد و البته متوقف‌نشدنی نیمه‌رسانا‌ها باشند.
این امر سبب شد رایانه‌ها نسل‌به‌نسل پیشرفت کنند: 286، 386، 486، و نهایتا چهار نسل از پنتیوم. امروز گوشی‌های تلفن همراه نیز در آغاز راه نسل بعدی خود هستند.
بیش‌از هشتاد درصد پردازش‌گرهای تلفن‌های همراه توسط صنایع بریتانیایی Advanced Risc Machines یا ای.آر.ام ساخته می‌شوند و بیشتر گوشی‌های چندمنظوره سال 2008 مانند iPhone 3G اپل از یک یا دو هسته پردازشگر ای.آر.ام11 سود می‌برند.
سری ای.آر.ام11 نخستین بار در سال 2003 عرضه شد و امروز بعد از گذشت پنج سال، گوشی‌ها و کاربردهای آن توانسته‌اند خود را به مرز توانایی این پردازشگر برسانند. توان پردازش سری11 این پردازشگر یازده مرتبه بیشتر از سری 7 آن است که در سال 1993 عرضه شد و امروزه نیز در بیشتر گوشی‌های پایه استفاده می‌شود.
ولی به‌نظر می‌رسد ای.آر.ام11 نیز باید آرام‌آرام عرصه را برای خانواده جدید پردازش‌گرهای این شرکت که Cortex نامیده می‌شوند، خالی کند. توان محاسباتی سری A9 کورتکس بین 30 تا 100 برابر مدل‌های عرضه‌شده در سال 1993 خواهد بود.
این روزها، اولین دستگاه‌های طراحی‌شده بر پایه پردازش‌گرهای کورتکس A9 به بازار عرضه می‌شوند. در پایان سال 2008 شرکت Archos گوشی‌های سری Media tablet مدل A5 و A7 را به بازار عرضه کرد. این گوشی‌ها از نمایش‌گرهای لمسی 5 و 7 اینچی بهره می‌برند که دسترسی به فیلم، بازی و گشت‌وگذار در شبکه را برای کاربران فراهم می‌کنند.
پردازش‌گرهای سری A8 کورتکس که در برخی گوشی‌ها استفاده شده‌اند، تک هسته‌ای‌اند؛ در حالی‌که سری A9 آن چندهسته‌ای است. ریچارد براملی، مدیر طراحی شرکت ST NXP Wireless اعتقاد دارد: «پردازش‌گرهای چندهسته‌ای 2 مزیت عمده دارند: نخست، قابلیت‌های بیشتر و دوم، توان مصرفی کمتر. برای باقی ماندن در محدوده قانون مور، آن‌هم در شرایطی که سرعت کلاک پردازشگر شما کفایت نمی‌کند، این روش تنها راه‌حل ممکن است.»
وی ادامه می‌دهد: « دیگر برتری مهمی که همگان در پردازش‌گرهای چندهسته‌ای گوشی‌های همراه می‌بینند، مصرف کمتر است. شما می‌توانید با یک بار شارژ باطری کار بیش‌تری انجام دهید. این برای هر کاربری قابل فهم است.»
وجود چند هسته درون یک گوشی همراه، استفاده از ولتاژ کمتری را برای انجام کارهای مختلف ممکن ساخته است. به‌جای این‌که یک پردازشگر از تمام توانش برای انجام یک کار استفاده کند، 2 پردازشگر موازی همان‌کار را با استفاده از نصف توان خود انجام می‌دهند. در نتیجه، پردازشگر در دمای کمتری کار می‌کند و یک دستگاه خنک‌تر، به معنی کلاک کمتر پردازشگر و مصرف کمتر است.
به گفته آقای براملی، داشتن پردازش‌گرهای چندهسته‌ای همچنین بدین معنی است که دستگاه‌ها بیشتر و سریع‌تر کار می‌کنند. در یک پردازشگر تک‌هسته‌ای، اول باید یک کار تمام شود تا کار دیگر شروع شود؛ ولی در پردازش‌گرهای چندهسته‌ای می‌توان چند کار را به موازات هم انجام داد. به اعتقاد براملی، «شما می‌توانید سرعت عینی کارکرد دستگاهتان را بالاتر ببرید.»
مارک فرانکل، نایب‌رییس بازاریابی استراتژیک صنایع گوشی‌های همراه Qualcomm نیز می‌گوید:« به‌دلیل این‌که پردازش‌گرهای ای.آر.ام از دنیای گوشی‌های همراه می‌آیند، توان مصرفی‌شان در حد قابل قبولی پایین است.»
پردازش‌گرهای چندهسته‌ای احتمالا این قابلیت را افزایش می‌دهند و این احتمالا بدین معناست که یک دستگاه می‌تواند تمام روز کار کند و به لطف قابلیت‌هایش، استفاده‌ای مانند یک لپتاپ داشته باشد. فرانکل در این باره گفت: «ما به راحتی می‌توانیم توان مصرفی چندین برابر سری X86 اینتل را نسبت به ساختارهای ای.آر.ام ببینیم. از آن مهم‌تر در حالت استندبای یا اسلیپ‌مود، توان مصرفی سری X86 ده برابر حالات مشابه در سری ای.آر.ام است.»
تفریح آینده
برایان کارلسون، مدیر بازاریابی استراتژیک TI می‌گوید: «ظهور پردازش‌گرهای کورتکس A9 دید مردم را در مورد دستگاه‌هایی که گوشی‌های هوشمند نامیده می‌شوند، تغییر خواهد د اد.»
علی‌رغم این‌که دستگاه‌هایی مانند iPhone اپل، G1 گوگل و N97 نوکیا کاربردهای متنوعی دارند، ولی کاربران هنوز هم برای گشت‌وگذار در شبکه، سر زدن به ای‌میل‌ها یا کارهای دیگر ، تاخیر زیادی را باید تحمل کنند.
آقای کارلسون می‌افزاید: «وقتی شما با لپ‌تاپتان صفحات اینترنتی را باز می‌کنید، بدین معنی است که زمانی را که باید منتظر باز شدن یک صفحه باشد، می‌دانید» واین سرعتی است که یک گوشی باید به آن برسد.»
هرچه توان پردازش پردازش‌گرهای سری کورتکس A9 اضافه شود، بدین معناست که هر دستگاهی که از آنها استفاده کند، قابلیت تبدیل به یک نوت‌بوک را دارد، همان دستگاه‌های کوچک و اخیرا محبوبی که می‌توان با آنها از هرجایی به شبکه دسترسی پیدا کرد.
شرکت تایوانی ایسوس با خانواده Eee PC خود، هم‌اکنون هدایت بازار این نوت‌بوک‌ها را در دست دارد. ولی شرکت‌هایی چون دل، اینتل و خیلی‌های دیگر اکنون مشغول ساخت کامپیوترهای کوچک با قابلیت دسترسی به شبکه هستند. و این برای ای.آر.ام به معنی رقابتی سخت برای ورود به این بازار خواهد بود؛ مخصوصا با اینتل که با پردازش‌گرهای سری اتم، بازار گوشی‌های همراه را نیز هدف گرفته است.
به اعتقاد آقای کارلسون مستقل از این‌که چه کسی بازار آینده این موبایل-رایانه‌های قابل اتصال به اینترنت را در دست بگیرد، یک نکته عوض نمی‌شود و آن، این است که این دستگاه‌ها زیر قالب بدنه‌شان رایانه‌های قدرتمندی خواهند بود. «این توانایی، نسل جدیدی از قابلیت‌ها و کاربردها را ممکن خواهد ساخت.»
یکی از کاربردهای توان رایانه می‌تواند این باشد که با استفاده از سیستم‌های تشخیص حالت، صورت کاربر را تحت نظر بگیرد و بسته به حالت آنها که می‌تواند لبخند، خشم یا هر حالت دیگری باشد؛ برای آنها یک متن ادبی بخواند، فیلمی را نمایش دهد یا قطعه‌ای موسیقی پخش کند.
شما کارهایی را با گوشی‌تان انجام خواهید داد که حتی تصور هم نمی‌توانید بکنید.
بی‌بی‌سی، 5 ژانویه / ترجمه : مجید جویا
نظر شما