اینترنت ملی - داربست یا دربست

 یادداشت روز

اینترنت ملی - داربست  یا   دربست

  علیرضا دقیقی

وکیل پایه یک دادگستری

daghighi@lawyer.com

"ای دولت های جهان صنعتی، ای غول های کسل کننده ای که از فلز و شهوانیت ساخته شده اید، من از اهالی فضای سایبرم... در جایی که گرد هم می آییم، شما از هیچ حاکمیتی برخوردار نیستید... ما هیچ دولت منتخبی نداریم و امیدواریم هیچ حکومتی در اینجا وجود نداشته باشد" 

 آنچه که در این "اعلامیه استقلال فضای سایبر" در سال 1996 توسط "جان پری بارلو"، آمده، سخن دور از ذهنی بود که اینک به عینه تحقق یافته  و ما شاهد جریان آن در زندگی روزمره خود هستیم. هرچند به اعتقاد راقم این سطور، در زمانی نه چندان دور، استفاده از این جریان (چه از نوع مطلوب و چه از نوع نامطلوب آن)به بن بست بی نظمی گرفتار خواهد آمد و جان به جان تسلیم خواهد کرد و عمر کوتاهش به سر خواهد آمد اما به هر حال چالشی است روز، و تمتع و بهره جستن از آن، آدابی دارد  که عدم رعایت این آداب، حاکمیت  کشورها را بر نظارت ، تشویق کرده است. ایراد کار در ناحیه ای   است که حاکمیت مرکب از صاحبان قدرت برای خدمت به ملت و صاحبان قدرت،  برای سوء استفاده از قدرت؛  شکل یافته است. قدرت مشروعی که در بعض موارد چه از روی گرایش شخصی و چه از روی گرایش گروهی،جریان ثواب  گردش قدرت در جامعه را،  به مثابه خون در عروق؛  به بیراهه می کشاند . جریاندهی به موضوع در عموم ، صبغه و بوی  خاص به خود می گیرد و این جریان طلبی در قدرت مورد ذم و نکوهش جامعه است. باری، ستر این تعفن، هجمه ای رسانه ای برمی گزیند که آثار عدم تمکینش در افکار، شسته و پیراسته آید. غافل از آن که آب کر خواهد که پاک سازد، نی، آب نجس!

بر اساس ماده 46 قانون برنامه پنجم، به منظور بسط خدمات دولت الکترونيک، صنعت فناوري اطلاعات، سواد اطلاعاتي و افزايش بهره وري در حوزه هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اقدامات زير انجام مي شود: الف-  وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات مکلف است نسبت به ايجاد و توسعه شبکه ملي اطلاعات و مراکز داده داخلي امن و پايدار با پهناي باند مناسب با رعايت موازين شرعي و امنيتي کشور مناسب اقدام و با استفاده از توان و ظرفيت بخشهاي عمومي غيردولتي، خصوصي و تعاوني، امکان دسترسي پرسرعت مبتني بر توافقنامه سطح خدمات را به صورتي فراهم نمايد که تا پايان سال دوم کليه دستگاههاي اجرائي و واحدهاي تابعه و وابسته و تا پايان برنامه،( شصت درصد ( 60 %  خانوارها و کليه کسب و کارها بتوانند به شبکه ملي اطلاعات و اينترنت متصل شوند. ميزان پهناي باند اينترنت بين الملل و شاخص آمادگي الکترونيک و شاخص توسعه دولت الکترونيک بايد به گونهاي طراحي شود که سرانه پهناي باند و ساير شاخص هاي ارتباطات و فناوري اطلاعات در پايان برنامه در رتبه دوم منطقه قرار گيرد. حمايت از بخش هاي عمومي غيردولتي، خصوصي و تعاوني در صنعت فناوري اطلاعات کشور به ويژه بخش نرم افزار و امنيت بايد به گونه اي ساماندهي شود که سهم اين صنعت در توليد ناخالص داخلي در سال آخر برنامه به (دو درصد ( 2%  برسد.

حال سوال این است:آیا چالش پیش رو؛ اینترنت ملی ست یا چگونگی اجرای این پروژه ملی؟ راه ناصواب وراحت طلبانه این است که، سیستم جدا سازی و انباشت و دریافت از اینترنت جهانی، پیاده سازی در اینترنت ملی و ...،-که  همگی باذاتیت موجو در بستر اینترنت ناسازگار است و آن ذاتیت ،قابلیت بی مرز بودن آن است- انتخاب شود؛ حال آن که هم آسیب پذیر است و هم پر هزینه و ناکار آمد. راه دوم که هم امن وهم هوشمند است ؛ استفاده از  "شبکه امن اطلاعات هوشمند " است. می بایستی دست اندرکاران امر، در این وادی وارد عمل شده و وقت و انرژی و ثروت این مرز و بوم را در هدر رفت سرمایه ها، در نظر بگیرند. و بایست بدانیم عمل خلاف مقتضای هر امری، آب در  هاون کوقتن است.

باید آماده باشیم بااجرایی شدن اینترنت ملی با پیش فرض حاضر، نه تنها به اهداف برنامه نخواهیم رسید بلکه این شبکه به بزرگترین حفره سرقت اطلاعات و اسرار کشور مبدل خواهد کشت که دیگر نیازی به سردرگمی جستجوگران، نیست  و نهایت امر حاصلی جز این ندارد که:" گل بود به سبزه نیز آراسته شد" با این حساب ما بر اساس نیازها و اهداف  سازمانی ؛ اطلاعاتی  مرتب و مرتبط را، گلچین  و در اختیار قرار خواهیم داد. آشفتگییی حاکمی  که خارج از کشور به عنوان یک معضل غربالگری اطلاعات فرض می شد با اجرای این پروژه به یک فرصت برای دیگران تبدیل می شود .