کشوری به پهناوری ایران با شبکه ی راه های ارتباطی گسترده در تمام جهات جغرافیایی و وجود صدها پمپ بنزین در راه های اصلی و فرعی این نگرانی را ایجاد می کرد که آیا این چند میلیون کارت هوشمند توزیع شده خواهند توانست به معنی واقعی کلمه هوشمند عمل کنند تا سهمیه ها رعایت شود یا خیر؟
آدم وقتی به یاد پمپ بنزین های ایران که خیلی از آنها حتی سیستم روشنایی درست و حسابی ندارند می افتاد در شک و عجب بود که پمپ های آنها بتوانند میزان سهمیه ی هر خودرو را به درستی و دقت نشان دهند و اصولا اجرای چنین طرح عظیمی با این تعداد خودرو و پمپ بنزین در سراسر کشور نیاز به زیر ساخت ارتباطی قوی و هوشمندی دارد تا حقی از کسی ضایع نشود که نارضایتی به بار آورد و در نهایت به شکست طرح بینجامد.
اما وقتی در روزهای اول کارت بنزین را مثلا در پمپ بنزین "ولنجک" در تهران امتحان می کردی و نشان می داد که هنوز 36 لیتر سهمیه بنزین دارد و همان کارت در پمپ بنزینی در هر کدام از شهرهای "عجب شیر"، "سرخس"، "ایرانشهر" یا "شادگان" هم همان 36 لیتر را نشان می داد معلوم شد که انگار طرح محکم و اساسی است که از "الف" تا "یای" آن فکر شده و درست عمل می کند.
از زمان اجرای طرح هم کمتر شنیده شده که شکایتی از بابت اشتباه در عملکرد کارت ها گزارش شده باشد.
این روزها انتخاباتی در پیش رو داریم؛ پیش بینی آن سخت نیست که مثل همه ی انتخابات گذشته نتایج آرا معترضینی خواهد داشت. انتخابات در کشور ما به گونه ای برگزار می شود که انگار مسئولین برگزاری سعی دارند نهایت استفاده از دست و حداقل استفاده از فن آوری درآن انجام شود چرا که نمی خواهند اشتباهی صورت بگیرد و اعتراضی را باعث شود!
ابزار اصلی و محوری انتخابات هم شناسنامه است؛ شناسنامه هایی که انگار دستی نوشته شدن آن، اعتبار آن است! شناسنامه هایی که در مواردی حتی عکس هم ندارند یا اصلا صاحب آن در قید حیات نیست! خوانا نیست و ... فقط کافی است مسئول رای گیری مطمئن شود که این شناسنامه ی واقعی کسی است که برای ریختن رای خود به صندوق مراجعه کرده، در این صورت کار تمام است و دارنده ی آن می تواند رای بدهد و بر سرنوشت سیاسی کشور اثر بگذارد.
ثبت نام قبل از انتخابات رویه ای است که در بسیاری از کشورهای جهان اجرا می شود به این معنی که هر شهروندی که تمایل به شرکت در انتخابات رادارد باید چند روز زودتر به شعبه های تعیین شده مراجعه کرده، ضمن پرکردن فرم و ثبت مشخصات، اجازه ی شرکت در انتخابات را دریافت کند. سپس در روز رای گیری با ارائه ی کارت ویژه و شماره ای که برای رای گیری دریافت کرده یا اثر انگشت اسکن شده،... یا ترکیبی از این ها می تواند رای خود را به صندوق بیاندازد و این شبکه ی ارتباطی بین حوزه هاست که از پذیرش آن شماره، کارت یا اثر انگشت در صورت مراجعه برای بار دوم خودداری کرده و اعلام می کند که این شخص قبلا از حق رای خود استفاده کرده و دیگر مجاز نیست. درست مثل بنزین که اگر لیتر آخر سهمیه را در تهران استفاده کرده باشی در پمپ بنزین اصفهان هم سهمیه ی کارت صفر خواهد بود!
شرایط رای دادن هم در کشور ما آنقدر پیچیده نیست؛ کافی است تابعیت و سن فرد احراز شود تا بتواند از حق خود برای تعیین سرنوشت کشورش استفاده کند و البته در هر انتخابات فقط یک بار و نه بیشتر!
مزیت دیگر استفاده از فن آوری های نوین و پیشرفته در انتخابات آسان شدن کار شمارش آرای ماخوذه است. در کلاسهای درس مدرسه ها وقتی 40 نفر دانش آموز می خواهند از بین 8 نفر داوطلب یک نماینده ی کلاس را با رای گیری انتخاب کنند، پس از ریخته شدن آرا مرسوم است که یک نفر با نظارت دیگران هر رای را می خواند و نفر دیگر با رفت و آمد مداوم به چپ و راست تخته سیاه زیر اسم داوطلبی که اسمش خوانده شده یک ضربدر می گذارد. این روش در یک کلاس 40 نفری شاید با دو بارشمارش دقیق به نظر بیاید ولی در یک شهر چند میلیونی با چند صد نفر داوطلب معلوم نیست چقدر دقت داشته باشد!
در روزهای انتخابات دوربین های تلویزیونی صدا وسیما تصویرهایی از سالن های بزرگ وزارت کشور را به نمایش می گذارند که ده ها کاربر پشت رایانه ها نشسته اند تا آرای مردم درست اخذ و خوانده شود ولی وقتی سامانه ی رای دهی این قدر سنتی است چه نیازی به آن همه دستگاه های پیشرفته و گران قیمت وجود دارد؟
شاید گفته شود که زیر ساخت لازم را برای تغییر ساختار انتخاباتی نداریم آن وقت این سوال مطرح می شود که چطور برای کنترل بنزین مصرفی مردم این زیر ساخت وجود دارد اما برای انتخابات نه؟
استفاده از فن آوری بدون کاربر شایسته و صالح تضمین کننده ی سلامت روند کارها و امور اجتماعی نیست و به واقع با وجود فن آوری هم می توان بعضی از نتایج را دستکاری کرد اما یک شبکه ی ارتباطی قوی میان حوزه های رای گیری، استانداری ها و وزارت کشور تضمین قوی تری است بر سلامت انتخابات چرا که نظارت از چند مرجع به صورت برخط می تواند صورت بگیرد و هرگونه مشکل یا مغایرت در همان زمان قابل پیگیری خواهد بود.
البته همه ی این ها نیاز به تغییر قانون انتخابات توسط مجلس دارد و ای کاش دولت و مجلس محترم به رای شهروندان به اندازه ی بنزین مصرفی آنها توجه داشته باشند.
نظر شما