کمانچه‌هاي لري و ترکي، بنجو، قيچک، واليها و ساز باران از قديمي‌ترين و كمياب‌ترين سازهاي موجود در مجموعه يك هنرمند مشهدي است.
فرامرز شكرخواه درباره اين مجموعه گفت: كمانچه اول 70 ساله و داراي پايه‌اي فلزي است كه به غرب كشور تعلق دارد و ترك‌ها و لرها از آن استفاده مي‌كنند اما به مرور دسته آن تغيير كرده است.
او ادامه داد: كمانچه دوم 100 ساله و تماما لري است كه پشت آن جهت ايجاد صداي زياد براي مكان‌هاي وسيعي چون روستا‌ها طراحي شده است.
شكرخواه گفت: جنس دسته همه كمانچه‌ها از گردو و كاسه‌هايشان از چوب توت است. پايه فلزي‌شان از كاسه رد شده و به دسته مي‌رسد كه اين طراحي به دليل آسيب نرساندن به ساز و تقسيم فشار حاصل از نواختن بين كاسه و دسته است.
اين سازنده و نوازنده با اشاره به ديگر سازهايش گفت: در اين مجموعه سازي به نام «بنجو» دارم كه احتمالا ساخت هند است و سن آن 150 تا 200 سال برآورد مي‌شود.
به گفته او، اين ساز در سيستان و بلوچستان، پاكستان، افغانستان و هندوستان استفاده مي‌شود و طريقه نواختن با آن اين گونه است كه ساز را روي زمين گذاشته و با استفاده از مضراب روي سيم‌ها مي‌نوازند.
او همچنين درباره ساز «قيچك» از اين مجموعه توضيح داد: اين ساز سنش نامعلوم است. شيوه نواختن آن مثل قيچك است و در منطقه‌اي گسترده از آن استفاده مي‌كنند. همچنين تا حد زيادي شبيه ساز هندي سارنگي است.
فرامرز شكرخواه در بخش ديگري از سخنانش عنوان كرد: ساز «واليها» كه در اين مجموعه قرار گرفته است، لوله‌اي گرد دارد كه دور آن سيمي قرار گرفته و از جمله سازهاي محلي آفريقاست.
اين سازنده همچنين به ساز «باران» اشاره كرد و افزود: اين ساز بومي آمريكاي جنوبي است كه لوله آن از ني است و روي ديواره‌ها از داخل ميخ دارد و درون آن از گوش ماهي پر شده است.
او ادامه داد: آخرين ساز موجود در اين مجموعه كه بسيار جلب توجه مي‌كند يك دوتار قديمي است كه بالاي 100 سال سن دارد و شكلش از دوتارهاي ديگر تفاوت دارد، به گونه‌اي كه اين سبك ساز ديگر ساخته نمي‌شود و اندكي مشابه ساز «رباب» است.
575719
نظر شما