تمهیدی برای جبران افزایش قیمت ارز

دولت در این سال ها گذشته درآمد ارزی قابل توجهی داشته و نرخ ارز را در این سالها تثبیت کرده است اما شرایط کنونی ما با سال‏های گذشته فرق می‏کند. براساس آمارهای اعلامی، فروش نفت ما به دلیل اعمال تحریم‏های دولت‏های غربی با مشکلاتی رو به روست و با تحریم سیستم بانکی نیز عملا انتقال پول نفت و نگهداری آن در بانک‏های خارج از کشور نیز مقدور نیست.بنابراین در شرایط فعلی نمی‏توانیم از دولت و بانک مرکزی توقع چندانی داشته باشیم ضمن آنکه ما نیازمند روش‏های جدیدی هستیم تا بتوانیم از کنار این مشکلات به راحتی عبور کنیم.
در شرایط فعلی برای جبران افزایش قیمت ارز و تامین نقدینگی برای سفارش مواد اولیه اگر دولت تمهیداتی داشته باشد یا اینکه ارز را به صورت مدت‏دار به بانک‏ها بفروشد و بانکها نیز ارز مدت‏دار به مشتریان بدهند، در نتیجه سفارش دهنده مواد اولیه و قطعات یدکی تولیدی می‏تواند کالا تولید و بفروش برساند، با این روش می‏توان بهای افزایش قیمت ارز را جبران کرد.
در این شرایط وضعیت تولید بهبود پیدا می‏کند و به دلیل آنکه واردات گران تمام می‏شود، هزینه تولید داخل به مراتب کمتر خواهد شد و در عین حال توان رقابت تولید داخلی با تولیدات رقبای خارجی نیز افزایش پیدا می‏کند. این امر خود عامل تحرک بخش تولید خواهد شد.
اگر ظرف سال‏های گذشته، بر طبق برنامه چهارم و پنجم توسعه نرخ ارز مطابق با نرخ تورم افزایش پیدا می‏کرد، هم اکنون تعادل اقتصادی حاکم بود.
در طی این سالها ارز زیادی در دست ما بود، گمان می‏کردیم که راحت‏ترین راه کاهش تورم و محدود کردن افزایش قیمتها این است که ارز را ارزان بدهیم؛ همین ارز ارزان موجب شد تا کالاهای وارداتی ما ارزان وارد شود و در نتیجه تولید داخل نیز با مشکل مواجه گردد.
وی به احتساب تورم داخلی از تورم بین‏المللی اشاره کرد و گفت:
بر اساس علم اقتصاد اگر تورم داخلی را از تورم بین‏المللی کم کنیم، باز هم به نرخ متعادل در سال‏های 1379 و 1380 نرسیده‏ایم. نرخ واقعی بستگی به عوامل متعددی دارد، از جمله اینکه ما برای دور زدن تحریم‏ها چقدر هزینه پرداخت خواهیم کرد، فشار روی صادرات و نفت ما تا چه اندازه باشد، اینها عوامل تاثیر‏گذاری است.
به نظر می‏رسد که نرخ ارز جا دارد که بیشتر از اینها افزایش پیدا کند، البته در این میان تولید کننده و وارد کننده نیازمند نقدینگی بیشتر هستند و با فشارهای زیادی به آنان وارد خواهد شد، اظهار نارضایتی خواهند کرد.
یک اصل پذیرفته شده اقتصاددانان دنیا این است که برای حمایت از تولید ملی نرخ ارز بالا رود تا واردات صرف نکند و تولید داخل نیز، هم برای فروش در داخل و هم برای بازارهای صادراتی بهبود یابد؛ هر کسی که الفبایی از اقتصاد را بداند، این را قطعا باور دارد.
اما از سویی دیگر متاسفانه افزایش نرخ بهره‏وری افزایش قیمت تمام شده کالا تاثیر می‏گذارد، چرا که با افزایش نرخ بهره هزینه‏های تولید بالا می‏رود و در کنار بالا رفتن هزینه‏های تولید تورم نیز افزایش پیدا می‏کند.
همیشه بخش تولید کشور دچار مشکل نقدینگی بوده است، آن هم به این دلیل است که پس انداز‏های مردم در سیستم بانکی کم بوده و در نتیجه توان تسهیلات دهی بانکها نیز کاهش پیدا کرده است. ما با حمایت از تولید ملی می‏توانیم و تنها با این اقدام می‏توانیم نرخ تورم را کاهش دهیم.
*نایب رئیس اتاق بازرگانی تبریز و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران

3939