علی پاکزاد: بر اساس تازه ترین گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی در سال 89 بالغ بر 18914 فقره مجوز تاسیس طرح های صنعتی در کشور صادر شده است و سرمایه به ثبت رسیده این مجوزها رقمی معادل 86 هزار میلیارد تومان را شامل می شود، رقمی که در مقایسه با سال 88 گویای رشدی نسبی است ، بر اساس همین گزارش تعداد مجوزهای صادر شده سال 88 به رقمی معادل 13383 فقره می رسد که برای اجرای این طرح ها سرمایه گذاری معادل 83 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود.
اما اگر به ارقام سالهای قبل بازگردیم اعداد جالبی را مشاهده می کنیم ، واقعیت این است که حجم طرح های به ثبت رسیده در سال 89 در مقایسه با سال 84 تقریبا نصف شده، ارقام مربوط به سال 85 و 86 قابل اشاره نیست زیرا درآن سالها با افزایش حجم نقدینگی تزریق شده از سوی دولت به بدنه اقتصاد و وامهایی که در غالب طرح های صنعتی زود بازده قرار بود به بار بنشیند در عمل شاهد رشد بی رویه ثبت مجوزهای صنعتی بوده ایم ولی در سال 84 هنوز این وضعیت پیش نیامده بود ولی می بینیم در مقایسه با آن سال نیز اقبال سرمایه گذاران ایرانی نسبت به بخش صنعت به شکلی کاملا محسوس افت کرده است.
البته این افت اقبال نسبت به بخش صنعت فارغ از تمامی دلایل برشمرده شده مانند: مشکلات اقتصاد جهانی، فضای ناشی از محدودیت های بین المللی و افزایش واردات ناشی از یک مسئله دیگر هم هست که در همین گزارش بانک مرکزی قابل مشاهده است، افزایش شدید هزینه اجرای طرح های صنعتی در کشور.
| وضعیت اجرای طرح های صنعتی طی سالهای 82 تا 89 | ||||||
| سال | جواز تاسیس های صادر شده | برآورد هزینه اجرای هر طرح صنعتی (میلیارد تومان) | پروانه های بهره برداری صادر شده | متوسط هزینه تمام شده هر طرح صنعتی (میلیارد تومان) | ||
| تعداد (فقره) | سرمایه گذاری (میلیارد تومان) | تعداد (فقره) | سرمایه گذاری (میلیارد تومان) | |||
| 1382 | 27,548 | 41,023 | 1.49 | 4,482 | 2,888 | 0.64 |
| 1383 | 29,638 | 76,399 | 2.58 | 4,926 | 4,925 | 1.00 |
| 1384 | 31,205 | 90,087 | 2.89 | 6,025 | 5,518 | 0.92 |
| 1385 | 54,288 | 142,352 | 2.62 | 6,764 | 7,717 | 1.14 |
| 1386 | 48,235 | 163,658 | 3.39 | 8,731 | 13,871 | 1.59 |
| 1387 | 26,239 | 105,658 | 4.03 | 7,689 | 22,668 | 2.95 |
| 1388 | 13,383 | 83,681 | 6.25 | 6,660 | 20,737 | 3.11 |
| 1389 | 18,914 | 86,334 | 4.56 | 6,862 | 19,524 | 2.85 |
| منبع: بانک مرکزی | ||||||
بر اساس گزارش بانک مرکزی متوسط هزینه اجرای هر واحد صنعتی در سال 83 معادل معادل 640 میلیون تومان بوده است، و در آن سال متوسط اجرای طرح هایی که در آن سال کلید خورده است با احتساب تورم و متوسط 4 سال زمان برای اجرای طرح ها صنعتی در ایران براساس جواز تاسیس های صادر شده معادل 1.5 میلیارد تومان برآورد شده است، اما می بینیم در سال 89 هزینه اجرای هر طرح به بهره برداری رسیده به رقمی معادل 2.8 میلیارد تومان رسیده و برآورد اجرای هر طرح کلید خورده در سال 89 معادل 4.5 میلیارد تومان صورت گرفته است؛ به عبارتی ساده تر با سرمایه ای که برای تاسیس 18 هزار واحد صنعتی در سال 89 به ثبت رسیده در سال 82 می شد معادل 57 هزار واحد صنعتی ایجاد کرد و در سال 84 نزدیک به 30 هزار پروژه صنعتی قابل اجرا بوده است.
به این ترتیب می توان گفت هزینه اجرای هر طرح صنعتی طی سالهای 82 تا 89 در کشور 340 درصد رشد داشته است یا به عبارتی 4 برابر شده است، حال با توجه به این رشد شدید هزینه راه اندازی یک واحد صنعتی می توان انتظار داشت، شاهد رشد تقاضای تاسیس واحدهای صنعتی در کشور باشیم؟ البته نکته قابل تامل این است که دوره مورد بررسی مربوط به قبل از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه هاست.
البته تنها دوره ای که در گزارش فوق به بعد از هدفمندسازی بر می گردد، مربوط به سه ماهه پایانی سال 89 است که در این دوره بنابر گزارش بانک مرکزی بالغ بر 5192 طرح با سرمایه ای بالغ بر 35 هزار میلیارد تومان جواز تاسیس دریافت کردها ند که به طور متوسط هزینه هر طرح را بر این اساس می توانیم بالغ بر 6.7 میلیارد تومان براورد کنیم این در حالی است که سه ماهه پایانی سال 88 هزینه اجرای هر طرح 4.4 میلیارد تومان برآورد شده است، یعنی در یک دوره یک ساله آنهم سالی که عنوان می شود در آن نرخ توم تک رقمی شده است، هزینه اجرای هر طرح 35 درصد رشد داشته است، البته این آمارها نیم تواند ملاک دقیقی در هزینه اجرای طرح های صنعتی محسوب ششود زیرا هم پیشنهاد کنندگان و هم تصویب کنندگان آن برای دریافت بیشتر تسهیلات و یا افزایش سطح عملکرد تمایل به بیش نمایی در چنین آمارهایی را دارند ولی به عنوان یک شاخص کلی قابل توجه است که در دوره کوتاهی که پشت سر گذاشته شده است تا چه حد هزینه اجرایی طرح های صنعتی در کشور رشد داشته و در نتیجه تا چه حد بخش صنعت کشور در منگنه هزینه های فورانی دچار فرسودگی شده است.
/31222
نظر شما