به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، در میان کوچه‌های قدیمی شهرهای فارس، جایی که تاریخ در آجر به آجر بناها تنیده شده است، مساجدی قد برافراشته‌اند که گویی صدای اذان قرن‌ها در گوشه‌های محراب و گنبدهایشان طنین‌انداز است. این مساجد نماد عبادت و نیایش کهن‌سالان این سرزمین و سندی زنده از هنر و معماری اسلامی به شمار می‌روند؛ بناهایی که در گذر زمان، روزگاری شاهد اقامه نماز جماعت و حلقه‌های درس و حکمت بوده‌اند و روزگاری دیگر، در دل خود حوادث تاریخی و اجتماعی را به ثبت رسانده‌اند.
بنابر روایت خبرگزاری شبستان، مساجد تاریخی فارس، با کاشی‌های لاجوردی، مناره‌های سر به فلک کشیده، محراب‌های گچ‌بری‌شده و شبستان‌های خوش‌نقش‌ونگارشان، گنجینه‌هایی ارزشمند از گذشته‌ای پرافتخار هستند. اما گذر ایام، تأثیر خود را بر این بناهای باشکوه گذاشته است. باد و باران، زلزله‌ها و تغییرات اقلیمی، بی‌توجهی‌ها و گاه بی‌مهری‌های انسان‌ها، بسیاری از این بناها را در معرض فرسایش و ویرانی قرار داده است. ترک‌هایی که بر دیوارها نشسته، کاشی‌هایی که فرو ریخته و سقف‌هایی که از فرط فرسودگی دیگر تاب مقاومت ندارند، همگی فریادی خاموش برای مرمت و نجات این آثار هستند.
در چنین شرایطی، طرح مرمت مساجد تاریخی فارس، بارقه‌ای از امید را در دل دوستداران فرهنگ و معماری اسلامی روشن کرده است. حالا متولیان میراث فرهنگی دست‌به‌کار شده‌اند تا این میراث گران‌بها را از خطر نابودی نجات دهند. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس، از آغاز روند مرمت ۲۰ مسجد در این استان خبر داده است. مساجدی که هرکدام روایتگر بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی این سرزمین‌اند و مرمت آن‌ها می‌تواند گامی بزرگ در راستای حفاظت از این گنجینه‌های ارزشمند باشد.
اما مرمت یک بنا، تنها به بازسازی ظاهری آن خلاصه نمی‌شود. این کار نیازمند دقت، ظرافت و آگاهی از شیوه‌های معماری سنتی است تا علاوه بر حفظ اصالت بنا، استحکام آن برای سال‌های آینده نیز تضمین شود. در کنار این اقدامات، ثبت جهانی این آثار نیز به‌عنوان گامی مؤثر در معرفی آن‌ها به جهانیان مطرح شده است، اقدامی که می‌تواند مساجد تاریخی فارس را در زمره میراث فرهنگی جهانی قرار دهد و نقش آن‌ها را در جذب گردشگران بین‌المللی پررنگ‌تر کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس، از مرمت ۲۰ مسجد در این استان خبر داده و تأکید کرده است: «این تعداد مسجد را مستقل در دست مرمت داریم.»
مرمت ۲۰ مسجد در دستور کار
مساجد تاریخی استان فارس، که یادگار معماری و فرهنگ اسلامی در این سرزمین هستند، این روزها بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته‌اند. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس، از مرمت ۲۰ مسجد در این استان خبر داده و تأکید کرده است: «این تعداد مسجد را مستقل در دست مرمت داریم.»
طرح‌های مرمتی در مسیر اجرا
بناهای تاریخی به دلیل شرایط جوی، فرسودگی ناشی از گذر زمان و گاه بی‌توجهی در نگهداری، در معرض آسیب قرار دارند. مرمت این بناها نه‌تنها اقدامی حفاظتی بلکه ضرورتی برای پاسداشت هویت فرهنگی استان است. در این میان، مسجد مصلی یکی از پروژه‌هایی است که بیش از شش ماه است در حال مرمت است.
محمد ثابت اقلیدی درباره دیگر پروژه‌ها نیز توضیح می‌دهد: «طرح مرمت مسجد تاریخی نو نزدیک به ۶ ماه زمان برد و حدود ۱۰ روز گذشته پیمانکار مشخص شده و به زودی مرمت می‌شود.» این اقدامات نشان از اهتمام ویژه مسئولان برای حفظ این آثار ارزشمند دارد، اما نکته مهم، نظارت بر کیفیت مرمت‌ها و اجرای دقیق استانداردهای بازسازی است تا ضمن حفظ اصالت بنا، از آسیب‌های احتمالی به ساختار تاریخی جلوگیری شود.
ثابت اقلیدی توضیح می‌دهد: «طرح مرمت مسجد تاریخی نو نزدیک به ۶ ماه زمان برد و حدود ۱۰ روز گذشته پیمانکار مشخص شده و به زودی مرمت می‌شود.»
گامی به سوی ثبت جهانی
علاوه بر مرمت، ثبت جهانی مساجد تاریخی نیز یکی از اهدافی است که میراث فرهنگی فارس دنبال می‌کند. به گفته ثابت اقلیدی: «یکی از اقدامات خوبی که رقم خورد ثبت جهانی مساجد تاریخی است. در هر سال یک سهمیه داریم تا آثار خود را ثبت جهانی کنیم.» این امر می‌تواند ضمن جذب گردشگران داخلی و خارجی، به توسعه اقتصادی منطقه و شناخته شدن ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی فارس در سطح جهانی کمک کند.
با وجود این تلاش‌ها، مرمت و حفاظت از بناهای تاریخی همواره با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است. از کمبود اعتبارات و مشکلات اداری گرفته تا نیاز به نیروی متخصص و فناوری‌های نوین در مرمت. همچنین، مشارکت مردمی و جلب حمایت خیرین می‌تواند نقش مؤثری در تسریع این پروژه‌ها داشته باشد.
مرمت ۲۰ مسجد تاریخی در استان فارس، اگرچه گامی ارزشمند در راستای حفظ هویت فرهنگی است، اما کافی نیست. باید این روند تداوم یابد و در کنار آن، آموزش و فرهنگ‌سازی برای نگهداری بهتر از این آثار نیز در دستور کار قرار گیرد. تنها در این صورت است که می‌توانیم میراث گذشتگان را برای آیندگان حفظ کنیم.
نظر شما