تاریخ ایران

چطور اعراب در مدت کوتاهی سرتاسر خاورمیانه، شمال آفریقا و اسپانیا را درنوردیدند؟

تاریخ ایرانقلمرویی که آنان فتح کردند از امپراتوری روم در بیشترین حالت گسترش‌اش، بزرگتر بود و اعراب برای فتح آن تقریبا نیمی از زمانی که رومی‌ها صرف کرده بودند را هزینه کردند. قرن‌هاست که مورخان از چگونگی توانایی تسلط مجموعه‌ای از قبایل عرب بر بسیاری از امپراتوری، دولت‌ها و ارتش‌ها در چنین دوره کوتاهی، بهت‌زده شده‌اند.

از مشیانه تا حوا / قسمت ۱

پدرسالاری و زن‌ستیزی در ایران باستان

تاریخ ایرانخصلت جامعه پدرسالاری [به مفهوم مطلق کلمه] ضبط سفت‌وسخت مناسبات جنسی زن است؛ دغدغه مرد احتمال زناکاری زن است و تصور این‌که وی نام و اموالش را به فرزندی اعطا کند که خون بیگانه در رگ‌هایش جاری است، چنان ترس و دهشتی بر می‌انگیزد که مرد بدترین سخت‌گیری‌ها را در قبال زن جاری می‌نماید.

به یاد آیت الله هاشمی در سالروز تولد ایشان

مهاجری، محمدآیت الله هاشمی همیشه شنوای حرف حق و طرفدار خرد ورزی و تعقل برای اداره کشور بود و مایه اصلی تفکر او در این خصوص از قران نشات می گرفت .

مسجد تاریخی «داوران» رفسنجان؛ نماد پایداری آئین‌های مذهبی در دل روستا

اخبار دینمسجد کوچک و بیش از صد ساله روستای «داوران» رفسنجان که از دوران قاجار به جا مانده همچنان میزبان نماز و مراسم آیینی اهالی است و در ایام محرم با پوشش سیاه، به محلی مقدس برای برگزاری مراسم سوگواری تبدیل می‌شود. این مسجد تاریخی، در کنار حسینیه‌های بزرگ مجاورش، نقش مهمی در حفظ هویت دینی و فرهنگی روستا ایفا می‌کند.

مسجد «سیدالشهداء» خوی؛ شکوه پیوندِ تاریخ و هنر از عهد قاجار تا امروز

اخبار دیندر قلب شهر تاریخی خوی، مسجد «سیدالشهداء» با معماری اصیل دوره قاجار و تزئینات آجری بی‌نظیر، همچون نگینی در میدان مرکزی شهر می‌درخشد؛ بنایی که نه تنها محل عبادت بلکه یادگاری ماندگار از هنر و فرهنگ ایرانیان است و با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال، همچنان در میان مردم خوی از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است.

بزرگداشت روز همدان و حکیم هزاره‌ها

همدانبزرگداشت بوعلی سینا ملقب به حکیم هزارها همزمان با زادروز این اندیشمند بزرگ و روز پزشک در کنار آرامگاه وی در همدان برگزار شد.

روزنوشت ۲۸ مرداد ۱۲۷۹

خاطرات مظفرالدین‌شاه: اهالی شهر به فریاد «زنده باد شاهنشاه ایران» مقدم ما را تبریک نمودند

تاریخ ایرانچند بطری هم فرمودیم حاضر کردند. لیموها را سر بطری گذارده نشانه تفنگ قرار دادیم و سه بطری را با گلوله زدیم.

بن‌مایه‌های نجات و خرد در اساطیر سامی و ایرانی

مقایسه ورجمکرد جمشید و کشتی نوح نبی

تاریخ ایراندر اساطیر ایرانی، به‌ویژه در متون پهلوی چون بندهشن (فصل ۳۰) و روایت‌های وندیداد، جمشید (یم) پادشاهی است که به الهام از اهورامزدا، شهری زیرزمینی و ایمن برای نجات انسان‌ها و حیوانات می‌سازد. این شهر، «ورجمکرد»، با هدف مقابله با سرمای کشنده آینده و تداوم نسل بشر طراحی می‌شود.

کوروش کبیر؛ پادشاهی که مرزها را به هم پیوند زد/ منشور کوروش؛ فتح‌نامه یا اعلامیه حقوق بشر؟

تاریخ ایرانامپراتوری کوروش، مبتنی بر ساختاری تازه بود: قلمرویی وسیع با اقوام گوناگون، زبان‌های مختلف، و آیین‌هایی متنوع. او برخلاف فاتحان سنتی که همه‌ چیز را به رنگ فرهنگ خود درمی‌آوردند، نظامی از همزیستی و مشارکت را طراحی کرد.

روزنوشت ۲۶ مرداد ۱۲۷۹

خاطرات مظفرالدین‌شاه: مردم بلژیک از پایین هورا می‌کشیدند و تعارف می‌کردند، ما هم جواب می‌دادیم

تاریخ ایرانیک زن نقاشی آمده طرح صورت ما را کشید و قرار شد که چند روز عصرها بیاید به قدر نیم ساعتی صورت ما را بکشد.

روزنوشت ۲۵ مرداد ۱۲۷۹

خاطرات مظفرالدین‌شاه: دریا مواج و متلاطم بود، حال ما به هم خورد، فرمودیم کشتی را برگردانند

تاریخ ایرانبعد نماز خواندیم. امشب در سالون هتل، مجلس بال [باله] بود. بعد از نماز رفتیم پایین به مجلس بال وارد شدیم. خیلی خوش گذشت. بعد از اتمام بال آمدیم بالا. در ساعت دوازده نصف شب بود خوابیدیم.

کشف کتیبه ۱۵۰۰ ساله بر روی یک «استخوان‌دان» دوره ساسانی

تاریخ ایرانبررسی‌های نخستین نشان می‌دهد که در متن، نام فرد متوفی آورده شده که ساخت استخوان‌دان را سفارش داده است. درنتیجه، این یافته بدون‌تردید وابسته به اواخر دوره ساسانی (۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی) است.

روزنوشت سه‌شنبه ۲۳ مرداد ۱۲۷۹

خاطرات مظفرالدین‌شاه: تا سه ساعت بعدازظهر مشغول حساب‌نویسی و مشق حساب بودیم

تاریخ ایرانرفتیم به محل دیروز برای تماشای اسب‌دوانی در همان جای روز قبل نشستیم... دفعه آخر خیلی مضحک و باتماشا بود؛ چند رأس الاغ مثل خرهای بارکش ایران همه‌ رنگ سوار شده خردوانی غریبی کردند!

فرمان شاه عباس اول درباره رعایت حقوق رعایا در ۴۱۲ سال پیش + سند

تاریخ ایراناین سند به یکی از ارقام مالی دوره صفویه تعلق دارد و از حیث تاریخی و اداری، ارزش بالایی دارد. محتوای آن حاوی اطلاعات مهمی درباره ساختار دیوانی، شیوه اداره تیول و نظام پرداخت مواجب و مقرری در آن دوران است.

شکست در ماراتن فرصتی برای یونانیان بود که خود را در آینه تاریخ ببینند

جزئیاتی از نخستین برخورد جهان شرق و غرب / چرا دوی ماراتن تحقیر ایرانیان است؟

تاریخ ایرانپارسیان در منطقه ماراتن پیاده شده و اردو زدند. در برابر آن‌ها، حدود ۹۰۰۰ سرباز پیاده‌نظام سنگین‌اسلحه [هوپلیت] آتنی، همراه با نیروهای سبک و یاران شهر پلاته، صف‌آرایی کردند.

زندگی تلخ پسر لطفعلی‌خان زند در دربار قاجار

تاریخ ایرانلطفعلی‌خان زند آخرین فرمانروای سلسله زندیه، مردی بود که با رشادت و شجاعت در برابر نظامیان قاجار ایستاد اما درنهایت شکست خورد و کشته شد. خواجه خسرو، فرزند او، اما در مسیری کاملا متفاوت قدم گذاشت؛ سرنوشت او از کودکی با شکست پدر و فروپاشی خانوادهاش گره خورده بود.

اگر من در امر مرجعیت دخالت کنم، به تباهی کشیده می‌شوم!

اخبار دینفقیه و اصولی آیت الله ملا محمد حسین فشارکی (ره) فرزند ملا محمد جعفر در روز جمعه ۳۰ ذی حجه ۱۲۶۶ق در اصفهان به دنیا آمد. در فقه و اصول از محضر بزرگان عصر خود استفاده نمود. ایشان به زهد، تقوی و صلاح و عالمی سیاسی معروف بود.

دعوت از ایرانیان به بازاندیشی در هویت خود برای نوآوری

اخبار اندیشهبدین‌سان، ایرانی بودن در قرن بیست و یکم، نه صرفاً یک تعلق فرهنگی، بلکه تعهدی اخلاقی و تاریخی است به نوآوری، آزادی، و همزیستی در جهانی که مرزها را پشت سر گذاشته است. این مانیفست، دعوتی است به همه ایرانیان برای بازاندیشی در هویت خود و ساختن آینده‌ای که ریشه در گذشته دارد اما به افق‌های نو می‌نگرد.