محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه اسبق ایران در نشست بررسی «روایت و تحلیل ایرانی از تاریخ تحولات روسیه» و رونمایی از کتاب «نومحافظه‌کاری عصر پوتین، ریشه‌ها و اندیشه‌ها» نوشته مهدی سنایی که در خبرگزاری خبرآنلاین برگزار شد، گفت: ما با یک مسأله مهم مواجه هستیم که فقط مختص ایران نیست، ولی متأسفانه در ایران هم این مسأله وجود دارد و آن شناخت است. مشکل شناخت و اشتباهات شناختی ریشه در بسیاری از تصمیم‌های غلط و توقعات نابه جا دارد که ما امروز در بسیاری موارد شاهد آن هستیم. توقعاتی که از کنشگران بین‌المللی داریم، بر اساس تصورات غیرواقعی است که هیچ ارتباطی با واقعیت ندارد و همین تصورات غیرواقع‌بینانه باعث عشق و نفرت هایی می‌شود که خیلی زود به همدیگر تبدیل می‌شوند. دوستان ما که بسیار طرفدار روسیه هستند، با یک حرکت از سوی همسایگان روس ما به ضدروس تبدیل می‌شوند. این بیشتر به خاطر عدم شناخت است که به نظر من بسیار قابل توجه است.
نکته دیگر اینکه روسیه همسایه ما بوده، هست و خواهد بود. این یک واقعیت است که ما باید بر اساس یک شناخت واقع‌بینانه از روسیه با این کشور تعامل کنیم. نکته سوم اینکه هرچه روابط ما با غرب بهتر شود یا بدتر، روابط ما با روسیه به عنوان یک همسایه باید راهبردی باشد. عشق و نفرت‌های احساسی که ناشی از ضعف شناختی است، نباید وارد این معادله واقعی روابط همسایگی و واقعیت جهانی شوند.
ما نیازمند روابط خوب با همه همسایگان‌مان هستیم و روسیه به عنوان یک همسایه قدرتمند، حالا از دید بعضی‌ها قدرت منطقه‌ای و از دید بعضی‌ها قدرت جهانی، یک شریک راهبردی برای ایران است. ولی این شراکت راهبردی باید بر اساس چشمان باز باشد و با شناخت دقیق از روسیه شکل گیرد.
واقعیتی که برای همه ما در روابط بین‌المللی ملموس است، اینکه روسیه در دوران پساجنگ سرد حداقل دو دوره متمایز را دنبال کرده است؛ بازگشت روسیه به ملی‌گرایی روسی یا محافظه‌کاری روسیه. علاوه بر دلایل تاریخی، در واقع یک بازخورد به نوع برخورد غرب با روسیه است. روسیه در دوره یلتسین تقریباً تمام مسیر را برای غربی شدن پیمود و با یک واکنش بسیار نامناسب از سوی غرب مواجه شد. این شاید پایه سیاسی این بازگشت عقیدتی به نومحافظه‌کاری روسیه باشد که در آقای پوتین مشاهده می‌شود. ایشان این را به عنوان بازگشت به محافظه‌کاری می نامند تا با نئوکان‌های آمریکایی یکی نشود. در این حرکت، مبانی قابل توجهی نیز وجود دارد. این کتاب آنچه را که درباره شناخت روسیه لازم است، فراهم کرده است.
نظر شما