به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و براساس گزارش دیجیاتو، برنامه موشکی ایران، که ریشه‌های آن به دوران دفاع مقدس بازمی‌گردد و با هدف اصلی ایجاد یک بازدارندگی قدرتمند دفاعی پایه‌گذاری شد، امروزه به یکی از ستون‌های اصلی دکترین نظامی و امنیتی کشور بدل شده است. ایران با اتکا بر مهندسی معکوس و دانش بومی متخصصان داخلی، مسیر خود را از یک کشور واردکننده به یک طراح و تولیدکننده پیشرو در فناوری‌های پیچیده موشکی تغییر داده است. این توانمندی وسیع، مجموعه‌ای از موشک‌های بالستیک، کروز، پدافند هوایی و تسلیحات ضدزره و ضدکشتی را شامل می‌شود که در ادامه با آنها بیشتر آشنا می‌شوید.
موشک‌های بالستیک: بازوی راهبردی ایران
موشک‌های بالستیک ایران ستون اصلی توان بازدارندگی راهبردی این کشور است؛ این موشک‌ها پس از شلیک و اتمام کار موتور، مسیری قوسی را در ارتفاعات بالا طی می‌کنند و با هدایت‌پذیری، تحت تأثیر جاذبه به سمت هدف سرازیر می‌شوند. دستیابی به سوخت جامد، فناوری هایپرسونیک و سرهای جنگی مانوردهنده، از جمله پیشرفت‌های چشمگیر ایران در این حوزه است.
موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد (تا ۱۰۰۰ کیلومتر)
این کلاس از موشک‌ها به منظور پاسخگویی به تهدیدات تاکتیکی و منطقه‌ای توسعه یافته و قابلیت نقطه‌زنی در نبردهای نزدیک را برای نیروهای مسلح فراهم می‌کنند.
- شهاب ۱ و ۲: این دو موشک که بر پایه موشک‌های اسکاد B و C توسعه یافته‌اند، از اولین اعضای خانواده بالستیک ایران به شمار می‌روند. شهاب ۱ با برد تقریبی ۳۰۰ کیلومتر و شهاب ۲ با برد حدود ۵۰۰ کیلومتر، در تاریخ دفاعی ایران نقشی کلیدی ایفا کرده‌اند.
- خانواده فاتح (فاتح ۱۱۰، ذوالفقار، دزفول): خانواده فاتح را می‌توان نماد دقت در صنعت موشکی ایران دانست. فاتح ۱۱۰ به عنوان یک موشک تک‌مرحله‌ای با سوخت جامد، در نسل‌های گوناگون با بردی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلومتر تولید شده است. نسخه‌های دوربردتر این خانواده شامل موشک ذوالفقار با برد ۷۰۰ کیلومتر و موشک دزفول با برد هزار کیلومتر می‌شود.
موشک‌های بالستیک میان‌برد (۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلومتر)
این دسته از موشک‌ها نقش اصلی را در دکترین بازدارندگی راهبردی ایران برعهده دارند.
- فتاح (هایپرسونیک): به عنوان یک دستاورد انقلابی، فتاح با بهره‌گیری از گلایدر هایپرسونیک (HGV)، قابلیت‌های منحصربه‌فردی را به نمایش می‌گذارد. این موشک با برد ۱۴۰۰ کیلومتری، می‌تواند سرجنگی خود را با سرعتی فراتر از ۱۰ ماخ در خارج از اتمسفر هدایت بکند و ا انجام مانورهای پیچیده، هرگونه سپر دفاع موشکی را بی‌اثر می‌کند.
- خیبر (خرمشهر): این موشک بالستیک دوربرد با سوخت مایع و برد ۲ هزار کیلومتر، به دلیل داشتن سرجنگی بسیار سنگین ۱۵۰۰ کیلوگرمی، بالاترین قدرت تخریب را در میان موشک‌های ایرانی داراست و توانایی حمل کلاهک‌های چندگانه را نیز دارد.
- حاج قاسم: این موشک بالستیک سوخت جامد با برد ۱۴۰۰ کیلومتر و خطای کمتر از ۱۰ متر، به لطف سرجنگی جداشونده و هدایت‌پذیر، یکی از کارآمدترین موشک‌های تاکتیکی ایران است.
- سجیل: به عنوان اولین موشک بالستیک دوربرد ایران با سوخت جامد دو مرحله‌ای، سجیل از قابلیت واکنش سریع و آماده‌سازی بسیار کوتاه برخوردار است و بردی بین ۲ هزار تا ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر دارد.
- عماد و قدر: این دو موشک، نمونه‌های ارتقایافته و پیشرفته‌تر شهاب ۳ به شمار می‌روند. موشک قدر با بردی تا ۱۹۵۰ کیلومتر از دقت بالاتری بهره می‌برد. موشک عماد نیز با برد ۱۷۰۰ کیلومتر، اولین موشک بالستیک دوربرد ایران با قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه اصابت است.
- عاشورا و فجر ۳: موشک عاشورا یک موشک میان‌برد دومرحله‌ای با سوخت جامد و برد حدود ۲ هزار تا ۲۵۰۰ کیلومتر است. اطلاعات فنی چندانی نیز از فجر ۳ وجود ندارد، اما گمان می‌رود با برد تخمینی ۲۵۰۰ کیلومتر، از قابلیت حمل کلاهک‌های چندگانه (MRV) برای عبور از سپرهای دفاعی برخوردار باشد.
موشک‌های دوربرد و پرتابگرهای فضایی (فراتر از ۳۰۰۰ کیلومتر)
این دسته شامل پروژه‌های استراتژیک و ماهواره‌برهایی است که توانایی رسیدن به فواصل دور و تثبیت جایگاه ایران در فضا را دارند.
- شهاب ۴، ۵ و ۶ (کوثر): این پروژه‌ها با هدف توسعه موشک‌های بالستیک قاره‌پیما (ICBM) با برد بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ کیلومتر تعریف شده‌اند.
- ماهواره‌برهای سفیر، سیمرغ و قائم: سفیر اولین پرتابگر فضایی ایران بود که ماهواره بومی امید را در مدار قرار داد. سیمرغ توانایی حمل محموله‌های سنگین‌تر را دارد و قائم ۱۰۰ به عنوان اولین ماهواره‌بر سوخت جامد سه‌مرحله‌ای، گامی مهم در جهت دستیابی به مدارهای بالاتر است.
موشک‌های کروز ایران
موشک‌های کروز به دلیل پرواز در ارتفاع پایین و مسیرهای پیچیده، سلاح‌هایی ایده‌آل برای نفوذ به شبکه‌های پدافندی دشمن هستند. در ادامه به معرفی بهترین موشک‌های کروز ایران می‌پردازیم.
موشک‌های کروز تهاجم زمینی
- سومار و هویزه: این خانواده که بر پایه موشک Kh-۵۵ روسی توسعه یافته، توان تهاجم زمینی دوربرد را برای ایران فراهم کرده‌اند. سومار با برد تخمینی ۷۰۰ کیلومتر (در برخی منابع تا ۳۰۰۰ کیلومتر) و هویزه با برد ۱۳۵۰ کیلومتر، از موتور توربوجت استفاده می‌کنند.
- پاوه: با برد ۱۶۵۰ کیلومتر، یکی از دوربردترین کروزهای ایران است که با ویژگی‌هایی چون بال‌های جمع‌شونده و موتور قرار گرفته در بالای بدنه، طراحی منحصربه‌فردی دارد.
- عاصف: به عنوان یک کروز هواپایه با برد حدود هزار کیلومتر، قابلیت نصب بر روی جنگنده‌هایی مانند سوخو را داراست.
موشک‌های کروز ضدکشتی
- ابومهدی: این کروز دریایی راهبردی با برد بیش از هزار کیلومتر، با قابلیت پرواز در ارتفاع بسیار پایین (Sea-Skimming) و داشتن سیستم جستجوگر دوگانه (رادار فعال و غیرفعال)، تهدیدی جدی برای شناورهای بزرگ دشمن محسوب می‌شود.
- نور، قادر و قدیر: موشک نور که بر پایه C-۸۰۲ چین ساخته شده، اولین کروز ضدکشتی ایران با برد تا ۱۷۰ کیلومتر است. قادر و قدیر نیز نسخه‌های ارتقایافته آن با بردهای ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلومتر هستند.
- نصر: یک کروز کوتاه‌برد (۳۵ کیلومتر) است که برای درگیری در آب‌های کم‌عمق و پرتاب از روی شناورهای سبک طراحی شده است.
پدافند و موشک‌های زمین به هوا
ایران با توسعه یک شبکه پدافند هوایی چندلایه و یکپارچه، از آسمان خود در برابر طیف وسیعی از تهدیدات هوایی محافظت می‌کند. براساس برد، پدافند و موشک‌های زمین به هوای ایران به شرح زیر هستند:
سامانه‌های برد بلند
- باور-۳۷۳: به عنوان رقیب ایرانی سامانه اس-۳۰۰ یا اس-۴۰۰، باور-۳۷۳ برجسته‌ترین دستاورد پدافندی ایران است. این سامانه با موشک‌های صیاد، اهداف را در برد بیش از ۲۰۰ کیلومتر و ارتفاع ۲۷ کیلومتری منهدم می‌کند.
- اس-۲۰۰ و اس-۳۰۰: تجربیات به دست آمده از به‌کارگیری و ارتقای این سامانه‌های روسی، نقش مهمی در توسعه سامانه‌های پدافندی بومی ایران داشته است.
سامانه‌های برد متوسط
- ۱۵ خرداد و سوم خرداد: سامانه ۱۵ خرداد با برد ۱۵۰ کیلومتر، قادر به درگیری هم‌زمان با چند هدف است. سامانه سوم خرداد نیز که با سرنگونی پهپاد پیشرفته آمریکایی گلوبال هاوک به شهرت رسید، یک سیستم متحرک و کارآمد محسوب می‌شود.
- تلاش و رعد: سامانه تلاش با استفاده از موشک‌های صیاد ۲ و ۳، پوشش ارتفاع متوسط تا بلند را فراهم می‌کند. خانواده رعد نیز شامل سیستم‌های متحرک متنوعی برای مقابله با اهداف مختلف است.
- مرصاد: نسخه کاملاً بومی و دیجیتالی‌شده سامانه آمریکایی هاوک (HAWK) که با به‌روزرسانی‌های گسترده، به یک سامانه پدافندی مدرن تبدیل شده است.
سامانه‌های برد کوتاه
- آرمان و آذرخش: آرمان یک سامانه تاکتیکی میان‌برد (۱۲۰ تا ۱۸۰ کیلومتر) است و آذرخش با برد ۵۰ کیلومتر، وظیفه حفاظت از نیروهای متحرک را برعهده دارد.
- حرز-۹ و یازهرا-۳: دو سامانه متحرک و کوتاه‌برد دیگر برای دفاع نقطه‌ای هستند.
- موشک‌های دوش‌پرتاب (میثاق): این موشک‌های سبک و قابل حمل (MANPADS)، برای دفاع در برابر بالگردها و هواپیماهای ارتفاع پایین بسیار مؤثر هستند.
موشک‌های ضدزره و ضدکشتی
این دسته از موشک‌ها، توانایی نیروهای ایرانی را برای مقابله با تهدیدات زرهی و دریایی در نبردهای نزدیک و منطقه‌ای افزایش می‌دهند. اما بهترین موشک‌های ضد زره، ضد تانک و ضد کشتی ایران کدام هستند؟
موشک‌های ضدزره (ضد تانک)
- الماس و سدید: موشک الماس یک موشک پیشرفته با قابلیت «آتش و رها» و حمله از بالا (Top Attack) با برد تا ۸ کیلومتر است. موشک سدید نیز از همین نوع است و قابلیت نصب بر روی نفربرها را دارد.
- دهلاویه: این موشک که بر پایه کورنت روسی ساخته شده، با هدایت لیزری و سرجنگی دو مرحله‌ای، قادر به انهدام پیشرفته‌ترین تانک‌ها در برد بیش از ۵ کیلومتر است.
- طوفان: به عنوان یکی از پرکاربردترین موشک‌های ضدزره ایران که براساس موشک TOW آمریکایی توسعه یافته، در ۷ مدل مختلف با برد حداکثر ۳۷۵۰ متری تولید شده است.
- توسن و رعد: توسن با برد ۵ هزار و ۵۰۰ متری قابلیت هدف قرار دادن اهداف ثابت و متحرک را دارد. موشک‌های رعد نیز از قدیمی‌ترین موشک‌های ضدزره ایران هستند.
موشک‌های ضدکشتی
- خلیج فارس: یک نوآوری منحصربه‌فرد و یک موشک بالستیک ضدکشتی مافوق صوت است. این موشک با برد ۳۰۰ کیلومتر و سوخت جامد، به یک جستجوگر اپتیکی برای هدف قرار دادن شناورهای متحرک مجهز است.
- ذوالفقار بصیر: نسخه ضدکشتی موشک بالستیک ذوالفقار با برد ۷۰۰ کیلومتر و سرجنگی قدرتمند ۵۷۹ کیلوگرمی.
- هرمز ۱ و ۲: این سری موشک‌های بالستیک نیز بر پایه فاتح ۱۱۰ توسعه یافته‌اند. هرمز ۱ یک موشک ضدرادار است و هرمز ۲ برای هدف قرار دادن ناوها کاربرد دارد.
- کوثر: یک موشک ضدکشتی کوتاه‌برد (تا ۲۵ کیلومتر) که براساس C-۷۰۱ چین ساخته شده و برای پرتاب از قایق‌های تندرو مناسب است.
۲۲۷۲۲۷
نظر شما