آنها که در متن این گزارش منافع خود را یافتند، از آن استقبال کردند. آن دسته که در آن متهم شدند، زبان به انتقاد از آن گشودند. آنها که به متن این گزارش حمله کردند، انگیزه نویسندگان را به باد انتقاد گرفتند و کسانی که تأییدش کردند در حقیقت به آبرو و اعتبار نویسندگان اطمینان کردند.
دولت اسرائیل و همراهان این دولت با تندوتیزترین واژگان نه تنها گزارش را که بیش از همه شخص من را به باد انتقاد و هتاکی گرفتند. حالا زمان عکسالعملهای منطقی به این گزارش فرارسیده است. اسرائیل هم باید اندک اندک عکسالعملی قابلقبولتر از خود نشان دهد.
داستان را با انگیزههای خود آغاز میکنم. من یهودی هستم که همواره مدافع اسرائیل بودهام و البته دوستدار مردمان آن. من با آغاز مأموریت غزه موافق بودم. من سابقه بررسی جنایات جنگی در کشور خودم آفریقایجنوبی، یوگسلاوی سابق، روآندا و بسیاری از مناطق دیگر را در پرونده دارم. علاوه بر این من پرونده فسادهای مالی رهبران بسیاری از کشورها و نهادهای بینالمللی مانند برنامه جهانی غذا در عراق را هم مورد بررسی قرار دادهام. در تمامی این پروندهها اتهامهایی که مطرح شدهبود، بالاترین حد از اعتراضها را به دنبال داشت. در تمامی این موارد من به چیزی کمتر از تحقیقات کامل قناعت نکردم. در طول سالهای گذشته من در اعتراض به بسیاری از موارد نقض حقوق بشر در بسیاری از کشورهای جهان سخن گفتهام.
سریلانکا، چین، زیمباوه و پاکستان از جمله کشورهایی بودند که صدای اعتراض من را بلند کردند. اگر درخواست سازمان ملل برای بررسی جنایتهای جنگی در غزه را نمیپذیرفتم، هم به اصولم پشتپا میزدم و هم باید صدای وجدانم را نادیده میگرفتم. به عنوان یک یهودی اتفاقاً احساس مسئولیت بیشتری برای پذیرفتن این پرونده میکردم. من به عنوان پیششرط پذیرش مسئولیت این تحقیقات خواهان تحقیقات کامل و بیپرده شدم. من خودم را برای تحقیقاتی در همه زمینهها مهیا کردم و در نهایت هم همین کار را انجام دادم. من در آن زمان هم اعتقاد داشتم که سابقه من و محور این تحقیقات به گونهای به نظر اسرائیل خواهد آمد که این دولت همکاری گستردهای را با من داشته باشد. مخالفت اسرائیل با همکاری با این کمیته در حقیقت بزرگترین اشتباه این دولت بود. درخواستهای من برای همکاری اسرائیل با کمیته از پیش از آغاز رسمی تحقیقات آغاز شد و در میانه این روند هم ادامه داشت. ذات مأموریت ما به گونهای بود که همهچیز براساس مشاهده عینی استوار بود. در نهایت هم باید سخنان شاهدان عینی را میشنیدم و یا به خواندههایمان قناعت میکردیم. حالا که دولت اسرائیل نتوانسته است مدارک و شواهد قانعکننده را در اختیار ما قرار دهد، ما نباید برای تبعات این عدم همکاری مقصر شناخته شویم. آنها که ادعا میکنند در این گزارش به حوادث یا حقایق خاصی توجه نشده است، باید از دولت اسرائیل بپرسند که چرا از همکاری با ما سرباز زد.
اسرائیل فرصتی جهانی را برای برخورداری از دادگاهی منصفانه از دست داد. البته من به این امر واقع بودم و بارها نسبت به بیانصافی شورای حقوق بشر سازمان ملل نسبت به اسرائیل هشدار داده بودم. من هفته گذشته هم بار دیگر این کار را کردم. اسرائیل اما از فرصت به وجود آمده اندکی استفاده نکرده و در حقیقت با ما هم برخورد ضربتی کرد. من در پاسخ به نامه شهردار سدیروت که از من به خاطر عدم بازدید از این منطقه و مناطق جنوبی اسرائیل انتقاد کرده بود، هم تأکید کردم که ما باید از این مناطق بازدید میکردیم. از مناطقی که اسرائیل ادعا میکند هدف دهها موشک شلیکشده از سوی غزه قرار گرفتهاند. البته ما از انجام این کار بازداشته شدیم. من اعتقاد دارم که آنچه اسرائیل انجام داد؛ اشتباهی بزرگ بود.
در غزه آنچه که از ویرانیها دیدم؛ شوکهکننده بود. من اصلاً انتظار چنین چیزی را نداشم. گمان نمیکردم که اهداف انسانی و نهادهایی مانند بیمارستانها در این نبرد مطرح باشد. گمان نمیکردم که این جنگ حتی اقتصاد غزه را هم فلج کرده باشد. زمینهای کشاورزی، کارخانههای صنعتی و منابع تأمینکننده آب هم هدف قرار گرفته بودند. بسیاری از مکانهایی که تخریب شده بودند در حقیقت اصلاً نظامی نبودند. نه گمان میکردم و نه شنیده بودم که دولتی این حد از تخریبها را تأیید کرده باشد. کودکان اسرائیلی و کودکان فلسطینی به یک اندازه از حق ایمنی در این جنگ برخوردار بودند. ما کودکانی را که در غزه قربانی شدند دیدیم اما به دلیل مخالفت اسرائیل نتوانستیم در سدیروت هم شواهدی مشابه بیابیم. البته ما تمام تلاش خود را به کار گرفتیم تا از روی شواهد و مدارک در اختیار خود تصمیمی عادلانه بگیریم.
مخالفت اسرائیل با همکاری با کمیته حقیقتیاب سازمان ملل مانع از آن نشد که ما به پدر گلعاد شلیط سرباز اسرائیلی در بند حماس اجازه سخن گفتن در ژنو را ندهیم. تمامی کسانی که صدای پدر شلیط را شنیدند نتوانستند مانع از بروز احساس تأسف خود شوند. شلیط از سه سال پیش در بند حماس است و اجازه دیدار با مقامهای سازمان صلیب سرخ را هم ندارد.
دادگاهای اسرائیل در سطح بینالمللی به پایبندی به استانداردهای قضاوت جهانی شهرت دارند. این حقیقت که شورای امنیت و بسیاری از اعضای نهادهای بینالمللی ناعادلانه اسرائیل را مورد شماتت قرار نمیدهند، نمیتواند توجیه خوبی برای زیرپا گذاشته شدن اصول بینالمللی توسط اسرائیل باشد. اسرائیل تاکنون بارها ادعاهای مطرح شده علیه رهبران خود را در دادگاههای عالی مورد بررسی قرار داده است. دولت اسرائیل ابزار لازم برای اجرا کردن عدالت در مورد خود را در اختیار دارد، اما آیا اراده انجام این کار هم در اسرائیلیها است؟
ریل کلیر نوزدهم اکتبر/ ترجمه: سارا معصومی
نظر شما