کلیدر دولت آبادی، شهوت سخن گفتن، از تحلیل سگ‌گردانی تا بررسی اوضاع منطقه

استاد محمود دولت آبادی نام پر آوازه‌ی ادبیات معاصر ایران در اثر به یادماندنی خویش 《کلیدر 》همانطور که خواننده را با اعجازی از کلمات مسحور قلم خویش می‌کند به مسائل و موضوعاتی می‌پردازد که موید ضرورت توجه به آثار ادبی و هنری برای توسعه‌ی یک جامعه است.

استاد در بخشی از کلیدر به زیبایی هر چه تمام‌تر به نقد رفتار روشنفکران جامعه در چگونگی دعوت مردم به مبارزه علیه اربابان اشاره، ضمن تاکید بر لزوم حکومت مردم بر مردم، آگاه کردن مردم را یک ضرورت در شکل‌گیری چنین حکومتی می‌دانند؛

آقای فرهود هم دارد شهوت حرف زدن پیدا می‌کند.این جور حرف و سخن ها هم فقط مردم را تهییج می‌کند.اما وقتی مردم تهییج شده بخواهند دست به کار ببرند، جز های و هوی، هیچ چیزی در مغزشان و در دستشان ندارند.چیزی در مغزشان تغییر نکرده، فقط زبانشان تیز شده.اما قرار این نبوده که ما فقط زبان مردم را تیز کنیم....ملت را نباید متکی به هیجان و جنجال بار آورد.اساس فکر مردم باید تغییر کند، تا چنین کاری انجام نشود، مردم ماده‌ی خام هستند که برای مدتی، به هر شکلی می‌شود درشان آورد.مثل خمیر.هر دستی، هر قدرتی می‌تواند شکل دلخواه خودش را بسازد! اما برای اینکه مردم بتوانند خودشان، خود را به هر شکلی که می‌خواهند بسازند، باید خودشان صاحب فکر بشوند.فکری که منافع  همه‌ی مردم را بتواند جوابگو باشد.در غیر اینصورت امروز به حرف آقای فرهود گوش می‌دهند و هورا می‌کشند، فردا به حرف های یک‌نفر دیگر...به مردم یاد بدهیم که خودشان چطور بر خودشان حکومت کنند.

محمود دولت آبادی در بخشی از این اثر جاودانه با ظرافتی هنرمندانه به مصائب و مشکلات حاکم بر نظام ارباب رعیتی اشاره و در بیان علل و عوامل حاکم شدن چنین ساختاری بر جامعه به تصوری که برخی مثلا روشنفکر به چالش‌های حاکم بر جامعه‌ی پیرامون دارند، اشاره می‌کند.

 جامعه‌ای که محمود دولت آبادی در کلیدر به آن اشاره می‌کند با اندک تفاوتی بی شباهت به شرایط امروز جامعه نیست.

رفتار و بیان برخی چهره‌های سیاسی که خودشان را در قامت کارشناس مسائل منطقه خاصه جنگ اخیر مطرح می‌کنند بی شباهت به آن چیزی که دولت آبادی از آن با عنوان شهوت سخن گفتن یاد می‌کند، نیست.

چنین افرادی با بهره مندی از رسانه ها و تربیون‌هایی که لاینقطع در اختیار دارند بدون توجه به بازتاب داخلی و خارجی، مطالبی مطرح می‌کنند که تنها صرفه‌ی کم ضرر آن تهییج برخی افراد ملت است اما در فرض و حالت دیگری که زیان و ضرری وسیع در آن محتمل است نگاه و برداشتی است که در آن سوی مرزها نسبت به چنین مطالبی داشته، سخنان ایشان را به حساب حکومت و تمامی افراد ملت ایران می‌زنند.

کسانی که حسب سابقه‌ی فعالیت‌هایشان کمترین شناختی از شرایط حاکم بر مردم ایران ندارند اما طوری داد سخن سر می‌دهند که گویی از خواست و توقع مردم، اطلاع موثق و قطعی داشته و لذا آنچه به زبان جاری می‌کنند همانی است که ملت می‌خواهند و برای تایید استدلال خویش در هیبتی پوپولیستی از مفهوم مردم مصداقی  ارائه می‌دهند که خودشان باور دارند؛ یعنی همان دایره‌ی محدود خودی‌ها .

همان‌هایی که بدون کمترین شناختی از مسائل منطقه تا چند روز پیش از آغاز درگیری، طوری با هیجان پیرامون مسائلی مانند سگ گردانی یا مسئله‌ی حجاب سخن می‌گفتند که گویی تنها دغدغه‌ی مردم ایران چنین موضوعاتی است،امروز کارشناس مسائل جنگ شده به همان شیوه که به موضوعات اجتماعی می‌پرداختند در صدد ارائه‌ی طریق برای دفع تجاوز رژیم صهیونیستی و یا مقابله با آمریکا هستند و اینجاست که باید گفت خدا به فریاد ما مردم برسد که قرار است چنین افرادی برای سیاست‌های کلان کشور و مسائل برون مرزی ارائه‌ی طریق کنند.

بدون تردید صاحبان چنین اندیشه‌ای هیچ باوری به نقش اراده ی مردم در شیوه‌ی حکمرانی نداشته و بالتبع چنین تفکری با تئوری حکومت مردم بر مردم بیگانه هستند و برای پیشگیری از تحقق این مهم بر طبل ناآگاهی مردم و القاء ترس در جامعه می‌کوبند بی آنکه متوجه‌ی تالی فساد و  تبعات جبران ناپذیر چنین شیوه‌ای در جامعه و عدم اعتماد ملت به ساختار حکمرانی باشند.

وکیل دادگستری-شیراز