چهار منبع اصلی حدیث شیعه (کتب اربعه)

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، تاریخ تدوین منابع حدیثی  به دو دوره متقدمان و متأخران قابل تقسیم است.
 
بنابر روایت موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت(ع)، در تمایز این دوره می‌توان گفت: دوره متقدمان همان پنج قرن نخست هجری است که در این دوره حدیث شیعه توسط ائمه معصومین علیهم‌السلام صادر شد و به وسیله اصحاب و راویان آن حضرات به رشته تحریر کشیده شد، سپس توسط دانشمندان طبقات بعد دسته‌بندی و تدوین و در نهایت توسط محدثان سه گانه اول یعنی شیخ کلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی در «کتب اربعه» جای گرفت.
 
و دوره متأخران دوره پیدایش مجامع تکمیلی در حدیث شیعه است. این دوران از ابتدای قرن ششم آغاز شده و تا طبقه معاصران ادامه می‌یابد که در این عصر نیز محدثان عظیم الشأنی همچون شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه، فیض کاشانی صاحب کتاب وافی و علامه مجلسی صاحب کتاب بحارالانوار ظهور کردند.
 
در مقایسه عصر متقدمان با دوره متأخران می‌توان گفت که حدیث شیعه به واقع محصول دوره متقدمان بوده و آثار دوره بعد به نوعی طبقه‌بندی، تکمیل و تحلیل آثار متقدمان است:
 
از بین کتابهای نوشته شده در دوره متقدمان چهار کتاب اصلی حدیث شیعه  کتاب جامع روایی در ابواب مختلف است و شالوده و اساس روایات و احادیث شیعه محسوب می‌شوند. این کتابها عبارتند از :
 
الکافی از شیخ کلینی
من لایحضره الفقیه از شیخ صدوق
دو کتاب تهذیب الاحکام والاستبصار از شیخ طوسی