به گزارش خبرآنلاین، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه شامگاه جمعه در آلاسکا با یکدیگر دیدار کردند؛ نشستی که به‌سرعت بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و محافل سیاسی جهان داشت. بسیاری آن را نشانه‌ای از تغییر آرایش قدرت و آزمونی برای نقش واشنگتن در معادلات جهانی دانستند. این نشست بدون هیچ دستاوردی پایان یافت. همین مسئله بسیاری را به تحلیل شرایط تازه جنگ اوکراین و رویکردهای ترامپ واداشته است.
در همین راستا، «جان مرشایمر» استاد برجسته روابط بین‌الملل در دانشگاه شیکاگو و نظریه‌پرداز شناخته‌شده مکتب واقع‌گرایی، با تحلیل جزئیات دیدار آلاسکا و وضعیت جنگ اوکراین تأکید کرد که این نبرد برای روسیه یک جنگ «وجودی» است و آمریکا با تصمیمات غلط خود، در جنگ‌های پرهزینه از جمله علیه ایران گیر افتاده است.
او با اشاره به مخالفت رئیس‌جمهور روسیه با خواسته اروپا و آمریکا برای شکل‌گیری یک آتش‌بس موقت در اوکراین تصریح کرد: «پوتین در مدیریت رفتار و منش خود در نشست اخیر کار فوق‌العاده‌ای کرد. این تنها کاری بود که لازم بود انجام دهد. فقط نیاز بود تا در نشست حضور پیدا کند و رفتاری دیپلماتیک، هوشمندانه و حرفه‌ای از خود به ترامپ نشان دهد.»
او افزود: «این به انزوای پوتین در غرب پایان داد و به نوعی حاکمیت او را مشروع کرد. همگی همین انتظار را از او داشتند و او بسیار موثر عمل کرد. بین صلح و آتش‌بس فرق بزرگی وجود دارد. روسیه درحال پیروزی در میدان جنگ است و به دنبال آتش‌بس نیست. بلکه خواستار توافق صلحی پایدار و مستند است. اما ترامپ و اروپا خواستار آتش‌بس هستند.»
بنا بر گزارش ایسنا، مرشایمر تصریح کرد: «پس از مخالفت صریح پوتین با ایده آتش‌بس، ترامپ اکنون عقب‌نشینی کرده و او نیز خواستار صلح شده است. به گفته ترامپ، بهترین راه برای خاتمه یافتن جنگ اوکراین، یک توافق صلح است.»
او افزود: «تنها دلیل خواست غرب برای ایجاد آتش‌بس، باخت فزاینده اوکراین در میدان جنگ است و غرب نمی‌داند چگونه به وضعیت کمکی کند. آتش‌بس یک بازه استراحت برای اوکراین و تجهیز مجدد نیروهای آن توسط غرب خواهد بود.»
۳ شرط اصلی روسیه برای پایان یافتن جنگ
این استاد روابط بین‌الملل تصریح کرد: «روس‌ها کاملا از هدف غرب آگاهی دارند و حاضر نیستند به اوکراین فرصت تجهیز و تجدید قوای دوباره بدهند تا جنگ ادامه پیدا کند. روسیه هیچ علاقه‌ای به آتش‌بس ندارد، آن‌ها خواستار توقف جنگ براساس شروط خود هستند. به باور مسکو، عضویت احتمالی اوکراین در ناتو، یک خطر وجودی است. از منظر روسیه، این جنگ، یک جنگ وجودی است.»
او افزود: «روسیه شروط مشخصی دارد. یکی از شروط اساسی آن، به رسمیت شناخته شدن کنترل روسیه بر چهار استان اوکراین به‌علاوه کریمه است. شرط دوم آن‌ها تبدیل اوکراین به کشوری بی‌طرف است. شرط سوم روسیه، از بین رفتن توانمندی آفندی ارتش اوکراین است تا تهدیدی علیه روسیه محسوب نشود. این سه شرط از نظر غرب، شروط غیرقابل قبولی هستند.»
مرشایمر تصریح کرد: «به همین علت رسیدن توافق صلح ناممکن است. اوکراین و غرب علاقه‌ای به صلح ندارند، بلکه خواستار آتش‌بس هستند. در همین راستا شما شاهد یک نشست کوتاه بین ترامپ و پوتین بودید که به هیچ نتیجه‌ای منجر نشد.»
ترامپ نمی‌تواند جنگ اوکراین را حل‌وفصل کند
این استاد روابط بین‌الملل با اشاره دوباره به عقب‌نشینی ترامپ از مواضع گذشته خود و مخالفت تلویحی «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین با درخواست واشنگتن و مسکو برای رسیدن به توافق صلح تأکید کرد: «ترامپ درحال انتقال قدرت تصمیم‌گیری به زلنسکی است. او درک کرده است که نمی‌تواند به این جنگ خاتمه دهد. او نمی‌تواند اروپا و اوکراین را به پذیرفتن توافق صلح ترغیب کند. او همچنین نمی‌تواند پوتین را وادار به پذیرش آتش‌بس کند. از طرفی ترامپ از ایده خود مبنی بر اعمال تحریم‌های ثانویه علیه روسیه نیز عقب‌نشینی کرده است.»
مرشایمر افزود: «بنابراین هم ایده آتش‌بس و هم تحریم‌ها از روی میز برداشته شده‌اند. ترامپ در عمل با ایده پوتین برای رسیدن به توافق صلح موافقت کرده است. زلنسکی روز دوشنبه به کاخ سفید خواهد رفت. این بدین معناست که ترامپ قدرت تصمیم‌گیری را به اروپا و زلنسکی واگذار کرده است. یعنی در صورت نیاز، ترامپ در مذاکرات اروپا، اوکراین و روسیه حضور پیدا خواهد کرد. او به دنبال وادار کردن اروپا و اوکراین به پذیرش یک توافق شکل گرفته توسط آمریکا نیست.»
او تصریح کرد: «به اذعان خود ترامپ، او نمی‌تواند این جنگ را حل کند. اگر او هوشمندانه عمل می‌کرد، می‌توانست به این جنگ پایان دهد. اما او از ابتدای دولت دوم خود با روسیه احمقانه رفتار کرده است. روسیه از ابتدا موضع خود را حفظ کرده و آن را تغییر نداده است.»
مرشایمر تأکید کرد: «ما در غرب حاضر نیستیم دیدگاه روسیه درباره جنگ اوکراین را بپذیریم. روسیه این جنگ را یک تهدید وجودی علیه خود می‌بیند و حاضر است برای محافظت از خود با شدت بسیار بیشتری در یک جنگ گسترده‌تر ورود پیدا کند. اما تا زمان شکست قطعی اوکراین در میدان جنگ، غرب متوهم باقی خواهد ماند.»
در حال فرستادن هند به آغوش روسیه هستیم
او با اشاره دوباره به تهدیدات ترامپ مبنی بر اعمال تحریم‌های دوجانبه علیه روسیه و عقب‌نشینی کنونی آن از این موضع تصریح کرد: «تحریم ثانویه علیه روسیه یعنی تحریم‌کردن چین و هند. ما نمی‌توانیم چین را تحریم کنیم زیرا بر بازار آمریکا و مواد حیاتی آمریکا تسلط دارند و با تحریم هند، دهلی‌نو را به سوی مسکو هدایت می‌کنیم. در نتیجه هند را نیز نمی‌توانیم تحریم کنیم و ترامپ خود را در شرایط بسیار دشواری قرار داد.»
مرشایمر افزود: «ترامپ پیش از پایان یافتن مهلت خود به روسیه، ویتکاف را به روسیه فرستاد تا بتواند نشست آلاسکا را برنامه‌ریزی کرده و از این شرایط دشوار خارج شود.»
او تأکید کرد: «با موافقت پوتین برای حضور در این نشست، ترامپ توانست بگوید که دیگر لازم نیست تحریم‌ها اعلام کند و اکنون به‌طور کامل از این تصمیم عقب‌نشینی کرده است. هرچند هرگز نمی‌توان اقدامات ترامپ را پیش‌بینی کرد. اما این نشست یک پیروزی برای پوتین بود. واقعیت این است که آمریکا کارتی برای بازی ندارد.»
اگر اوکراین به جنگ ادامه دهد، امکان دارد نیمی از خاک خود را از دست دهد
مرشایمر در پاسخ به سوالی درباره تأثیر تثبیت حاکمیت روسیه بر چهار استان شرقی و جنوبی اوکراین افزود: «این به معنای از دست رفتن ۲۰ درصد خاک اوکراین است. این یک تراژدی برای اوکراین خواهد بود. بهترین گزینه برای اوکراین، پایان یافتن هرچه سریع‌تر جنگ است، زیرا در صورت ادامه یافتن جنگ، اوکراین اراضی بیشتری از دست خواهد داد.»
او تأکید کرد: «اگر اوکراین به جنگ ادامه دهد، امکان دارد نیمی از خاک خود را از دست دهد. در صورت وقوع چنین رخدادی، اوکراین قابلیت خود برای باقی ماندن به‌عنوان یک کشور را از دست خواهد داد. در صورت پافشاری اوکراین روی خواست خود برای عضویت در ناتو، روسیه انگیزه بیشتری برای تصرف اراضی بیشتر و تبدیل اوکراین به یک کشور از هم پاشیده پیدا خواهد کرد.»
مرشایمر تصریح کرد: «اوکراین باید از این رخداد جلوگیری کند، اما انتقال این واقعیت به زلنسکی، اروپا و بخش عمده‌ای از سیاستمداران آمریکایی ناممکن است.»
مرشایمر با اشاره به وضعیت میدان نبرد در اوکراین تصریح کرد: «حمایت داخلی اوکراین از جنگ درحال کاهش است. بسیاری در حال فرار از کشور هستند. وضعیت بسیار بحرانی است، ممکن است این جنگ تا سال دیگر با پیروزی کامل روسیه پایان یابد. مشکل کنونی اوکراین، تسلیحات یا تجهیزات نظامی نیست، بلکه این کشور با کمبود نیروی انسانی و نیروی نظامی روبرو شده است.»
او افزود: «به باور من اوکراین محکوم به فناست و زلنسکی وادار به پذیرش شروط روسیه خواهد شد. اقدام هوشمندانه برای اوکراینی‌ها پذیرش شکست خود است. اما این فقط اوکراینی‌ها نیستند که خواستار بازگشت چهار استان اوکراین به این کشور هستند، بلکه غرب نیز حاضر به پذیرش شکست خود نیست. غرب و اوکراین در چهار منطقه تحت کنترل روسیه خرابکاری خواهند کرد و این اقدام با واکنش قطعی روبرو خواهد شد. ممکن است این درگیری به یک جنگ گسترده‌تر منجر شود. نقاط تنش بسیار بالا است.»
مرشایمر تأکید کرد: «خواست غرب برای عدم پذیرش واقعیت و عدم تلاش آن برای بهبود روابط خود با روسیه را درک نمی‌کنم. این مسائل به نفع اوکراین است.»
آمریکا می‌خواهد با استفاده از اوکراین به روسیه ضربه بزند
او افزود: «در همان ابتدای جنگ، پوتین پیشنهاد صلح خود را ارائه کرد و اوکراین در حال مذاکره با روسیه بود. اما بوریس جانسون (نخست وزیر وقت انگلیس) و آمریکا مانع این مذاکرات شدند. آمریکا بر این باور است که می‌تواند با استفاده از اوکراین به روسیه ضربه بزند بدون آنکه خون آمریکایی‌ها ریخته شود. روسیه اکنون یک قدرت بزرگ است که آمریکا حاضر به پذیرش آن نیست.»
آمریکا در تنگنای راهبردی و اخلاقی قرار دارد
مرشایمر در پاسخ به سؤالی گفت: «دولت ترامپ و بایدن هر ۲ بر این باورند که تنها اقدام حیاتی برای حفظ قدرت آمریکا، جنگ با چین است. اما اکنون آمریکا نمی‌تواند از جنگ اوکراین خارج شود. در خاورمیانه نیز شرایط بسیار بحرانی‌تر است. به جنگ اخیر آمریکا علیه حوثی‌ها(انصارالله) فکر کنید، ترامپ یک ماه پس از شروع این جنگ، از آن عقب‌نشینی کرد، زیرا این جنگ درحال از بین بردن ذخایر تسلیحاتی آمریکا بود.»
او با اشاره به جنگ رژیم صهیونیستی علیه ایران و پیوستن آمریکا به این جنگ تصریح کرد: «در جنگ اسرائیل علیه ایران نیز بسیاری از ذخایر موشک‌های پدافندی آمریکا از بین رفت. با وجود ۲ بار تلاش اسرائیل برای ایجاد جنگی بین ایران و آمریکا در طول دولت بایدن، او حاضر نشد علیه ایران جنگی را آغاز کند که این یک اقدام هوشمندانه بود. اما ترامپ به‌طور کاملا احمقانه وارد جنگ علیه ایران شد و اکنون آمریکا در این جنگ گیر افتاده است.»
مرشایمر در آخر تصریح کرد: «آمریکا در شرایط بحرانی قرار دارد. از طرفی شما نباید مسائل اخلاقی را نیز نادیده بگیرید. آمریکا در یک نسل‌کشی شریک است. وقایع غزه یک نسل‌کشی است. حتی افرادی که نمی‌خواهند به نسل‌کشی اذعان کنند، اعتراف کرده‌اند که یک کشتار عظیم در حال انجام است. پس هم از نظر راهبردی و هم اخلاقی، اقدامات دولت بایدن و ترامپ بسیاری از جمله من را پریشان کرده‌اند.»
315 315
نظر شما