به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در تابستان داغ ۱۳۴۷، آن‌هم وقتی دنیا با تحولات تازه دست‌به‌گریبان بود، ناگهان مردی در قلب واتیکان فتوایی صادر کرد که مثل صاعقه بر آسمان مسیحیت فرود آمد. سوم مرداد، «پاپ پل ششم»، دویست‌وشصت‌وچهارمین جانشین پطرس مقدس، بی‌آن‌که هرگز حلقه ازدواجی به انگشت کرده باشد، قلم بر کاغذ گذاشت و حکم داد: قرص ضدبارداری و هرگونه جلوگیری مصنوعی از آبستنی، حرام! همین یک جمله کافی بود تا کشیشان عصا بر زمین بکوبند، استادان الهیات بر او بتازند، زنان و مردان در خیابان‌های نیویورک شعار «پاپ، یکدفعه دیگر فکر کن!» سر دهند، و حتی اهالی موسیقی، از کالیفرنیا تا سانتیاگو، ملودی‌های ضدپاپ سر بدهند.
فتوایی که قرار بود به «حفظ اخلاق» بینجامد، به جای استقبال، موجی از کاریکاتور، ترانه، نامه‌های سرگشاده، استعفاها و دیوارنویسی‌ها به راه انداخت. از سوی دیگر، کارخانه‌های داروسازی زیرکانه، از «تلگراف تشکر» به واتیکان حرف می‌زدند؛ چراکه فروش قرص نه‌تنها کم نشد، بلکه بیشتر هم شد. گزارشی که در پی می‌خوانید، ترجمه مستقیم انعکاس این ماجرا در نقاط مختلف جهان از مجله آلمانی اشترن است که «زن روز» در نهم شهریور ۴۷ به چاپ رساند؛ روایتی از روزی که بزرگترین مرجع دینی غرب، ناخواسته به چهره یک قهرمان تبلیغاتی برای قرص‌های کوچک سفید بدل شد.
این فتوای جدید پاپ، رهبر مسیحیان جهان، یکی از تاریخی‌ترین فرامین مذهبی بود که در چند قرن اخیر صادر شده است. فرمانی که یکسره دنیای مسیحیت را تکان داده است. اولین قائم‌مقام مسیح در زمین «پطر» بود. «پطرس» متاهل بود و دنیای مسیحیت را بنیان گذاشت. ولی دویست و شصت و چهارمین قائم‌مقام مسیح در زمین یعنی «پاپ پل ششم» نه‌تنها متاهل نیست، بلکه با فتوایی که دو هفته قبل علیه قرص ضدحاملگی داد، ارکان دنیای مسیحیت را متزلزل کرد. فتوای او مومنین و حتی کشیشان را علیه کلیسا برانگیخت و یک بحران شدید مذهبی پدید آورد.
فتوای ۲۵ ژوئیه ۱۹۶۸ [۳ مرداد ۱۳۴۷] «پاپ پل ششم» چنان اثری در جهان گذاشت که در تمام کشورهای مسیحی مرد و زن، سیاه و سفید، روحانی و بی‌دین، دانشمند و هنرمند سر به شورش برداشتند و زمین را زیر پای پاپ سست کردند و برای اولین بار بدون خجالت رو در روی بزرگترین مرجع تقلید خود ایستادند.
چرا باید کشیشان درباره جسم زنان تصمیم بگیرند؟
در ایالات متحده آمریکا ۲۶۵ اسقف به فتوای پاپ صحه گذاشتند، ولی هنوز چند ساعت از صدور فتوا نگذشته بود که ۹۰ نفر از پروفسورهای علوم الهیات و کاتولیک مذهب آمریکا علیه پاپ قیام کردند.
در نیویورک زنان و مردان جوان آمریکایی به خیابان‌ها ریخته، به نفع قرص ضدآبستنی دست به تظاهراتی عظیم زدند. روی شعارهایی که این عده با خود حمل می‌کردند نوشته شده بود: «پاپ! یکدفعه دیگر خوب فکر کن!» یا «چرا باید کشیشان درباره جسم زنان تصمیم بگیرند؟»
در کالیفرنیا خواننده سیاه‌پوستی یک ترانه ضدپاپ سرود و این ترانه مسخره از رادیو «پاسادنا» پخش شد. این خواننده در ترانه‌اش پاپ را «سایه بی‌روحی از گذشته‌ها که انگشت رنگ‌پریده‌اش را از اعماق زمان‌های تیره درآورده» مجسم کرده است.
اولین مرجع رسمی که فتوای پاپ را نفی کرد و به دلیل همین نفی مجبور به استعفا شد، «سه آهر ناندز» وزیر خارجه کلمبیا بود. در کشور شیلی آش از این هم داغ‌تر شد. در حدود دویست کشیش و روحانی جوان کلیساهای سانتیاگو را اشغال کرده مانع اجرای مراسم عبادت روز یکشنبه شدند!
«توماس رابرتس» اسقف سابق بمبئی صریحا اعلام کرد: «دوران ما دورانی است که حتی کلیسا هم دیگر قادر نیست قوانینش را به اتاق خواب‌ها راه دهد!» و دکتر «آدولف هول» روحانی و استاد دانشگاه وین چنان خونش از فتوای پاپ به جوش آمد که طی یک مصاحبه تلویزیونی آرزوی رفتن این پاپ و آمدن یک پاپ دیگر را به زبان آورد!
در سوئیس دکتر «آنتون مایر» استاد جامعه‌شناسی در سمینار مذهبی «زولوتورن» به عنوان اعتراض به فتوای پاپ از مقامش استعفا داد. این کاتولیک ۳۸ ساله زوریخی به خبرنگار مجله «نوین پرس» گفت: «مفهوم فتواییه پاپ با مفهوم اصیل معاشرت‌های جنسی مغایرت دارد. از مسئله تولید مثل که بگذریم در زناشویی‌ها، تماس‌های جنسی اهمیت بسیار وسیع‌تری دارد. اگر پاپ معتقد است که آمیزش جنسی فقط به منظور تولید مثل باید باشد، پس باید طی فتواییه دیگری برای زن و شوهرهای عقیم که بچه‌دار نمی‌شوند آمیزش‌های جنسی را قدعن اعلام کند!»
ضربه کاری‌تر را دکتر «پاتریک فتزپاتریک» چهل‌ساله بر پاپ وارد آورد. در کلیسایش واقع در شهر «هارتلد پول» انگلیس دو بار بالای منبر رفت و علیه فتوای پاپ موعظه کرد. همکار ۳۱ ساله‌اش «پل وایر» کشیش کلیسای «نورت چم» بالای منبر پاپ را به‌شدت کوبید. انتقادات اصولی «وایر» به‌قدری کوبنده بود که واتیکان فوری عکس‌العمل نشان داد، یعنی او را از کار برکنار ساخت!
پنجاه تن از کاتولیک‌های سوئد طی نامه شکوائیه‌ای که در استکهلم برای «جان تایلور» اسقف استکهلم فرستادند، ضمن مذمت از فتوای پاپ فاصله‌گیری خود را از کلیسا اعلام کردند.
مهم‌ترین عکس‌العمل در برابر فتوا را یک خانم حقوق‌دان ایتالیایی به نام «گابریلا پارکا» بروز دارد. این خانم که با نوشتن کتابی تحت عنوان «پاشا» درباره مردان ایتالیایی مشهور شده، به خبرنگاران اظهار داشت: «کاتولیک‌های تحصیل‌کرده و روشنفکری که تاکنون از قرص و سایر وسایل ضدآبستی استفاده می‌کردند، از این پس نیز بی‌اعتنا به فتوای پاپ به استفاده خود از این وسایل ادامه خواهند داد. فتوای پاپ احتمالا تا اندازه‌ای روی بینوایان و طبقه محروم که تاکنون به هیچ وجه از بچه زیادی جلوگیری نمی‌کردند اثر خواهد گذشت، ولی آنان که به سعادت بشریت اعتقاد دارند، و بچه زیادی را مانع تربیت صحیح بچه‌ها می‌دانند، همچنان از قرص‌های ضدآبستنی استفاده خواهند کرد!»
حتی پروفسرو «هانس کونگ» استاد کرسی الهیات در دانشگاه «توبینگن» نیز با پاپ دسته به یخه شد. او گفت: «قسمت اعظم کاتولیک‌ها و بسیاری از اسقف‌ها و کشیشان نیز نظری خلاف نظر پاپ داشتند و دارند، زیرا بر اثر اتخاذ تصمیم پاپ درباره قرص‌های ضدآبستنی سال‌ها به تعویق افتاد، و درنتیجه آن‌ها مجبور شدند درباره مسئله قرص با مراجعه به وجدان‌شان نظر بدهند. یعنی وقتی کشیش‌ها می‌دیدند که تولد بچه زیادی یکسره سعادت خانواده‌ای را به هم خواهد زد، به مومنان اجازه می‌دادند که از قرص‌های ضدآبستنی استفاده کنند!»
دکتر «فرانس زایس» رئیس جامعه پزشکان کاتولیک هلند نیز گفت: «ما کاتولیک‌ها هم درست مثل اهالی چکسلواکی بر این عقیده‌ایم که به آزادی بیشتری در زندگی محتاجیم! ولی روزگاری کرملین با آزادی منطق انسان‌ها مخالفت می‌کرد، و حالا متاسفانه واتیکان با این آزادی مخالفت می‌کند!»
پروفسور دکتر «کرنلیوس ترومبوس» استاد کرسی بهداشت ملی در دانشگاه ملی هلند طی مصاحبه‌ای نظر داد: «من همین‌قدر می‌توان بگویم که فتوای پاپ غیرانسانی بود!»
مقامات مذهبی برلن فتوا را «بی‌ارزش کردن زناشویی و رابط جنسی خصوصی» تلقی کردند! در شهر «فریبورگ» آلمان گروهی از کاتولیک‌های سرشناس از اسقف‌های کاتولیک تقاضا کردند که مخالفت‌شان را با فتوای پاپ اعلام دارند.
سی نفر از کشیشان کاتولیک در شهر فرانکفورت نظر دادند: «از این پس نیز هر مومن به کلیسا برای تصمیم درباره بچه‌دار شدن یا نشدن می‌تواند به وجدان خودش مراجعه کند و با وجود آن‌که برای نظر پاپ ارزش قائلیم آن را خالی از گمراهی نمی‌دانیم.»
خانم «لوئیز رینزر» نویسنده معروف آلمانی طی نامه سرگشاده‌ای که برای کاردینال «دوفنر» اسقف شهر «مونیخ» نوشت از او صریحا تقاضا کرد که «علیه تصمیم غیرواقع‌بینانه، دور از زندگی و دشمن زندگی پاپ قد علم کنید!»
چنددستگی در کلیسا
خانم رینزر در نامه‌اش می‌گوید: «پاپ با مخالفتی که با قرص نشان داد، بدون دلیل باعث به وجود آمدن چنددستگی در کلیسا گردیده است!»
خوانندگان مطبوعات اروپا و آمریکا نیز به نوبه خود فتوای پاپ را به باد حمله و انتقاد گرفتند. مثلا یکی از اهالی مونیخ در روزنامه «آیندسایتونگ» نوشت: «من به عنوان اعتراض به تظاهر مذهبی قلابی پاپ، خروجم را از کلیسا اعلام می‌کنم!... از نظر پاپ قرص ممنوع است ولی بمب اتمی برای نابودی بشر مجاز است! چرا پاپ بمب اتمی را تحریم نمی‌کند؟»
در شهر «مونستر» آلمان ناشناسی به دیوار کلیسای شهر نوشت: «مرگ بر پیلن پاول»! (یعنی: مرگ بر پل قرصی!» و چنان‌که می‌دانید «پل» اسم پاپ است.
خانم «والترادو شمیتس بونزه» که در یک جلسه مهم مذهبی شرکت داشت علنا عقیده پاپ را در این مورد که اگر زن قرص بخورد وسیله اطفای شهوت مردم می‌شود، نوعی خشک‌مغزی تلقی کرد.
فتوای پاپ پل ششم نه‌تنها دنیای مسیحیت را علیه او برانگیخته و او را به تمام جهانیان مردی دور از حقایق معرفی کرد، موجب کوک شدن مضمون‌هایی برای او نیز گردید.
بد نیست یکی از مضمون‌های کوک‌شده را برای‌تان تعریف کنیم:
پاپ کوبه در آسمان را کوبید، هیچ‌کس در به رویش باز نکرد. دوباره در زد، در زد و در زد! باز نتیجه‌ای نگرفت. سرانجام چشمش به تابلویی افتاد که کنار در نصب شده بود. روی تابلو این جمله را خواند: «به علت کثرت جمعیت بسته است!»
جالب این است که درست در زمانی که اسقف‌های آلمانی برای اعلام نظر درباره فتوای پاپ قرار گذاشتند کنفرانسی در آخر ماه تشکیل دهند، در زمانی که رئیس کمیته مرکزی کاتولیک‌های آلمان، طی نامه سرگشاده‌ای پاپ را به «بیافرا» دعوت می‌کند، در زمانی که پاپ به منظور شرکت در یک کنگره مذهبی جهانی خودش را برای مسافرت به «بوگوتا» آماده می‌کند، در زمانی که حکومت اسپانیا و انجمن مادران کشور پرتغال از فتوای ضدقرص پاپ استقبال می‌کنند و یک اسقف سوئیسی، قرص‌خورها را تهدید به بیرون ریختن از کلیسا می‌کند، قرص ضدحاملگی درست مثل سابق به فروش می‌رسد و مصرف می‌شود!
حتی فتوای پاپ نیز نتوانسته حتی یک دانه از میزان فروش آن بکاهد!
خبرنگاران مجله آلمانی «اشترن» که برای تهیه آمار با پزشکان و صاحبان دواخانه‌ها تماس گرفته‌اند، گزارش می‌دهند که: «هیچ تغییری در وضع قرص روی نداده و حتی فتوای پاپ نیز نتوانسته حتی یک دانه از میزان فروش آن بکاهد!»
رئیس دایره تبلیغات کارخانه‌های داروسازی شهر مونیخ که یکی از بزرگترین سازندگان قرص است به خبرنگارن اشترن گفت: «به حدس قریب به یقین، بر اثر جنجالی که پاپ درباره قرص به راه انداخت بر تعداد مشتریان قرص افزوده خواهد شد! زیرا کسانی که تا قبل از صدور فتوا اسم قرص را هم نشنیده بودند، حالا شنیده‌اند و طبعا در صدد به دست آوردنش برمی‌آیند! درنتیجه حق این است که ما تلگراف تشکری برای پاپ بفرستیم!»
به طور خلاصه می‌توان گفت که دنیای مسیحیت در برابر فتوای پاپ علیه استعمال قرص‌های ضدآبستنی درست به دو قسمت تقسیم شده است: عده‌ای می‌گویند: «همچنان‌که پاپ گفته است، استعمال قرص‌های آبستنی برخلاف طبیعت بشر و آئین مسیح است.» و عده‌ای دیگر می‌گویند: «نگاهی به هند و آمریکای لاتین و آفریقا و چین و کشورهای عقب‌مانده بیندازید، و ببینید که چگونه هزاران کودک معصوم از گرسنگی می‌میرند. آیا بجاست کودکانی را به دنیا بیاوریم که پیشاپیش می‌دانیم وسیله سیر کردن شکم و تربیت آن‌ها را نداریم؟ به دنیا آوردن یک انسان بدبخت گناه است یا جلوگیری از تولد او، به خاطر این‌که کودکان دیگر را سیر نگه داریم؟» و در این میان خبرهایی از استعفای احتمالی پاپ می‌رسد!
۲۵۹
نظر شما