غزال زیاری: در شبی صاف و زیبا در ژوئن سال ۲۰۲۳ میلادی، بیش از ۷۰ هزار نفر در ورزشگاه روباز لومن فیلد در جنوب سیاتل آمریکا گرد هم آمدند. حاضران با لباس‌های براق، اکلیلی و شنل‌های دست‌دوز ماری وارد ورزشگاه شدند؛ دقایقی بعد چراغ‌ها خاموش شد، ساعت بزرگی روی پرده ظاهر شده و سپس خود تیلور سوئیفت روی صحنه آمد. هزاران نفر به هوا پریدند، گریه می‌کردند و هم‌صدا با این خواننده مشهور، ترانه‌هایش را با صدای بلند می‌خواندند. نتیجه شگفت‌انگیز این شور و هیجان اتفاقی بود که شاید باورش سخت باشد: زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۲.۳ ریشتر: اولین "سوئیفت‌کوئیک" ثبت‌شده در جهان.
این اولین سوئیفت کوئیک تاریخ بود که در سیاتل اتفاق افتاد، ولی آخرینش نبود! در جریان تور رکوردشکن Eras Tour این خواننده سرشناس که استقبال حیرت‌انگیزی هم از آن شد، حضور گرم و پرتعداد هواداران، بارها فعالیت‌های لرزه‌ای ایجاد کرد.
اما آیا واقعاً ممکن است که پایکوبی "سوئیفتی‌ها" باعث ایجاد یک زمین‌لرزه واقعی شود؟ تیمی از پژوهشگران مؤسسه مطالعات پیشرفته دوبلین و کالج ترینیتی این شهر، پیش از سه اجرای سوئیفت در ورزشگاه آویوای دوبلین دست به انجام تحقیق جالب‌توجهی زدند و یافته‌هایشان را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های خبری منتشر کردند تا با بهره‌گیری از شهرت سوئیفت، آموزش علوم را تقویت کنند. این نتایج اخیراً در نشریه بین‌المللی آموزش علوم منتشر شده و نشان از واقعیت‌های لرزه‌ای جالبی دارد.
آغاز مأموریت قبل از شروع کنسرت
پیش از آغاز کنسرت تیلور سوئیفت در دوبلین که با استقبال گسترده هوادارانش هم روبرو شد، تیمی به سرپرستی النور دان، ۴۲ لرزه‌سنج را در ۲۱ نقطه مختلف از جمله فروشگاه‌ها و خانه‌های اطراف ورزشگاه نصب کردند. در مقاله منتشر شده در این باره می‌خوانیم: «بسیاری از ساکنان این محله علاقه‌مند بودند تا در جریان نتیجه این تحقیق قرار بگیرند و واقعاً خوشحال بودند که خانه‌شان برای چند هفته به ایستگاه لرزه‌ای تبدیل می‌شود.»
دان در همان زمان، هشتگ جدید #SwiftQuakeDublin و لوگوی ویژه‌ای را برای پروژه‌اش معرفی کرد تا کنجکاوی طرفداران را برانگیزد؛ اقدام او به‌سرعت توجه رسانه‌ها و کاربران آنلاین را جلب کرد و با موفقیت بزرگی همراه شد.
آماده اعلام نتایج هستید؟
اولین اجرای سوئیفت در دوبلین، جمعه ۲۸ ژوئن سال ۲۰۲۴ بود. با وجود اختلال و خرابی صحنه در کنسرت شنبه شب، تور دوبلین سوئیفت در حکم یک هیولای غرنده بود؛ چرا که هزاران نفر از طرفدارانش با شور غیرقابل وصفی ترانه‌هایی از جمله Love Story و Blank Space را هم‌صدا با او خواندند و حضور استیوی نیکس و تراویس کلسی (نامزد سوئیفت) در کنار ۱۵۰ هزار تماشاگر دیگر حاضر در ورزشگاه، رکورد تازه‌ای را رقم زد.
پس از کنسرت، تحلیل داده‌ها انجام شد و پژوهشگران بعد از بررسی این داده‌ها دراین‌باره نوشتند: «بیشترین افزایش جابجایی لرزه‌ای در پایان ترانه Love Story رخ داد.» درست همان‌جا که سوئیفت خواند: «او روی زمین زانو زد و حلقه‌ای بیرون آورد و گفت... با من ازدواج کن ژولیت، تو هرگز تنها نخواهی بود.» هم‌زمانی پرش و شور و هیجان هزاران نفر در این ورزشگاه، بزرگ‌ترین فعالیت لرزه‌ای آن شب را رقم زد.
اما شگفتی اصلی زمانی رخ داد که داده‌های شبکه ملی لرزه‌نگاری ایرلند (INSN) بررسی شد. این شبکه که از سال ۱۹۶۲ میلادی فعال است، با ۱۰ لرزه‌سنج دائمی فعالیت‌های لرزه‌ای در ایرلند را ثبت می‌کند. هنگامی‌که سوئیفت ترانه Shake It Off را اجرا کرد، دو ایستگاه لرزه‌ای (یکی واقع در بیرون شهر دوبلین و دیگری در شهر وکسفورد) سیگنال‌های لرزه‌ای ثبت کردند؛ یعنی پرش هم‌زمان ۵۰ هزار نفر، لرزش‌هایی ایجاد کرد که بیش از ۱۰۰ کیلومتر دورتر هم ثبت شد!
همراهی شهروندان با علم
اعضای این تیم تحقیقاتی علاوه بر ثبت داده‌های لرزه‌سنج، از طرفداران حاضر در کنسرت خواسته بود تا ویدیوهایشان (به‌ویژه از جایگاه‌های تماشاگران) را ارسال کنند تا حرکات جمعیت در لحظه‌های مختلف تحلیل شود. درمجموع، ۳۰۶ ویدیو از سه شب کنسرت سوئیفت در دوبلین جمع‌آوری شد و همین همکاری، مشارکت مردم با پروژه را پررنگ‌تر کرد.
نتایج اولیه خیلی زود در رسانه‌های اجتماعی و خبری منتشر شد؛ SwiftQuakeDublin در سه پادکست، ۲۴ برنامه رادیویی، چهار برنامه تلویزیونی، ۱۲ مقاله چاپی و ۵۳ مقاله آنلاین پوشش داده شد و درمجموع بیش از ۴۰ میلیون بار دیده شد.
این بازتاب گسترده به مردم کمک کرد تا درباره منشأ لرزش‌ها و فعالیت‌های لرزه‌ای بیشتر بیاموزند؛ اما آیا لرزه‌های کنسرت‌های سوئیفت در دوبلین به‌طور رسمی زلزله محسوب می‌شوند؟ ظاهراً خیر. بااین‌حال، ارتعاشاتی که بیش از ۱۰۰ کیلومتر دورتر هم احساس شدند، چیزی نیست که پژوهشگران یا سوئیفتی‌ها بتوانند به‌راحتی از آن چشم‌پوشی کرده و یا از یاد ببرند.
منبع: popsci
۲۲۷۲۲۷
نظر شما