نیلوفر مولایی: بازار تندروی همچنان داغ است و در این آشفته بازار، دلواپسان و افراطیون از هیچ تلاشی برای پیشبرد اهدافشان دریغ نمی‌کنند. اهمیتی هم نمی‌دهند که کشور به تازگی جنگی ۱۲ روزه را پشت سر گذاشته و سایه آن همچنان از سر کشور دور نشده است. یک روز محاکمه مسئولان گذشته را دنبال می‌کنند و روز دیگر، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه را زیر تیغ هجمه‌های خود قرار داده و تهدید می‌کنند. تندروی‌هایی که اگرچه بارها با واکنش رهبر انقلاب مواجه شده، اما به نظر می‌رسد گوش تندروها بدهکار نیست و کمیت تندروی همچنان می‌تازد.
این روزها نیز که اما و اگرها بر سر فعال شدن مکانیسم ماشه زیاد شده است، رفتارهای تندروانه آنان شدت گرفته است؛ خاصه آنکه عده‌ای از آنان در صحن مجلس به جای طرح نظرات و دیدگاه‌های خود از مسیر منطقی و کارشناسی، اقدام به جنجال‌سازی و تهدید وزیر خارجه می‌کنند و برخی دیگر هم بار دیگر حسن روحانی و محمدجواد ظریف را متهم به خیانت می‌کنند. اگرچه ماجرای محاکمه روحانی تبدیل به یک رویای دور اصولگرایان افراطی شده، اما در هر بزنگاه و دست‌آویزی برای رسیدن به آن چنگ می‌زنند. به‌خصوص آنکه این روزها گویی خالص‌سازان و اصولگرایان به نوعی تقسیم وظایف کردند و از چند جبهه به معماران برجام می‌تازند.
روحانی چه گفت؟
در واقع اگر کمی به عقب برگردیم، ماجرای محاکمه روحانی از همان روزهایی آغاز شد که او کلید پاستور را به ابراهیم رئیسی تحویل داد و خود از تمامی مناصب دولتی کناره گرفته است. اما کناره‌گیری روحانی آتش خشم مخالفانش را کم نکرد و حتی باعث شد تا کینه آنان شدت پیدا کند. حال، این روزها هم اندکی پس از اظهارات شیخ اعتدال، زخم کهنه تندروها دوباره سر باز کرده و باز هم داستان محاکمه به راه افتاده است.
اما برای رمزگشایی از علت عصبانیت تندروها از حسن روحانی، باید به اظهارات اخیر او رجوع کرد. اخیراً، رئیس‌جمهور دوره‌های یازدهم و دوازدهم در سخنرانی در جمع مشاورانش، درباره اسنپ‌بک و اظهارات مخالفان برجام گفته است: «شما که می‌گویید برجام خیلی بد بوده؛ شما که می‌گویید کارهای قبل خیلی خوب بوده، خب شما ۶ تا قطعنامه گرفتید می‌گویید خوب بوده، حالا برمی‌گردیم به همان، ما برمی‌گردیم به قبل از سال ۹۴. شما که می‌گویید اصلاً کل قطعنامه‌ها اصلاً ارزش ندارد، کاغذپاره است. شما چه می‌گویید؟ شما که قطعنامه را کاغذپاره می‌دانید، شما که کل برجام را بد می‌دانید، شما دیگر ساکت باشید.»
همین اظهارات برای عصبانیت دلواپسانی که سال‌ها دل در رویای انتقام از شیخ اعتدال داشتند، کافی بود تا آتش توپخانه آنان رو شعله‌ورتر کند. چرا که روحانی و موافقان برجام بر این باورند که اگر برجام بد بوده و اسنپ‌بک بازگشت به شرایط پیش از انعقاد این معاهده است، پس چرا از فعال شدن آن ناراحت هستند؟
خبرگزاری تسنیم در گزارشی با تیتر «روحانی پُرروتر از ترامپ» به طرح ادعاهایی علیه رئیس‌جمهور پیشین پرداخت. مهدی کوچک‌زاده، نماینده مجلس هم در گفت‌وگویی با خبرگزاری دانشجو، اتهاماتی را متوجه روحانی کرد و گفت: «روحانی چگونه در زمان مسئولیت‌های مهم و امنیتی در انگلستان درس می‌خواند؟ بنده در سایت مرکز تحقیقات استراتژی دیدم که حسن روحانی از سال ۱۳۶۸ چه مسئولیت‌هایی داشته است؟ ایشان ۸ تا مسئولیت مهم داشتند و در عین حال در انگلستان هم تحصیل کردند. حسن روحانی در بهترین حالت پروازی درس می‌خواندند.»
او حتی پا را فراتر گذاشت و ادعا کرد: «روحانی مقصر اصلی سقوط هواپیمای اوکراینی است و باید محاکمه شود.»
اما در میان سیل حمله‌کنندگان به روحانی می‌توان ردپای برخی از یاران قالیباف را هم دید. مانند مهدی محمدی، مشاور محمدباقر قالیباف که در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «مهم نیست که حسن روحانی نمی‌داند با ترامپ یا با بایدن، با توافق یا بدون توافق، در هر حال قرار بوده در سال دهم بازی به هم بخورد و غریب تصمیم خود در این باره را از همان روز اول گرفته بود؛ مهم این است که روحانی می‌داند ادبیات فعلی او چه سیگنالی به اسرائیل می‌فرستد و باز هم ادامه می‌دهد.»
حملات هدفمند از بهارستان به قلب وزارتخانه
اما دلواپسی دلواپسان تمامی ندارد. حالی که بخشی از بدنه تندروها مشغول تسویه حساب با حسن روحانی هستند، بخشی دیگر از آنان روز گذشته در صحن علنی مجلس، زمان خود را صرف تهدید و ارعاب عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کردند. در واقع، عراقچی که این روزها در میدان دیپلماسی مامور رایزنی با تروئیکای اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، در حالی مورد غضب پایداریچی‌ها قرار گرفته که سایه جنگ و فعال شدن مکانیسم ماشه بر سر کشور سنگینی می‌کند.
حملاتی که بی‌جهت نبوده و خالص‌سازان از فرصت به‌دست‌آمده جهت بهره‌برداری‌ها و تسویه‌حساب‌های سیاسی در حال استفاده هستند. عدم خروج ایران از NPT هم بهانه‌ای دیگری برای نمایندگان تندروی مجلس به شمار رفته است. حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهین‌شهر از اعضای جبهه پایداری و از حامیان اصلی خروج ایران از NPT است. او که در روزهای گذشته بارها به حضور بازرسان آژانس در ایران اعتراض کرده بود، امروز با اشاره به همین موضوع و سفر عراقچی به مصر، تهدید کرد: «در بندهای ۱۰ و ۱۱ نیز به‌صورت یک‌طرفه تصمیم‌گیری شده است. ما در همین قانون مجلس، تمام جهات لازم را پیش‌بینی و مقرر کرده‌ایم. در همین جایگاه به آقای عراقچی هشدار می‌دهم: اگر از چارچوب صریح و روشن این قانون فراتر روید، شما را مجازات خواهیم کرد. افزون بر استیضاح، به دادگاه نیز معرفی خواهید شد. شما حق ندارید حقوق ملت ایران را این‌گونه نادیده بگیرید و واگذار کنید.»
سید جواد حسینی کیا، نماینده سنقر هم در تذکر شفاهی خود با بیان اینکه قانون مجلس درخصوص مسئله هسته‌ای زیر پا گذاشته شده است، گفت: «وزارت خارجه امروز در حال توافق ترکمنچای دیگری است، از این رو باید از حقوق ملت دفاع کرده و اجازه ندهید ترکمنچای دیگری بر ملت تحمیل شود و آن‌هایی که برجام را امضا کردند، امروز بار دیگر برجام دیگر و آن هم نکبت‌بارتر از قبل را بر ملت تحمیل کنند.»
وی با تأکید بر اینکه مجلس از حق ملت نخواهد گذشت، ادامه داد: «وزارت خارجه و شخص آقای عراقچی بداند که اگر پا را از گلیم خود فراتر بگذارد، قطعاً مجلس در قبال ایشان می‌ایستد و او را استیضاح خواهد کرد، چرا که ایشان نمی‌تواند منافع ملی را به بازی بگیرد و منافع ملی را دو دستی به بغل اروپاییان خائن بدهد.»
بی‌اعتنایی دلواپسان به شرایط بحرانی
هر گاه که سر و صدای اعتراض تندروها به شخص یا موضوعی بیشتر باشد، مشخص است که آنان هدفی را در پشت پرده پنهان کرده و می‌خواهند با ایجاد فشار بر روی مسائلی که اذهان عمومی را درگیر می‌کند، حواس‌ها را پرت کنند. اقدامی که سال‌ها با استفاده از آن توانستند به مقاصد سیاسی خود برسند و حال نیز با بهره‌گیری از همان روش تکراری می‌خواهند هم از معماران برجام انتقام بگیرند و هم با طرح‌هایی چون خروج ایران از NPT و یا بسته شدن تنگه هرمز، ایران را وارد شرایط خطیرتری کنند و درکی از اتفاقات ندارند. استراتژی که به نظر می‌رسد باز هم محکوم به شکست خواهد بود و بدنه اعتدالی حاکمیت اعتنایی به آنان نخواهد کرد.
در واقع، بازار تندروی و دلواپسی در شرایطی ادامه دارد که کشور نیازمند همدلی، خردورزی و تدبیر برای عبور از بحران‌های پیش رو است. تکرار شیوه‌های قدیمی و تسویه‌حساب‌های سیاسی تنها به پیچیده‌تر شدن اوضاع دامن می‌زند و خطرات واقعی پیش روی ملت را کم‌رنگ می‌کند. تجربه نشان داده است که مقاومت در برابر تغییر و پافشاری بر راه‌های ناکارآمد، نه تنها راهگشا نیست بلکه هزینه‌های سنگینی به کشور تحمیل می‌کند. حال، این سؤال مهم مطرح است که آیا تندروها حاضرند منافع ملی را بر منافع جناحی ترجیح دهند یا همچنان به بازی در زمین منازعات سیاسی ادامه خواهند داد؟ پاسخی که به این پرسش داده شود، مسیر آینده ایران را رقم خواهد زد.
29215
نظر شما