به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از روابط‌عمومی رویداد، مراسم گرامیداشت فرهاد آئیش بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینما همراه با رونمایی از کتاب مجموعه آثار وی با عنوان «چمدان تئاتر» شامگاه جمعه دوم آبان با حضور علی نصیریان، مائده طهماسبی، جمشید جهانزاده، حسین پاکدل، کوروش سلیمانی، پوران درخشنده، مریم سعادت، شقایق فراهانی، اتابک نادری و دیگر هنرمندان و مدیران در تالار رودکی برگزار شد.
در آغاز این مراسم با پخش کلیپی از فرهاد آئیش وی به بیان خاطراتی از کودکی خود پرداخت و عنوان کرد: وقتی دوران مدرسه من شروع شد بزرگترین کابوس برای مادرم آغاز شد چراکه در تمام این مدت مدرسه، من همیشه بدترین شاگرد کلاس بودم. مرا به مدارس مختلفی می‌بردند و گاهی نمراتم کمی بهتر می‌شد اما از مدارس ثروتمندتر اخراج می‌شدم. آن زمان مشکل یادگیری داشتم. همیشه شاگرد تنبل بودم و همین سبب شد تا در دیگر امور فعال باشم. مادرم خودش مدیر مدرسه بود و این یک کابوس برای او بود.
تئاتر خود زندگی است
وی ادامه داد: وقتی به آمریکا رفتم و به تحصیل در هنر پرداختم. خیلی زود متوجه شدم که در کلاس‌های تئوری مشکل دارم و مشاور آنجا گفت که مشکل خواندن دارم. همه این مشکلات سبب شد تا به سمت تئاتر بروم. تئاتر خود زندگی است و من هیچگاه با زندگی مشکلی نداشتم. تئاتر و سینما و کار هنری عرصه‌ای بود که در آن بهترین دانشجو بودم. در آن دانشگاه هم کار می‌کردم و هم درس می‌خواندم و هم تابستان‌ها درس می‌دادم. فیلم‌های کوتاه خوبی می‌ساختم و از جایی فهمیدم که باید در هنر بمانم. شاید چون هیچ کار دیگری در زندگی نمی‌توانستم بکنم. مهم‌ترین چیزی که من را به خنده می‌اندازد این است که بخواهند از من تجلیل کنند. من هیچگاه خودم را بزرگ ندیدم. اما ممنونم. از عشق کیف می‌کنم و این مهم‌ترین چیز در زندگی من است.
در ادامه حمیدرضا نعیمی کارگردان تئاتر که در نمایش «سقراط» با آئیش همکاری کرده بود با اشاره به زیبایی‌های ادبیات و کتاب گفت: سیاستمداران و نویسندگان هر ۲ دروغ می‌گویند اما دروغ نویسنده برای نجات حیات است. دروغ نویسنده نمود حقیقت است حتی اگر واقعیت نداشته باشد. آنان قصه می‌گویند تا مردمان به رؤیای مشترک دست یابند. نویسندگان به هر زبان و گویشی به دنبال این اتصال هستند. چاپ کتاب در این سرزمین برای من به مانند تولد یک نوزاد است و چاپ آثار کتاب فرهاد آئیش برای من حائز اهمیت است. وی هنرمندی چند وجهی است که در دهه اخیر کمتر به کارگردانی پرداخته است و چاپ این آثار امکان آشنایی با هنر او را برای نسل جوان فراهم می‌کند. شیوه نگارش و سبک وی منحصر به فرد است و در آمریکا نیز تجربه‌های بدیعی در تئاتر رقم زد که با استقبال مواجه شد.
آئیش در تئاتر خسته ایران روحی تازه دمید
وی افزود: سادگی اجرا و غنای فکری آثار او شگفت‌انگیز است و او در تئاتر خسته و تکرارزده ایران روحی تازه دمیده است. آثار او این زمانی و هر زمانی، اینجایی و هرجایی است. او پارسی می‌نویسد و جهانی می‌اندیشد و دغدغه‌های او در آثارش دغدغه دیگر جوامع نیز هست. آثار وی با فرم‌ها و طراحی‌های مختلف قابل اجراست و در نمایشنامه‌هایش با نویسنده‌ای مستبد مواجه نیستیم. آثار او وصف حال بشر امروز است. در آثار او قهرمان‌های کلاسیک حضور ندارند بلکه استیصال دنیای پسامدرن جهان به تصویر کشیده می‌شود.
پس از آن گروه موسیقی دایان به سرپرستی سیاوش لطفی به اجرای قطعاتی پرداختند.
سپس مائده طهماسبی بازیگر تئاتر، سینما، تلویزیون و همسر آئیش با اشاره به ویژگی‌های وی گفت: فرهاد در مسیر زندگی تلاش کرد و چه خوب که در این راه با یکدیگر همراه بودیم. خوشحالم که مجموعه نمایشنامه‌هایت به رغم تنبلی‌های پیاپیت چاپ می‌شود. تا انتهای این راه باهم خواهیم بود.
همیشه دوست داشتم با فرم پیش بروم
بعد از آن کلیپی دیگر از این هنرمند پخش شد. آئیش در این ویدئو عنوان کرد: ۲ انگیزه از ۲ زاویه سبب شد که من این کارها را انجام دهم. یکی موضوع‌هایی که من را جذب می‌کرد و یکی فرم به سبب عشقم به نیما یوشیج و انقلابی که رقم زد. همیشه علاقه داشتم تا فقط قصه نگویم و با فرم پیش بروم. اولین دوره نوشتن برای من بیشتر به زنان و فمنیسم می‌پرداخت. پس از آن در خارج از کشور ایرانی‌هایی که به عنوان مهاجر در اطرافم بودند توجه من را به خود جذب کردند. آدم‌هایی که سعی می‌کنند تا هویتی برای خود بیابند اما به مرور که روی این موضوع کار کردم، متوجه شدم که این مسأله به بعد فلسفی‌اش نزدیک می‌شود. گویی انسان چمدان به دست به دنیا می‌آید و دنبال مسیری می‌گردد. پس از آن به مسأله مرگ و فرم تئاتر پرداختم. با علی نصیریان آشنا شدم و او تأثیر زیادی بر من گذاشت.
وی ادامه داد: من آزمون و خطا نمی‌کنم. موضوعی کلی به ذهنم می‌آید و با آن ماه‌ها و سال‌ها زندگی می‌کنم. این کلیت را در ذهنم می‌بینم و آنچه را در ارتباط با آن می‌یابم، یادداشت می‌کنم و هنگام نوشتن همه عناصر را در کتابچه دارم. لحظاتی که می‌نویسم را در اوج و بالاترین خلاقیت تجربه می‌کنم چرا که آن را دیگر تغییر چندانی نمی‌دهم. من در کارهای هنری ام چه نوشتن و چه کارگردانی و بازیگری از کل به جز می‌رسم. هیچوقت انگیزه چاپ این آثار را نداشتم. شاید چون آدمی هستم که خودم را جدی نمی‌گیرم و از خود کار لذت می‌برم. مرحوم سپانلو با نمایشنامه‌های من آشنا شده بود و مدام من را به چاپ آنها تشویق می‌کرد. همسرم نیز چنین می‌کرد اما من آن را عقب می‌انداختم تا اینکه علی زارعی با پشتکارش این آثار را چاپ کرد و حالا من بالاخره پیش از مردنم یک کتاب دارم.
در ادامه علی زارعی که در چاپ این کتاب نقش مهمی داشت، بیان کرد: لحظه لحظه زیست در کنار فرهاد آئیش برای من درس زندگی است. او با نگاهش جان دوباره‌ای به تئاتر ما بخشیده است. ذهن سرشار او هر لحظه آماده خلق آثاری تازه است. او همیشه به کلیشه‌ها «نه» می‌گوید. او هنرمندی مؤلف و صاحب امضا است و نقش‌هایش را بازی نمی‌کند، زندگی می‌کند. فرهاد آئیش شاعر صحنه‌هاست. «چمدان تئاتر» دوازده نمایشنامه است که فرهاد آئیش روی صحنه برده است و مهرنوش مهدوی آن را ویراستاری کرده است.
در ادامه گروه دایان به اجرای موسیقی پرداختند.
پس از آن با حضور حسن فتحی، زهره حسین‌زادگان، مرتضی یساقلی و علی زارعی تندیسی به فرهاد آئیش اهدا شد.
آئیش پس از دریافت این تندیس با تشکر از همه دست‌اندرکاران و حاضران قطعه‌ای از نمایشنامه «تئاتر تئاتر» را خواند.
وی بیان کرد: یکی از استادانم یک بار درباره پیکاسو صحبت می‌کرد و گفت که می‌توان به هرچیزی از زوایای مختلف نگاه کرد. آنجا دریافتم که در آن کار پیکاسو فرم به محتوا تبدیل شده است و در آنجا به یاد آوردم که منظور نیما از فرم در شعر چه بود. دوست داشتم در تئاترم فرم و محتوا یکی باشد و در این نمایشنامه نیز هدفم همین بود. نمایشنامه «تقصیر» درباره مردسالاری است و در آن موقعیت زن و مرد را با فرم نشان داده‌ام. همیشه دوست داشتم تا از کلمات عادی و ساده استفاده کنم و یکی از دغدغه‌های من کلمه و حرف زدن بوده است.
پس از آن جواد پولادی مدیر روابط عمومی بنیاد رودکی با تقدیم یادبود و هدیه، سال‌ها تلاش این هنرمند برجسته را پاس داشت.
سپس کلیپی پخش شد و به مرور سال‌ها حضور آئیش بر صحنه تئاتر و پرده سینما پرداخت.
خلاقیت جوهر نمایش است
در ادامه علی نصیریان بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینما با حضور روی سن گفت: خوشوقتم که چنین مجلسی برای فرهاد آئیش برگزار می‌شود چراکه او استعدادش را دارد. آئیش مرد نمایش است. او در بازیگری و کارگردانی و نویسندگی تبحر دارد. چیزی که در جوهر کار هنر و کار نمایش هست و اهمیت دارد، خلاقیت است. خلاقیت یعنی آفرینش و همه ممکن است در کار نمایش این ژن درشان نهفته باشد. فنی‌زاده یکپارچه استعداد بود و این استعداد همان خلاقیت و آفرینش است. بازیگری خلاقیت و تألیف است. نویسنده می‌نویسد، کارگردان بازنویسی می‌کند و بازیگر برای اجرا بازنویسی می‌کند و تماشاگر در ذهن بازنویسی می‌کند و تم اینچنین شکل می‌گیرد. من آئیش را در آمریکا شناختم. طرحی داشت و باهم حرف زدیم و با شنیدن سخنان وی پی بردم که او ژن خلاقیت دارد. در کارهایی هم که ارائه کرده است خلاق بوده و آفریده است. یکی از چیزهایی که در کار مهم است، صداقت است. تئاتر و سینما همه دروغ است اما ما یک واقعیت را می‌خواهیم با ظواهر ساده ارائه کنیم.
این هنرمند ادامه داد: اخیرا پیمان معادی کتابی درباره راهکارهای بازیگری ترجمه کرده است. خود استانیسلاوسکی در پایان کتابش می‌گوید به طبیعت خلاقه خودت رجوع کن که البته برای رسیدن به آن شرایطی وجود دارد. چراکه بازیگر هیچ ابزاری جز خودش ندارد. صداقت دروغ را از بین می‌برد و کار را برای تماشاگر واقعی می‌کند. صداقت و جدی‌گرفتن اهمیت بسیاری دارد. با «باری به هر جهت» بودن نمی‌توان به جایی رسید. اگر انسان شاگرد خودش باشد خیلی خوب است. بازیگری یکی از مشکل‌ترین کارهای دنیاست. وقتی قسمت اول «شهرزاد» حسن فتحی را دیدم متوجه تلاشش شدم. او نیز یک آدم خلاق است. روزهای خوشی داشتیم و خیلی خوب کار کردیم. افتخار می‌کنم و خوشحالم که این شانس در زندگی‌ام پیش آمد که با فرهاد آئیش آشنا شدم. بازی‌ای که باهم کردیم برای من فراموش نشدنی بود. آن را در آمریکا و آلمان و ایران اجرا کردیم. خوشوقتم آقای آئیش. امیدوارم سایه‌ات مستدام باشد.
در ادامه با حضور پوران درخشنده، حمیدرضا نعیمی، مریم سعادت، مائده طهماسبی، شقایق فراهانی و جمعی از ناشران و اهالی کتاب از کتاب مجموعه آثار فرهاد آئیش با عنوان «چمدان تئاتر» رونمایی شد.
در پایان این مراسم گروه دایان مجددا به اجرای موسیقی پرداختند.
۵۹۲۴۳
نظر شما