فرزانه فراهانی: تحمل رنج بیماری خودش به اندازه کافی سخت است و وقتی کسی بیمار میشود و پایش به بیمارستان باز میشود، گاهی سختیها و مشقات دیگری هم در مسیر درمان قرار میگیرد. درخواست مبلغی تحت عنوان زیرمیزی در قالب پول نقد، سکه یا حتی دلار سالهاست که مسیر درمان را برای بیماران و خانوادههای آنها دشوارتر کرده است؛ مبلغی که برخی پزشکان دریافت آن را حق خود میدانند و بیمار مستأصل را مجبور به پرداخت آن میکنند.
این روزها خبری مبنی بر تقاضای ۵ سکه به عنوان زیرمیزی از سوی یکی از معاونان وزیر بهداشت، منتشر شده که البته هنوز تایید یا تکذیب رسمی نشده اما خبر برکناری این مقام مسئول این شبهه را بیشتر کرده است.
ایرج خسرونیا، از اعضای پیشین هیات مدیره نظام پزشکی تهران درباره زیرمیزی گرفتن برخی پزشکان از بیماران میگوید: «بله، سالهاست که این مشکل وجود دارد و هر سال هم بدتر میشود.»
او میافزاید: «بسیاری از پزشکان جوان ما که اکنون در جامعه هستند و نه مریض دارند و نه زیرمیزی میگیرند، بسیار خوب کار میکنند؛ اما متأسفانه به دلیل تبلیغات فراوانی که وسایل ارتباطجمعی درباره برخی پزشکان انجام میدهد، عدهای از آنها بسیار سرشناس میشوند و همه بیماران به سمت آنها میروند. همین موضوع باعث میشود آن پزشک برای کاهش تعداد مراجعهکنندگان و رسیدن به حق خود، مبلغی را بهعنوان زیرمیزی مطالبه کند.»
مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
چرا برخی پزشکان از بیماران زیرمیزی میگیرند؟
تعرفه پزشکی خیلی پایین است؛ پول عملهای جراحی که به پزشکان پرداخت میکنند، به خصوص در مراکز دولتی، بسیار پایین است؛ یعنی یک عمل جراحی که ممکن است در بیرون از مراکز دولتی، حدود ۱۰۰ میلیون تومان برای بیمار تمام شود و جراح یا بیمارستان از بیمار بگیرد، در بیمارستانهای دولتی با یکی دو میلیون تومان سر و تهش را هم میآورند و اینگونه است که بالاخره چنین اتفاقاتی (زیرمیزی گرفتن) توسط برخی پزشکان میافتد که البته من مخالف آن هستم و پزشکان نباید زیرمیزی بگیرند. اما وجود تعرفه پایین خدمات درمانی، حقوق و دستمزد پایین در بیمارستانهای دولتی باعث وقوع این قبیل تخلفات میشود.
آیا با پزشکان متخلفی که زیرمیزی میگیرند، به درستی برخورد میشود؟
قوانینی وجود دارد که ابتدا به پزشکی که زیرمیزی میگیرد، تذکر میدهند؛ در مرحله دوم برای مدت ۳ ماه پزشک متخلف را از خدمت برکنار میکنند و اقدام بعدی در صورت ادامه تخلف، مطب پزشک مربوطه را میبندند و برخوردها به طور سلسله مراتب بیشتر و شدیدتر میشود.
از سوی دولت با پزشکان متخلف برخورد میشود، منتها در اکثر موارد که پزشکان از بیمار زیرمیزی میگیرند کار به شکایت نمیرسد و خود بیماران یا اطرافیان آنها که مشکل دارند، زیرمیزی را پرداخت میکنند و این مشکل به وجود میآید.
نظارت بر رفتار پزشکان کافی و مجازاتهای تعیین شده برای آنهایی که زیرمیزی میگیرند، بازدارندگی لازم را دارند؟
برخورد وجود دارد؛ خود وزارتخانه (وزارت بهداشت) هم دخالت دارد و جلوی زیرمیزی گرفتن پزشکان میایستد ولی ممکن است که همه موارد تخلف زیرمیزی آشکار نبوده و پنهان باشد؛ خیلی از پولها از بیماران گرفته میشود و کسی متوجه نمیشود. چون شکایتی وجود ندارد. شکایت یا از طریق نظام پزشکی است یا از طریق وزارت بهداشت و درمان و یا دادگستری؛ شکایتهای دیگری انجام میشود ولی راجع به این موضوع چون با رضایت خود بیمار است، معمولا شکایتی صورت نمیگیرد.
به نظر شما چرا یک بیمار یا خانوادهاش حاضر به پرداخت زیرمیزی میشوند؟
به دلیل اینکه مریض و همراه او هم به پرداخت زیرمیزی ناچار هستند؛ وقتی که یک پزشکی را قبول دارند که باید عملشان کند، مجبور به پرداخت آن هستند. یک چیزی را باید به مردم ایران بگویم و آن این است که اگر یک پزشکی مطرح و معروف است و مریض زیاد دارد، دلیل نمیشود که حتما پزشک خوبی باشد؛ با تبلیغ و سوداگری نمیشود گفت یک طبیب، طبیب خوبی است.
بسیاری از پزشکان جوان ما که الان در جامعه هستند و مریض ندارند و زیرمیزی نمیگیرند، خیلی کارشان خوب است ولی متاسفانه به دلیل تبلیغات زیادی که وسایل ارتباط جمعی در مورد برخی پزشک انجام میدهد و نقشی که این تبلیغات دارد، بعضی از این پزشکان سرشناس میشوند و متاسفانه همه به اینگونه پزشک مراجعه میکنند.
قوانینی وجود دارد که ابتدا به پزشکی که زیرمیزی میگیرد، تذکر میدهند؛ در مرحله دوم برای مدت ۳ ماه پزشک متخلف را از خدمت برکنار میکنند و اقدام بعدی در صورت ادامه تخلف، مطب پزشک مربوطه را میبندند.
راهکار جلوگیری از دریافت زیرمیزی توسط پزشکان چیست؟
ما قبلا با نظام پزشکی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور صحبت کردیم؛ تعرفه پزشکی و درآمد پزشکها باید در حدی باشد که بتوانند مخارج خودشان را برطرف کنند و البته یک درصد از پزشکان هم ممکن است باز هم به این راضی نباشند که اینجا باید توسط نظام پزشکی، پزشکی قانونی و توسط تعزیرات مورد مواخذه قرار بگیرند.
من خودم مخالف این هستم که پزشک با پول سر و کار داشته باشد؛ من اعتقاد دارم مریض وقتی که مراجعه میکند، این سازمانهای بیمهگر هستند که باید پول درمان را پرداخت کنند اما متاسفانه این سازمانها خلافشان از پزشکی که زیرمیزی میگیرد، بیشتر است؛ نه پول پزشک را پرداخت میکنند نه پولی که گاهی پرداخت میشود کافی است و اینگونه است که این سیکل معیوب و مشکلات این چنینی نظیر دریافت زیرمیزی در ایران و کشورهایی مثل ایران ادامه دارد.
شما زمانی از اعضای سازمان نظام پزشکی بودید، عجیبترین شکایات یا موارد زیرمیزی که متوجه شدید، چه بود؟
آن وقتی که من در هیئت نظارت سازمان نظام پزشکی بودم از این موارد زیرمیزی گرفتن پزشکان از بیماران خیلی زیاد بود و خیلی سعی کردم که در زمان حضورم جلوی این تخلفات را بگیرم و طی مدت ۴ سالی که آنجا بودم، دریافت زیرمیزی کمتر و محدودتر شده بود. بیشترین چیزی که به عنوان زیرمیزی در آن زمان درخواست میشد، پول نقد بود که بیمار باید پول را به حساب یک نفر دیگر به جز خود دکتر، مثل منشی دکتر، فامیل وی و ... واریز میکرد.
در حال حاضر هم پزشکان علاوه بر پول نقد، سکه و دلار را به عنوان زیرمیزی دریافت میکنند و اگر بیمار و خانواده او شکایتی در این زمینه داشته باشند میتوانند آن را ثابت کنند.
یکی از تلخترین مواردی که پزشک از بیمار زیرمیزی میخواست، این بود که یک پزشک از خانمی که برای عمل زیبایی به او مراجعه کرده بود، علاوه بر هزینه انجام عمل، گردنبند طلای بیمار را به عنوان زیرمیزی از او گرفته بود.
امروزه نیز میشنوم برخی پزشکان از ۵۰۰ میلیون تومان گرفته تا مبالغ کمتر مثل ۱۰۰ یا ۳۰۰ میلیون تومان از بیمار درخواست زیرمیزی دارند و البته تعداد پزشکان متخلف متقاضی زیرمیزی کم است و تمام جامعه پزشکی را دربرنمیگیرد.
برخی از پزشکان هم برای زیرمیزی از بیمار درخواست دلار دارند، چون دریافت و استفاده از راحتتر است و حجم کمتری هم دارد.
۴۷۴۷
نظر شما